Στα μέσα Μαΐου, έλαβε χώρα στη Λισαβόνα το EuroPRevent 2015, το διεθνές συνέδριο του European Association for Cardiovascular Prevention & Rehabilitation, στα πλαίσια του οποίου πραγματοποιήθηκε δορυφορικό συμπόσιο με θέμα την προστασία που προσφέρει ο καφές απέναντι στην θνησιμότητα από καρδιαγγειακά νοσήματα. Η κατάληξη από καρδιαγγειακά νοσήματα είναι εμφανώς μικρότερη από την πληθυσμιακή αύξηση παγκοσμίως αυτή τη στιγμή, γεγονός που οφείλεται στις βελτιώσεις στην φαρμακευτική αγωγή αλλά και στον προληπτικό τομέα που απαιτεί συνεχή διερεύνηση προς αναγνώριση όλων εκείνων των παραγόντων που αποτελούν συμμάχους στην πρόληψη των καρδιαγγειακών.
Τι δείχνουν τα επιδημιολογικά δεδομένα;
Στην Ευρώπη, τα καρδιαγγειακά νοσήματα παραμένουν η πρώτη αιτία θανάτου τη στιγμή που πάνω από 70% των θανάτων ή άλλων καρδιαγγειακών εκδηλώσεων θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί με την εφαρμογή υγιεινοδιαιτητικών παρεμβάσεων (διατροφή, διακοπή καπνίσματος, σωματική δραστηριότητα κ.ά.). Ανάμεσα στους προληπτικούς παράγοντες διαφαίνεται και ο ύπνος (7-8 ώρες καθημερινά) αλλά και η συναναστροφή με φίλους! Ένας από τους διατροφικούς παράγοντες πρόληψης φαίνεται να είναι η συστηματική κατανάλωση καφέ.
Διαβάστε επίσης: Είμαι διαιτολόγος, πώς θα αξιολογήσω μια επιστημονική έρευνα; [Δωρεάν EBOOK]
Ποια είναι τα αποτελέσματα των μελετών;
Βιβλιογραφική ανασκόπηση 17 ερευνών έδειξε συγκεντρωτικά έναν στατιστικά σημαντικό προστατευτικό ρόλο της κατανάλωσης καφέ απέναντι στο κίνδυνο κατάληξης από καρδιαγγειακά και ιδιαίτερα στις γυναίκες. Δύο επιπλέον μεταναλύσεις του 2014 έδειξαν ότι η προστατευτική δράση εκδηλώνεται σε ποσότητες με μία τάση μορφής U- καμπύλης (βλ. σχήμα 1), με το μέγιστο όφελος -έως 21% μικρότερο κίνδυνο- να εμφανίζεται στα 3-5 φλιτζάνια καφέ ημερησίως. Αξιοσημείωτο είναι ότι η ποσότητα αυτή δεν είναι ίδια για όλους τους πληθυσμούς, πιθανότατα λόγω γενετικής απόκρισης στην καφεΐνη- για παράδειγμα για την Ευρώπη, τα δεδομένα προτείνουν μέγιστο όφελος στα 3 φλιτζάνια ημερησίως ενώ για την Ασία τα 2 φλιτζάνια ημερησίως.
Σχήμα 1. Σχετικός κίνδυνος εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων σε συνάρτηση με την κατανάλωση καφέ (Crippa et al 2014)
Οι προτεινόμενοι μηχανισμοί που εξηγούν αυτή την ευεργετική δράση είναι έμμεσοι ή άμεσοι αφού ο καφές:
- Μειώνει τον κίνδυνο για Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2
- Σχετίζεται με μειωμένο σωματικό βάρος
- Σχετίζεται με μειωμένη συγκόλληση αιμοπεταλίων (θρόμβωση)
- Έχει αντι-φλεγμονώδεις ιδιότητες
Οι εισηγητές τόνισαν, τέλος, τη δυναμική που εκδηλώνουν τα διαφορετικά αντιοξειδωτικά συστατικά του καφέ, στον προστατευτικό του ρόλο απέναντι στα χρόνια νοσήματα, καλώντας την επιστημονική κοινότητα για περισσότερη έρευνα στον τομέα.
Στους μηχανισμούς αυτούς θα μπορούσαμε να προσθέσουμε την βελτίωση της ενδοθηλιακής λειτουργίας, συνεπώς την αρτηριακή υγεία, όπως έχει παρατηρηθεί από την ελληνική έρευνα της Ικαρίας, συνδέοντας τον ελληνικό καφέ με την καρδιαγγειακή υγεία και τη μακροζωία. Τα αποτελέσματα αυτά είναι πολύ ενθαρρυντικά μιας και η κατανάλωση καφέ είναι μια παραδοσιακή συνήθεια για την ελληνική κοινωνία που τον απολαμβάνει συνήθως με παρέα (μιας και η συναναστροφή με φίλους όπως προαναφέραμε πιο πάνω, αναγνωρίστηκε και σαν ανεξάρτητος παράγοντας πρόληψης) και διευκολύνει την διαιτολογική συμβουλευτική.
