Ριβοφλαβίνη

Όλες οι βιταμίνες μπορούν να χωριστούν σε δύο βασικές κατηγορίες είτε υδατοδιαλυτές είτε λιποδιαλυτές. Η βιταμίνη Β2 είναι μια υδατοδιαλυτή βιταμίνη επομένως διαλύεται στο νερό. Οι υδατοδιαλυτές βιταμίνες μεταφέρονται μέσω της κυκλοφορίας του αίματος και ό,τι δεν χρειάζεται απομακρύνεται από το σώμα με τα ούρα.

Διαβάστε επίσης: Βιταμίνες, οι δημοφιλείς

Οι άνθρωποι πρέπει να καταναλώνουν βιταμίνη Β2 κάθε μέρα, επειδή το σώμα μπορεί να αποθηκεύσει μόνο μικρές ποσότητες και οι προμήθειες μειώνονται γρήγορα.

Η ριβοφλαβίνη ενυπάρχει φυσικά σε ορισμένα τρόφιμα, προστίθεται τεχνητά σε άλλα προϊόντα και φυσικά μπορεί να ληφθεί ως συμπλήρωμα. Το μεγαλύτερο μέρος της απορροφάται στο λεπτό έντερο. Για θεραπευτική χρήση, η ριβοφλαβίνη παράγεται με χημικό τρόπο ( σύνθεση) ενώ για χρήση σε ζωοτροφές παρασκευάζεται με ζύμωση χρησιμοποιώντας μικροοργανισμούς όπως Ashbya gossypii και Eremothecium ashbyii, οι οποίοι έχουν την ικανότητα να συνθέτουν μεγάλες ποσότητες της ριβοφλαβίνης.

Ποιες οι πηγές ριβοφλαβίνης;

Ανευρίσκεται σε όλα τα τρόφιμα και κυρίως σε γαλακτοκομικά προϊόντα, αυγά και κρέας, ενώ πολλά δημητριακά είναι ενισχυμένα με βιταμίνη Β2. Πρόκειται για μία φωτοευαίσθητη, με αποτέλεσμα τρόφιμα που την περιέχουν (π.χ. γάλα) να πρέπει να αποθηκεύονται σε μη διαπερατές στο φως συσκευασίες.

Είναι ένα ανθεκτικό στην αυξημένη θερμοκρασία συστατικό, γι' αυτό και η συγκέντρωσή της στα τρόφιμα δε μειώνεται με τη θερμική επεξεργασία

Ποιος είναι ο ρόλος της βιταμίνης στον οργανισμό;

Η ριβοφλαβίνη είναι δομικός λίθος των προσθετικών ομάδων φλάβινο -μονονουκλεοτιδίου (FMN) και φλαβινο αδενινο δινουκλεοτιδιου (FAD) συνενζύμων απαραίτητων σε λειτουργίες των ιστών μας . Η Βιταμίνη Β2 βοηθά στη διάσπαση των πρωτεϊνών, των λιπών και των υδατανθράκων. Παίζει ζωτικό ρόλο στη διατήρηση του ενεργειακού εφοδιασμού του σώματος. Η ριβοφλαβίνη βοηθά στη μετατροπή των υδατανθράκων σε τριφωσφορική αδενοσίνη (ATP). Το ανθρώπινο σώμα παράγει ATP από τα τρόφιμα και το ATP είναι η ενέργεια που απαιτεί το σώμα μας. Η ένωση ATP είναι ζωτικής σημασίας για την αποθήκευση ενέργειας στους μύες.

Η βιταμίνη Β είναι απαραίτητη για:

• Διατήρηση των βλεννογόνων στο πεπτικό σύστημα
• Διατήρηση υγιούς ήπατος
• Μετατροπή τρυπτοφάνης σε νιασίνη
• Διατηρώντας υγιή τα μάτια, τα νεύρα, τους μύες και το δέρμα
• Απορρόφηση και ενεργοποίηση του σιδήρου, του φολικού οξέος και των βιταμινών Β1, Β3 και Β6
• Παραγωγή ορμονών από τα επινεφρίδια
• Εμβρυϊκή ανάπτυξη, ειδικά σε περιοχές όπου η ανεπάρκεια βιταμινών είναι συχνή

Ορισμένες έρευνες δείχνουν ότι η βιταμίνη Β2 μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη του καταρράκτη και του πονοκεφάλου ημικρανίας, αλλά απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για να επιβεβαιωθεί αυτό. Άλλες μελέτες έχουν βρει ότι σε παιδιά με αυτισμό τα συμπληρώματα βιταμινών Β2, Β6 και μαγνησίου φαίνεται να μειώνουν τα επίπεδα των μη φυσιολογικών οργανικών οξέων στα ούρα

Τελευταία, μελετάται ο ρόλος της στο μεταβολισμό της ομοκυστεΐνης, παράγοντα κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο, καθώς ο μεταβολισμός της ριβοφλαβίνης συνδέεται με αυτόν του φυλλικού (ή φολικού) οξέος, της κυανοκοβαλαμίνης (βιταμίνη Β12) και της πυριδοξίνης (βιταμίνη Β6).

Ποια η ημερήσια πρόσληψή της;

Σύμφωνα με το Πανεπιστήμιο του Όρεγκον, η συνιστώμενη ημερήσια δόση (RDA) βιταμίνης Β2 για άνδρες ηλικίας 19 ετών και άνω είναι 1,3 mg την ημέρα και για τις γυναίκες είναι 1,1 mg. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, οι γυναίκες πρέπει να προσλαμβάνουν 1,4 mg την ημέρα και όταν θηλάζουν 1,6 mg την ημέρα.

Πότε αυξάνονται οι ανάγκες σε ριβοφλαβίνη;

Οι ανάγκες σε ριβοφλαβίνη ενδέχεται να αυξάνονται σε καταστάσεις όπως:

• η κύηση
• ο θηλασμός
• το τραύμα
• η δυσαπορρόφηση
• η κατάχρηση αλκοόλ
• η λήψη ορισμένων φαρμάκων (αντισυλληπτικά, αντικαταθλιπτικά) 

Έλλειψη Ριβοφλαβίνης

Η ανεπάρκεια βιταμίνης Β2 είναι ένας σημαντικός κίνδυνος όταν η διατροφή είναι κακή, επειδή το ανθρώπινο σώμα εκκρίνει τη βιταμίνη συνεχώς, επομένως δεν αποθηκεύεται. Ένα άτομο που έχει ανεπάρκεια Β2 συνήθως στερείται και άλλων βιταμινών.

Υπάρχουν δύο τύποι ανεπάρκειας ριβοφλαβίνης:

1. Η πρωτογενής ανεπάρκεια ριβοφλαβίνης συμβαίνει όταν η διατροφή του ατόμου είναι φτωχή σε βιταμίνη Β2
2. Η δευτερογενής ανεπάρκεια ριβοφλαβίνης συμβαίνει για έναν άλλο λόγο, ίσως επειδή τα έντερα δεν μπορούν να απορροφήσουν σωστά τη βιταμίνη ή το σώμα δεν μπορεί να τη χρησιμοποιήσει ή επειδή απεκκρίνεται πολύ γρήγορα

Η ανεπάρκεια ριβοφλαβίνης είναι επίσης γνωστή ως αριβοφλαβίνωση.

Τα σημεία και τα συμπτώματα της ανεπάρκειας περιλαμβάνουν:

• Γωνιακή χειλίτιδα, ή ρωγμές στις γωνίες του στόματος
• Σκασμένα χείλη
• Ξηρό δέρμα
• Φλεγμονή του βλεννογόνου του στόματος
• Φλεγμονή της γλώσσας
• Στοματικά έλκη
• Κόκκινα χείλη
• Πονόλαιμος
• Οσχεοδερματίτιδα
• Υγρό στους βλεννογόνους
• Σιδηροπενική αναιμία

Τα άτομα που πίνουν υπερβολικές ποσότητες αλκοόλ διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο ανεπάρκειας βιταμίνης Β.

Ποιοί οι Κίνδυνοι;

Κανονικά η βιταμίνη Β2 θεωρείται ασφαλής. Η υπερδοσολογία είναι απίθανη καθώς το σώμα μπορεί να απορροφήσει έως και περίπου 27 mg ριβοφλαβίνης και αποβάλλει τυχόν πρόσθετες ποσότητες στα ούρα.

Ωστόσο είναι σημαντικό να μιλήσετε με έναν γιατρό πριν πάρετε οποιαδήποτε συμπληρώματα, ειδικά καθώς αυτά μπορεί να επηρεάσουν άλλα φάρμακα. Γενικά τα όποια συμπληρώματα μπορούν να αλληλοεπιδράσουν με άλλα φάρμακα έτσι και τα συμπληρώματα Β2 μπορεί να επηρεάσουν την αποτελεσματικότητα ορισμένων φαρμάκων, όπως τα αντιχολινεργικά φάρμακα και η τετρακυκλίνη.

Μερικές φορές ένας γιατρός μπορεί να συστήσει συμπληρώματα, για παράδειγμα, εάν ένας ασθενής χρησιμοποιεί ένα φάρμακο που μπορεί να επηρεάσει την απορρόφηση της ριβοφλαβίνης. Τα φάρμακα που μπορεί να επηρεάσουν τα επίπεδα ριβοφλαβίνης στο σώμα περιλαμβάνουν:

• Τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά, όπως η ιμιπραμίνη ή το Tofranil
• Ορισμένα αντιψυχωσικά φάρμακα, όπως η χλωροπρομαζίνη ή η Θοραζίνη
• Μεθοτρεξάτη, που χρησιμοποιείται για καρκίνο και αυτοάνοσα νοσήματα, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα
• Η φαινυτοΐνη, ή Dilantin, χρησιμοποιείται για τον έλεγχο των επιληπτικών κρίσεων
• Προβενεσίδη, για την ουρική αρθρίτιδα
• Θειαζιδικά διουρητικά, ή χάπια νερού

Η δοξορουβικίνη, ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται στη θεραπεία του καρκίνου, μπορεί να μειώσει τα επίπεδα ριβοφλαβίνης και η ριβοφλαβίνη μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο δράσης της δοξορουβικίνης.

Γενικά μπορούμε να πούμε ότι πρόσληψη των βιταμινών μέσω μιας ισορροπημένης διατροφής είναι το επιθυμητό σε κάθε περίπτωση .