Μετα-αναλύσεις προοπτικών επιδημιολογικών ερευνών έχουν συσχετίσει την πρόσληψη γαλακτοκομικών προϊόντων με χαμηλότερο κίνδυνο διαβήτη τύπου 2. Μεμονωμένα γαλακτοκομικά και τύποι γαλακτοκομικών προϊόντων (π.χ. χαμηλών ή υψηλών λιπαρών) έχουν εξεταστεί ως προς τη σχέση τους με τον κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη. Ορισμένες έρευνες έχουν εντοπίσει αρνητικούς συσχετισμούς με τον κίνδυνο, άλλες μόνο με τη ρύθμιση της γλυκόζης, και σε άλλες περιπτώσεις δεν έχει βρεθεί καμία συσχέτιση. Πρόσφατες ανασκοπήσεις έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν αντιφατικές ενδείξεις για τη σχέση ανάμεσα στην κατανάλωση γαλακτοκομικών και στην εκδήλωση διαβήτη τύπου 2.
Η αδιευκρίνιστη σχέση των γαλακτοκομικών με τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη, ώθησε μια ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο του Cambridge να διεξάγει μια ανάλυση δεδομένων από μια μελέτη ασθενών-κοόρτης, στην οποία συμπεριλήφθηκε μια ιδιαίτερα αναλυτικότερη αξιολόγησης της πρόσληψης γαλακτοκομικών συγκριτικά με προηγούμενες έρευνες. Η στόχος της μελέτης ήταν να διερευνηθεί η σχέση ανάμεσα στην συνολική πρόσληψη και στην πρόσληψη συγκεκριμένων γαλακτοκομικών με τον κίνδυνο ανάπτυξης της νόσου, με τη χρήση ημερολογίων διατροφής.
Πώς σχεδιάστηκε η μελέτη;
Η μελέτη πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της EPIC-Norfolk study, σε μια τυχαία υποομάδα 4000 ατόμων και 892 ασθενών που εκδήλωσαν διαβήτη κατά τη διάρκεια των 11 ετών παρακολούθησης.
Η διατροφική πρόσληψη αξιολογήθηκε με τη χρήση 7ήμερου ημερολογίου καταγραφής τροφίμων. Η συνολική πρόσληψη γαλακτοκομικών (γρ/ημέρα) υπολογίστηκε και κατηγοριοποιήθηκε σε υψηλού (>3,9%) και χαμηλού λίπους (<3,9%) γαλακτοκομικά, και ανά είδος σε γιαούρτι, τυριά και γάλα. Η συνολική πρόσληψη ζυμωμένων γαλακτοκομικών (γιαούρτι, τυρί, κρέμα γάλακτος) υπολογίστηκε και κατηγοριοποιήθηκε σε υψηλού και χαμηλού λίπους.
Η συνολική πρόσληψη γαλακτοκομικών, η πρόσληψη υψηλού λίπους γαλακτοκομικών, γάλατος, τυριού και ζυμωμένων προϊόντων υψηλού λίπους δεν συσχετίστηκε με την ανάπτυξη διαβήτη. Η κατανάλωση γαλακτοκομικών χαμηλού λίπους συσχετίστηκε αρνητικά (HR=0,81 [95% CI: 0,66, 0,98]) με την εκδήλωση διαβήτη σε ανάλυση ρυθμισμένη ως προς την ηλικία και το φύλο.
Ωστόσο, όταν ελήφθησαν υπόψη επιπλέον συγχυτικοί παράγοντες, όπως ανθρωπομετρικές μετρήσεις, διατροφικοί παράγοντες και παράγοντες κίνδυνου του διαβήτη, ο βαθμός συσχέτισης εξαλείφτηκε. Η πολυπαραγοντική ανάλυση έδειξε αρνητική συσχέτιση ανάμεσα στην εμφάνιση σακχαρώδη διαβήτη και την πρόσληψη ζυμωμένων γαλακτοκομικών χαμηλού λίπους (HR=0,76 [95% CI: 0,60, 0,99]), και ιδιαίτερα με τη κατανάλωση γιαουρτιού (HR=0,72 [95% CI: 0,55, 0,95]).
Ποια ήταν τα συμπεράσματα;
Τα αποτελέσματα της μελέτης υποστηρίζουν ότι τα άτομα με την υψηλότερη κατανάλωση ζυμωμένων γαλακτοκομικών χαμηλού λίπους παρουσιάζουν 24% χαμηλότερες πιθανότητες ανάπτυξης διαβήτη τύπου 2
Η ανάλυση μεμονωμένων προϊόντων της ίδιας κατηγορίας, αποκάλυψε ότι η υψηλότερη πρόσληψη γιαουρτιού σχετίζεται με 28% μειωμένο κίνδυνο εκδήλωσης διαβήτη. Ο μειωμένος κίνδυνος παρατηρήθηκε σε άτομα που κατανάλωναν κατά μέσο όρο 4,5 μερίδες (μερίδα=125γρ) γιαουρτιού ανά εβδομάδα. Ο σχεδιασμός της μελέτης δεν μπορεί να υποστηρίξει ότι η κατανάλωση των συγκεκριμένων γαλακτοκομικών ευθύνεται για το μειωμένο κίνδυνο εκδήλωσης της νόσου.
Ωστόσο, ο μεγάλος χρόνος παρακολούθησης και η αναλυτική αξιολόγηση της διατροφικής πρόσληψης, η οποία είχε προοπτικό χαρακτήρα και δεν επηρεάστηκε από σφάλματα ανάκλησης μνήμης, προσθέτουν βαρύτητα στα αποτελέσματα και παρέχουν ισχυρές ενδείξεις ότι η κατανάλωση χαμηλού λίπους ζυμωμένων γαλακτοκομικών, και ιδιαίτερα του γιαουρτιού, σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη τύπου 2. Τα ευρήματα υποστηρίζουν ότι η κατανάλωση των συγκεκριμένων γαλακτοκομικών μπορεί να είναι ευεργετική στην πρόληψη του διαβήτη, υπογραμμίζοντας τη σημασία της προώθησής τους για τη βελτίωση της δημόσιας υγείας.
