Τι είναι ο Σακχαρώδης Διαβήτης;
Ο Σακχαρώδης Διαβήτης (ΣΔ) είναι μια μη-μεταδιδόμενη επιδημία καθώς σήμερα πάνω από 240 εκατομμύρια άνθρωποι ανά τον κόσμο πάσχουν από την ασθένεια αυτή σύμφωνα με την Διεθνή Ομοσπονδία Διαβήτη (IDF). Στην Ελλάδα ο αριθμός των ατόμων με διαβήτη σχεδόν τετραπλασιάστηκε τα τελευταία 30 χρόνια καθώς εκτιμάται ότι είναι πάνω από 900.000.
Είναι μια χρόνια νόσος που οφείλεται στη διαταραχή του μεταβολισμού της γλυκόζης. Χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη υψηλών επιπέδων γλυκόζης στο αίμα που οφείλεται στην μερική ή ολική ανεπάρκεια έκκρισης ινσουλίνης από το πάγκρεας ή στην μειωμένη ευαισθησία ορισμένων ιστών σε ινσουλίνη. Αυτό οδηγεί σε αδυναμία μεταβολισμού́ της γλυκόζης και απορρόφησης της από τα κύτταρα, με αποτέλεσμα την αύξηση των επιπέδων της στην κυκλοφορία του αίματος.
Η σημασία της Διατροφής στον ΣΔ
Η διατροφή αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο στην αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη, όπου σε συνδυασμό με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή και άσκηση χτίζουν ένα ισχυρό τείχος προστασίας έναντι των σοβαρών επιπλοκών του.
Η σωστή διατροφική εκπαίδευση από εξειδικευμένο προσωπικό αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της συνολικής διαχείρισης του σακχαρώδη διαβήτη τόσο για την πρόληψη, όσο και τη θεραπευτική́ αντιμετώπισή́ του. Η American Diabetes Association (ADA) επισημαίνει ότι δεν υπάρχει ένα «πρότυπο διατροφής που να ταιριάζει σε όλους» καθώς η διατροφή των διαβητικών ασθενών θα πρέπει να εξατομικεύεται.
Τι να προσέξετε;
Η επιλογή σωστών και υγιεινών σνακ μπορεί να μοιάζει δύσκολη όταν έχουμε διαβήτη. Ο φόβος μην προκαλέσουμε μια ενδεχόμενη υπεργλυκαιμία, μπορεί να μας οδηγήσει σε λανθασμένες επιλογές ή και στην πλήρη αποχή από το φαγητό, η οποία μπορεί να επιφέρει ακριβώς τα αντίθετα αποτελέσματα, όπως μια απρόβλεπτη υπογλυκαιμία.
Υπάρχει η πεποίθηση ότι τα άτομα με διαβήτη ή προδιαβήτη, θα πρέπει να αποφεύγουν τους υδατάνθρακες και θα πρέπει να ακολουθούν μια πρωτεΐνική ή κετογονική διατροφή για να διαχειριστούν καλύτερα το σάκχαρο τους. Αυτό είναι λάθος, καθώς οι υδατάνθρακες αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ισορροπημένης διατροφής και θα πρέπει να υπάρχουν στη διατροφή ενός διαβητικού ατόμου.
Η σταθερότητα των γευμάτων καθώς και ο σωστός συνδυασμός των τροφών είναι το κλειδί για την καλύτερη διαχείριση του Σακχαρώδη Διαβήτη (ΣΔ). Σε μελέτες που έχουν γίνει για τη συχνότητα των γευμάτων σε άτομα με ΣΔ, το μοτίβο των μικρών και συχνών γευμάτων έχει συσχετισθεί με καλύτερο γλυκαιμικό έλεγχο.
Μια σωστή επιλογή τροφών πλούσιων σε θρεπτικά συστατικά μπορεί να μας δημιουργήσει το αίσθημα της πληρότητας ενώ παράλληλα να κρατήσει τα επίπεδα του σακχάρου στα φυσιολογικά. Είναι πολύ σημαντικό τα τρόφιμα που θα επιλέξουμε να μην προκαλούν απότομες αυξήσεις στις καμπύλες σακχάρου και να είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά για να προάγουν τη συνολική υγεία. Επομένως, μια καλή επιλογή είναι τα σνακ με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, πρωτεΐνες και καλά λιπαρά.
Ιδανικές επιλογές Σνάκ
Αυγά βραστά
Τα βραστά αυγά είναι ένα υγιεινό σνακ για άτομα με διαβήτη. Ένα μεγάλο βραστό αυγό παρέχει περίπου 6,3γρ.πρωτεΐνης που βοηθά στην πρόληψη της αύξησης του μεταγευματικού σακχάρου στο αίμα. Μπορείτε να απολαύσετε ένα ή δύο βραστά αυγά για ένα σνακ μόνα τους ή να τα συνοδεύσετε με λίγο αβοκάντο ή γουακαμόλε (guacamole).
Γιαούρτι με μούρα
Το γιαούρτι με μούρα είναι ένα εξαιρετικό σνακ φιλικό για τον διαβήτη για διάφορους λόγους. Τα μούρα είναι μια εξαιρετική πηγή φυτικών ινών που βοηθούν στην επιβράδυνση της πέψης και στη σταθεροποίηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα μετά το φαγητό και το γιαούρτι περιέχει προβιοτικά που ενισχύουν τον μεταβολισμό των τροφών και πρωτεΐνη που συμβάλλει στην διαχείριση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.
Λαχανικά και χούμους
Το χούμους (κρεμώδες άλειμμα από ρεβίθια) έχει υπέροχη γεύση όταν συνδυάζεται με ωμά ή ελαφρώς ψημένα λαχανικά. Τόσο τα λαχανικά όσο και το χούμους είναι καλές πηγές φυτικών ινών, βιταμινών και μετάλλων. Μπορείτε να πειραματιστείτε βυθίζοντας διάφορα λαχανικά όπως μπρόκολο, κουνουπίδι, καρότα, πιπεριές, αγγουράκια και κολοκυθάκια σε χούμους ή ακόμα και σε γιαούρτι ή γουακαμόλε.
Μήλο με φυστικοβούτυρο ή ανάλατους ξηρούς καρπούς
Τα κομμένα μήλα σε συνδυασμό με βούτυρο ξηρών καρπών ή ξηρούς καρπούς αποτελούν ένα νόστιμο και υγιεινό σνακ που είναι εξαιρετικό για άτομα με διαβήτη. Μπορείτε επίσης να δοκιμάσετε να συνδυάσετε κι άλλα φρούτα όπως μπανάνα, αχλάδι κ.α με φυσικά βούτυρα καρπών ή ξηρούς καρπούς για παρόμοια οφέλη για την υγεία.
Πουτίγκα με σπόρους chia ( Chia Pudding)
Η πουτίγκα από σπόρους chia παρασκευάζεται με μούλιασμα των σπόρων chia σε γάλα μέχρι το μείγμα να αποκτήσει μια υφή σαν πουτίγκα. Είναι ένα υγιεινό σνακ για άτομα με διαβήτη, επειδή οι σπόροι chia είναι πλούσιοι σε πρωτεΐνες, φυτικές ίνες και ω-3 λιπαρά οξέα που βοηθούν στη σταθεροποίηση του σακχάρου στο αίμα.
Μάφιν ομελέτας (Egg Muffins)
Τα μάφιν ομελέτας φτιάχνονται ανακατεύοντας τα αυγά με λαχανικά και στη συνέχεια τα ψήνουμε σε μια φόρμα για μάφιν. Αποτελούν ένα γρήγορο και θρεπτικό σνακ για άτομα με διαβήτη.
Μίξη καρπών
Οι ανάλατοι ξηροί καρποί είναι ένα εύκολο, γρήγορο και υγιεινό σνακ που μπορούμε να έχουμε πάντα μαζί μας. Σε άτομα με Διαβήτη τύπου 1 που κρατούν τα επίπεδα σακχάρου τους εντός στόχου (time in range), σε ποσοστό >70% , μπορούν να συνδυάσουν τους ξηρούς καρπούς με λίγα αποξηραμένα φρούτα χωρίς ζάχαρη.
Ρολάκια γαλοπούλας
Τα ρολάκια γαλοπούλας γίνονται από φέτες γαλοπούλας με τυρί ή τυρί κρέμα και λαχανικά, τυλιγμένες με μικρές τορτίγιες ολικής αλέσεως. Αποτελούν μια εξαιρετική επιλογή σνακ λόγω της χαμηλής περιεκτικότητας τους σε υδατάνθρακες και της υψηλής σε πρωτεΐνες.
Τυρί Cottage
Το τυρί cottage είναι ένα εξαιρετικό σνακ και έχει υπέροχη γεύση. Μπορείτε επίσης να το συνδυάσετε με ένα φρούτο ή λαχανικό για επιπλέον θρεπτικά συστατικά και φυτικές ίνες.
Κράκερ ολικής αλέσεως με Τυρί ή Τόνο
Ενώ τα κράκερ μπορεί να έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες, το λίπος στο τυρί ή στον τόνο και οι φυτικές ίνες στα κράκερ μπορεί να εμποδίσουν την αύξηση του σακχάρου στο αίμα σας. Βεβαιωθείτε ότι επιλέγετε κράκερ από 100% δημητριακά ολικής αλέσεως, καθώς πολλά έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε ραφιναρισμένο αλεύρι και πρόσθετη ζάχαρη, τα οποία μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
