Εισαγωγή
Η κιτρουλίνη είναι ένα αμινοξύ που δημιουργείται στον οργανισμό ως ενδιάμεσο στη μετατροπή του αμινοξέος ορνιθίνη σε αργινίνη σε μια μεταβολική οδό που ονομάζεται κύκλος ουρίας. Η αργινίνη με τη σειρά της, χρησιμεύει για την παραγωγή του μονοξειδίου του αζώτου, ενός μορίου αερίου με σημαντικές λειτουργίες. Η κιτρουλίνη βρίσκεται σε τρόφιμα όπως το καρπούζι και το αγγούρι, όμως η ποσότητά της είναι σχετικά μικρή. Για να επιτευχθούν υψηλότερα επίπεδα κιτρουλίνης, λαμβάνεται συχνά μέσω συμπληρωμάτων διατροφής.
Παρά τα αντικρουόμενα δεδομένα σχετικά με την επίδρασή της στην απόδοση της άσκησης, φαίνεται πως είναι μία ουσία που χρησιμοποιείται ευρέως στον αθλητισμό και ιδιαίτερα όταν πρόκειται για επαγγελματικό επίπεδο. Άλλωστε, έχει παρατηρηθεί πως το 70% των πιο δημοφιλή ενεργειακών ποτών που χρησιμοποιούν οι αθλητές, περιέχουν κιτρουλίνη.
Ποια η Δράση της;
Ο ακριβής μηχανισμός και οι δράσεις της κιτρουλίνης εξακολουθούν να αποτελούν αντικείμενο συνεχιζόμενης έρευνας. Ωστόσο, ορισμένα εκ των αποτελεσμάτων μας έχουν δείξει πως συμβάλλει στα εξής:
- Προώθηση της αγγειοδιαστολής: Το μονοξείδιο του αζώτου που παράγεται, δρα ως αγγειοδιασταλτικό, δηλαδή χαλαρώνει και διαστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία, οδηγώντας σε αύξηση της ροής αίματος. Αποτέλεσμα αυτού, είναι η ενίσχυση της παροχής θρεπτικών ουσιών και οξυγόνου στους ιστούς, συμπεριλαμβανομένων των μυών, συμβάλλοντας έτσι στην καλύτερη απόδοση.
- Μείωση των επιπέδων αμμωνίας: Κατά τη διάρκεια μίας έντονης άσκησης, μπορεί να συσσωρευτεί στο σώμα μας αμμωνία, ένα υποπροϊόν του μεταβολισμού των πρωτεϊνών, το οποίο συμβάλλει στην κόπωση. Η κιτρουλίνη βοηθάει στην αποβολή της ουσίας αυτής.
Με αφορμή λοιπόν την φύση του ποδοσφαίρου και της ιδιαίτερης απαίτησής του για βέλτιστη απόδοση και αντοχή, πραγματοποιήθηκε η εν λόγω έρευνα.
Σκοπός της Μελέτης
Η παρούσα μελέτη ήταν μία πιλοτική τυχαιοποιημένη τυφλή δοκιμή και είχε ως στόχο την αξιολόγηση της επίδρασης συμπληρώματος κιτρουλίνης σε ενήλικες επαγγελματίες ποδοσφαιριστές.
Πως Σχεδιάστηκε;
Στη μελέτη συμμετείχαν 18 ποδοσφαιριστές, ηλικίας 21 έως 32 ετών, από τις κορυφαίες κατηγορίες τριών ευρωπαϊκών χωρών, οι οποίοι χωρίστηκαν με τυχαίο τρόπο σε 3 ομάδες.
Στις δύο από τις ομάδες χορηγήθηκε εκ του στόματος 3 g ή 6 g μηλικής κιτρουλίνης αντίστοιχα, 45 λεπτά πριν από την προθέρμανσή τους. Βέβαια, για να καλυφθεί η ξινή γεύση της μηλικής κιτρουλίνης, αραιώθηκε σε 250mL φρεσκοστυμμένου χυμού πορτοκάλι. Στην 3η ομάδα αντίστοιχα, δόθηκε ένα εικονικό φάρμακο (placebo).
Στη συνέχεια, ακολούθησαν μία ειδική άσκηση υψηλής έντασης για 18 λεπτά και έπειτα πραγματοποιήθηκε συγκριτική ανάλυση του καρδιακού ρυθμού, του αισθήματος κόπωσης και της αποκατάστασης μετά την άσκηση.
Η ταυτότητα της ουσίας που έλαβε κάθε παίκτης παρέμεινε ανώνυμη έως το πέρας της μελέτης, ενώ η επιλογή των δόσεων βασίστηκε σε μια προηγούμενη έρευνα, η οποία είχε δείξει ευεργετικά αποτελέσματα σε αθλητές χάντμπολ.
Να σημειωθεί πως κατά τη διάρκεια της μελέτης, οι αθλητές έλαβαν οδηγίες να μην αλλάξουν κάτι στην ημερήσια διατροφική τους πρόσληψη. Ο Δείκτης Μάζας Σώματός τους κυμαινόταν από 22 kg/m2 έως 26 kg/m2.
Για τη συλλογή δεδομένων, χρησιμοποιήθηκε η συσκευή WIMU PRO η οποία προσαρμόστηκε σε κάθε παίκτη με ειδικά σχεδιασμένα γιλέκα, ενώ ο καρδιακός ρυθμός υπολογίστηκε χρησιμοποιώντας έναν ιμάντα στήθους Garmin συγχρονισμένο με το σύστημα WIMU. Δείγματα αίματος από τα τριχοειδή δακτύλων συλλέχθηκαν από όρθια θέση, χρησιμοποιώντας ένα αποστειρωμένο νυστέρι σε συνδυασμό με μια συσκευή βελόνας AccuChek με ελατήριο, ώστε να πραγματοποιηθεί ανάλυση γαλακτικού οξέος.
Τι έδειξαν τα Αποτελέσματα;
Η μελέτη αυτή δεν ανέφερε δεδομένα που να υποδηλώνουν ότι η πρόσληψη μηλικής κιτρουλίνης σε δόση 3 g ή 6 g, 45 λεπτά πριν την άσκηση μέγιστης έντασης, έχει θετικό αντίκτυπο στην απόδοση των ποδοσφαιριστών. Αναλυτικότερα:
- Όλοι οι συμμετέχοντες εμφάνισαν αύξηση στον καρδιακό ρυθμό στη μέγιστη ένταση της άσκησης, ακολουθούμενη από σημαντική ανάκαμψη εντός 5 λεπτών
- Δεν παρατηρήθηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές στη συγκέντρωση γαλακτικού οξέος σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή και μεταξύ των ομάδων
- Η μοναδική στατιστικά σημαντική αύξηση στη συγκέντρωση του γαλακτικού οξέος, η οποία συγκρίθηκε με την αντίστοιχη στην αρχή της παρέμβασης, ήταν στα 3 λεπτά μετά την άσκηση, ωστόσο παρατηρήθηκε σε όλες τις ομάδες
- Μισή ώρα μετά το πέρας της άσκησης, και οι τρεις ομάδες παρουσίασαν σημαντική μείωση στη συγκέντρωση γαλακτικού σε σύγκριση με τις τιμές πριν από την άσκηση, όμως δεν αναφέρθηκαν διαφορές μεταξύ των ομάδων
- Αναφορικά με το αίσθημα κόπωσης, δεν παρατηρήθηκε διαφορά μεταξύ των ομάδων
Ποια τα συμπεράσματα για τον επαγγελματία Διαιτολόγο-Διατροφολόγο;
Τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας συνάδουν με παλαιότερες μελέτες. Ωστόσο, τα επί του παρόντος διαθέσιμα δεδομένα σχετικά με την επίδραση της κιτρουλίνης στην απόδοση και την αποκατάσταση μετά την άσκηση, μπορούν να θεωρηθούν αμφιλεγόμενα.
Όπως αναφέρεται από τους ερευνητές, η μελέτη δεν αξιολόγησε τη σοβαρότητα της καθυστερημένης έναρξης μυϊκού πόνου σε διαφορετικές χρονικές περιόδους αποκατάστασης μετά την άσκηση, γεγονός που ενδεχομένως να μας παρείχε άλλα συμπεράσματα. Ως εκ τούτου, και δεδομένης της προηγούμενης βιβλιογραφίας μπορούμε να θεωρήσουμε ότι η μακροχρόνια πρόσληψη κιτρουλίνης προσδίδει μεγαλύτερα οφέλη συγκριτικά με μια βραχυπρόθεσμη πρόσληψη.
Κάθε επαγγελματίας Διαιτολόγος - Διατροφολόγος οφείλει να κρατήσει πως τα συμπληρώματα κιτρουλίνης δείχνουν πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα, ωστόσο η ανταπόκριση στη λήψη τους ενδεχομένως να ποικίλλει μεταξύ των ατόμων. Παράγοντες όπως η γενική υγεία, η κατάσταση προπόνησης και άλλα ατομικά χαρακτηριστικά μπορούν να επηρεάσουν την αποτελεσματικότητα της κιτρουλίνης στη βέλτιστη απόδοση, όπως άλλωστε επιβεβαίωσε και η παρούσα μελέτη.
Ας μην ξεχνάμε να εστιάζουμε σε μια καλά ισορροπημένη διατροφή που ικανοποιεί τις ενεργειακές και θρεπτικές απαιτήσεις των αθλητών ή των ατόμων που ασχολούνται με σωματικές δραστηριότητες. Τα συμπληρώματα κιτρουλίνης θα πρέπει να συμπληρώνουν μια θρεπτική δίαιτα, αντί να την αντικαθιστούν.
Είναι σημαντικό να παραμένουμε ενημερωμένοι ώστε να αποφευχθούν πιθανές συγχίσεις επί του θέματος!
