Η ημικρανία είναι μια κοινή διαταραχή που προκαλεί περιστατικά νευρολογικής δυσλειτουργίας και πόνο. Η θεραπεία της περιλαμβάνει τόσο φαρμακευτική αγωγή όσο και αλλαγές στον τρόπο ζωής αποσκοπώντας στην μείωση της συχνότητας και της σοβαρότητας των επεισοδίων.
Αιτιολογικοί παράγοντες
Η διατροφή μπορεί να διαδραματίσει κάποιο ρόλο στην ενεργοποίηση της ημικρανίας, αλλά τα διαθέσιμα στοιχεία σχετικά με την αλληλεπίδραση της διατροφής με την ημικρανία είναι περιορισμένα και το γεγονός αυτό πρέπει να μεταφέρεται στους ασθενείς που αναζητούν συγκεκριμένες και εξακριβωμένες οδηγίες. Η ημικρανία μπορεί να προκληθεί από εσωτερικούς ή περιβαλλοντικούς ενεργοποιητικούς παράγοντες. Οι πιο συνηθισμένοι παράγοντες είναι το άγχος, οι ορμόνες στις γυναίκες, η έλλειψη φαγητού, οι καιρικές συνθήκες και οι διαταραχές στον ύπνο.
Θεραπευτικές προσεγγίσεις
Για τη θεραπεία της ημικρανίας, οι τροποποιήσεις του τρόπου ζωής, συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης των ενεργοποιητικών παραγόντων, είναι σημαντικές. Από μελέτες έχει φανεί ότι η πείνα έχει επανειλημμένα σχετιστεί με την πρόκληση ημικρανίας. Τρόφιμα και συστατικά της διατροφής τα οποία έχουν θεωρηθεί ενεργοποιητικοί παράγοντες είναι τα παρακάτω: τα νιτρώδη (βρίσκονται σε αλλαντικά π.χ. λουκάνικα, σαλάμι, μπέικον), τα προϊόντα φούρνου, οι πίκλες, τα γαλακτοκομικά, το γλουταμινικό νάτριο, η τυραμίνη (βρίσκεται σε τρόφιμα όπως τυρί, σύκα, φασόλια, εσπεριδοειδή, μπανάνες, αβοκάντο, κρεμμύδια, κόκκινο κρασί και σε μερικά ψάρια), η ισταμίνη (βρίσκεται στα θαλασσινά), το αλκοόλ, τα επεξεργασμένα, ζυμωμένα ή μαριναρισμένα τρόφιμα κ.α.
Για τη διαχείριση των ενεργοποιητικών αυτών παραγόντων, οι ασθενείς συχνά συμβουλεύονται να κρατούν ημερολόγια, σημειώνοντας τις ημέρες που εμφανίστηκε η ημικρανία μαζί με τους πιθανούς ενεργοποιητικούς παράγοντες της, όπως είναι ο καιρός, τα γεύματα, ο ύπνος, το άγχος, η εμμηνόπαυση, η άσκηση, η καφεΐνη, το αλκοόλ κ.λπ. Ακόμη και με την τήρηση ημερολογίου ωστόσο, οι ασθενείς δεν είναι πάντοτε σε θέση να αναγνωρίσουν με ακρίβεια τους πιθανούς ενεργοποιητικούς παράγοντες
Ευρήματα πρόσφατης ανασκόπησης
Σε πρόσφατη ανασκόπηση της βιβλιογραφίας συγκεντρώθηκαν τα τρέχοντα στοιχεία για τη σχέση της διατροφής με την ημικρανία. Πιθανές προσεγγίσεις αποτέλεσαν: η αποφυγή συγκεκριμένων τροφίμων, η απώλεια βάρους, η ρύθμιση της συχνότητας των γευμάτων, ο περιορισμός υδατανθράκων, η αποφυγή καφεϊνούχων ροφημάτων ή αλκοόλ. Η αποφυγή της γλουτένης δεν έχει φανεί αποτελεσματική στον περιορισμό των συμπτωμάτων.
Συμπεράσματα για τον επαγγελματία διαιτολόγο
Μέχρι σήμερα, δεν υπάρχουν ισχυρά αποδεικτικά στοιχεία που να υποστηρίζουν της σχέση μεταξύ της διατροφής και της ημικρανίας. Ορισμένοι ενεργοποιητικοί παράγοντες (όπως η κατανάλωση αλκοόλ καθώς και η παράλειψη γευμάτων), φαίνεται να αφορούν το σύνολο του πληθυσμού, ενώ άλλοι φαίνεται να είναι ιδιαίτερα εξατομικευμένοι. Έτσι, μέχρις ότου υπάρξουν ισχυρές αποδείξεις για ένα συγκεκριμένο πλάνο διατροφής για την πρόληψη της ημικρανίας, έμφαση πρέπει να δοθεί στην επίτευξη ενός συνεπούς, υγιεινού τρόπου ζωής που να περιλαμβάνει κανονικά γεύματα, καλό και επαρκή ύπνο, τακτική άσκηση, μείωση του στρες και διατήρηση ενός υγιούς βάρους, συμπληρωματικά στη φαρμακολογική διαχείριση των ημικρανιών.
