Το λυκοπένιο είναι ένα καροτενοειδές με έντονο κόκκινο χρώμα το οποίο βρίσκεται κυρίως στη ντομάτα, και είναι αυτό που της δίνει το χαρακτηριστικό της χρώμα. Έντονο χρώμα δίνει και σε αλλά τρόφιμα όπως τα καρότα, το ροζ γκρέιπφρουτ και το καρπούζι, όχι όμως στις φράουλες και στα κεράσια.
Παρουσιάζει υψηλή αντιοξειδωτική δράση και συγκεκριμένα διπλάσια από αυτή του β-καροτένιου
Για το λόγο αυτό θεωρείται από τους καλύτερους σαρωτές ελευθέρων ριζών, προσφέροντας υψηλή προστασία στα κύτταρα από οξειδωτικές βλάβες. Ενώ ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι το σώμα δεν μπορεί να το μετατρέψει σε βιταμίνη Α.
Ποια οφέλη έχει στην υγεία μας;
Το λυκοπένιο σχετίζεται με την υγεία του ανθρώπου κυρίως σε δύο σημεία. Αρχικά, εξαιτίας της αντιοξειδωτικής του ικανότητας, καθώς σχετίζεται με την καρδιαγγειακή υγεία. Πιο συγκεκριμένα, έχει φανεί μέσα από έρευνες ότι το λυκοπένιο προστατεύει την LDL χοληστερόλη από οξείδωση και κατ’ επέκταση προστατεύει από τη δημιουργία αθηρωματικής πλάκας. Από την άλλη, το λυκοπένιο έχει συσχετιστεί με προστασία έναντι του καρκίνου και κυρίως του καρκίνου του προστάτη. Συγκεκριμένα, υπάρχει μελέτη που έδειξε ότι οι άνδρες που κατανάλωναν δέκα μερίδες τροφών με βάση τη ντομάτα εβδομαδιαίως είχαν 45% λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν τη νόσο. Επίσης, μέσα και από άλλες μεταγενέστερες μελέτες φαίνεται ότι η πρόσληψη λυκοπενίου είναι πιθανό να μειώσει τον συνολικό κίνδυνο καρκίνου περίπου κατά 40%. Κάτι τέτοιο είναι αρκετά σημαντικό και θα πρέπει να υπάρξουν περαιτέρω έρευνες στο μέλλον για να ισχυροποιήσουν τη συσχέτιση αυτή.
Επηρεάζεται η βιοδιαθεσιμότητά του κατά το μαγείρεμα;
Σε αντίθεση με άλλα φρούτα και λαχανικά όπου η θρεπτική αξία του τροφίμου μειώνεται με τη μαγειρική του επεξεργασία, η αποδέσμευση και η απορρόφηση του λυκοπενίου από τον οργανισμό γίνεται καλύτερα όταν το τρόφιμο που το περιέχει (π.χ. η ντομάτα) επεξεργάζεται. Συγκεκριμένα, η θέρμανση βοηθάει να απελευθερωθεί το λυκοπένιο από τους ιστούς του τροφίμου και να μετατραπεί από την trans στη cis στερεοχημική του δομή, η οποία είναι καλύτερα απορροφήσιμη από τον οργανισμό. Επιπλέον, η απορρόφηση του λυκοπενίου ενισχύεται όταν η ντομάτα ή τα προϊόντα ντομάτας καταναλώνονται μαζί με τη φλούδα και παρουσία κάποιου διαιτητικού λίπους όπως το ελαιόλαδο.
Πόσο λυκοπένιο είναι καλό να καταναλώνετε;
Σχετικά με τη συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη, έπειτα από νεώτερες έρευνες, προτείνεται μία ημερήσια πρόσληψη των 5-7mg. Σε αυτά τα επίπεδα πρόσληψης παρατηρήθηκε το ανώτατο όριο λυκοπενίου στο πλάσμα καθώς και μείωση των λιπιδίων του αίματος.
