Η παρουσία υδατανθράκων στο στόμα φαίνεται πως, πέρα από την έκλυση γεύσης, ενεργοποιεί ένα επιπλέον σήμα για την παραγωγή ενέργειας, το οποίο είναι ικανό να βελτιώσει την ανθρώπινη απόδοση.
Πώς σχεδιάστηκε η μελέτη;
Ερευνητές από τη Νέα Ζηλανδία πραγματοποίησαν τυχαιοποιημένη, διπλά τυφλή μελέτη, με 10 υγιείς δεξιόχειρες εθελοντές (4 άνδρες και 6 γυναίκες, μέσης ηλικίας 23 ετών) στους οποίους χορηγήθηκαν 3 διαφορετικά διαλύματα:
- Θερμιδογόνοι υδατάνθρακες (μαλτοδεξτρίνη) με γλυκιά γεύση
- Μη θερμιδογόνο εικονικό διάλυμα αντίστοιχης γεύσης με τους υδατάνθρακες (ακεσουλφαμικό κάλιο)
- Μη θερμιδογόνο και χωρίς γλυκιά γεύση διάλυμα ελέγχου
Οι εθελοντές ύστερα από 10ωρη ολονύκτια νηστεία ξέπλυναν το στόμα τους με τα διαλύματα με βάση συγκεκριμένο πρωτόκολλο χορήγησης υγρών, ενώ πραγματοποιούσαν κινητική άσκηση με χειρολαβή, προκαθορισμένης δύναμης και ενώ βρίσκονταν σε ηρεμία. Η εισαγωγή του διαλύματος στο στόμα και η απομάκρυνσή του από αυτό πραγματοποιήθηκε με μηχάνημα, που επέτρεπε συγκεκριμένο ρυθμό (18,3ml*min -1). Η έγχυση υδατανθρακικού και εικονικού διαλύματος παρεμβαλλόταν από την έγχυση διαλύματος ελέγχου με σκοπό την ρύθμιση τυχόν υπολειμματικών επιδράσεων από τα προηγούμενα διαλύματα. Σκοπός της μελέτης ήταν ο εντοπισμός των εγκεφαλικών περιοχών που ενεργοποιούνται από την παρουσία υδατανθρακικού διαλύματος στη στοματική κοιλότητα κατά τη διάρκεια κινητικής άσκησης. Για τον λόγο αυτό εφαρμόστηκε λειτουργική μαγνητική τομογραφία.
Ποια ήταν τα αποτελέσματα της μελέτης;
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, κατά τη διάρκεια της κινητικής άσκησης η μέση ποσοστιαία αλλαγή στα εγκεφαλικά σήματα ήταν μεγαλύτερη για το υδατανθρακικό διάλυμα σε σχέση με το διάλυμα ελέγχου (0,121±0,109%), από ότι για το εικονικό διάλυμα σε σχέση με το διάλυμα ελέγχου (0,042±0,123%) (p< 0,05). Οι περιοχές του εγκεφάλου, που ενεργοποιήθηκαν αποκλειστικά ή σημαντικά περισσότερο με το υδατανθρακικό διάλυμα παρατηρήθηκαν:
- πάνω από τον πρωταρχικό φλοιό της γεύσης και
- σε περιοχές που περιλαμβάνουν την οπτική αντίληψη
- σε περιοχές στο μεταιχμιακό σύστημα που συνδέονται με την επιβράβευση
Είναι μια πρώτη έρευνα που δείχνει ότι η παρουσία υδατανθράκων στη στοματική κοιλότητα στέλνει σήματα που μπορούν να αυξήσουν την ενεργοποίηση του πρωταρχικού αισθητικοκινητικού φλοιού κατά τη διάρκεια φυσικής δραστηριότητας και να ενισχύσουν την ενεργοποίηση των νευρικών δικτύων που εμπλέκονται στην αντίληψη των αισθήσεων. Η παρουσία υδατανθράκων στο στόμα φαίνεται λοιπόν υποστηρικτική στην άσκηση, ανεξάρτητα από τις ευεργετικές μεταβολικές συνέπειες της κατάποσής τους, που ούτως ή άλλως γνωρίζουμε.
Ποια τα συμπεράσματα για τον επαγγελματία διαιτολόγο;
Τα ευρήματα αυτά μπορούν ενδεχομένως να ανοίξουν και νέους ορίζοντες στην αθλητική διατροφή, αλλά σίγουρα χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση με μελέτες μεγαλύτερου δείγματος, με έλεγχο της επίδρασης παρουσίας υδατανθράκων στη στοματική κοιλότητα κατά την μεταγευματική φάση και με διασφάλιση άσκησης σταθερής δύναμης κατά την κινητική άσκηση.
