Η επιληψία είναι μια διαταραχή κατά την οποία προκαλούνται επαναλαμβανόμενες κρίσεις από μη φυσιολογική ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου. Οι περισσότερες επιληπτικές κρίσεις ελέγχονται με τη χρήση ενός ή συνδυασμού αντιεπιληπτικών φαρμάκων, ωστόσο οι κρίσεις μπορεί να μην υποχωρούν από με την επίδραση των φαρμάκων μετά από κάποιο διάστημα (επιληψία με ανθεκτικότητα στα φάρμακα). Για τα άτομα που έχουν ανθεκτική στα φάρμακα επιληψία (περίπου το 30%) μπορεί να ληφθεί υπόψη μια διατροφή ειδικής σύστασης που ονομάζεται κετογόνος διατροφή. Η διατροφή αυτή, έχει περιγραφεί εδώ και περίπου έναν αιώνα, ως μία διατροφή με επίδραση στον οργανισμό αντίστοιχη της νηστείας. Αυτή η επίδραση προκύπτει από το γεγονός ότι είναι υψηλή σε λιπαρά και χαμηλή σε υδατάνθρακες και συγκεκριμένα σε αναλογία 4:1 (λίπος: υδατάνθρακες+πρωτεΐνη).
Πρόσφατη ανασκόπηση της βιβλιογραφίας διερεύνησε την επίδραση της κετογόνου δίαιτας στον έλεγχο των κρίσεων, στη γνωστική λειτουργία (π.χ. μάθηση, συγκέντρωση και ακαδημαϊκές επιδόσεις στα παιδιά και τη μάθηση, τη συγκέντρωση και τη μνήμη στους ενήλικες) καθώς και στη συμπεριφορά. Επίσης διερευνήθηκαν οι πιθανές παρενέργειες της διατροφής και ο αριθμός των συμμετεχόντων που αποχώρησαν από τις μελέτες καθώς και τους λόγους αποχώρησής τους, σε μελέτες έως και τον Μάρτιο του 2015.
Πώς σχεδιάστηκε η ανασκόπηση;
Η αναζήτηση πραγματοποιήθηκε σε ιατρικές βάσεις δεδομένων για τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες μελέτες ενηλίκων ή παιδιών με επιληψία στις οποίες συγκρίθηκε μια κετογόνος διατροφή με άλλες θεραπείες. Βρέθηκαν επτά τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές, με 427 συμμετέχοντες. Οι μελέτες είχαν διάρκεια από τρεις έως έξι μήνες, ενώ αυτές που χρησιμοποιήθηκαν είχαν μικρό αριθμό συμμετεχόντων και είχαν εφαρμοστεί σε παιδιά, καθώς οι μελέτες σε ενήλικες είναι πολύ περιορισμένες
Τι έδειξαν τα αποτελέσματα;
Παρουσιάστηκε μέχρι και 85% υποχώρηση των επιληπτικών κρίσεων σε άτομα που ακολουθούσαν κετογόνο διατροφή. Οι βραχυπρόθεσμες παρενέργειες περιλαμβάνουν διάρροια, δυσκοιλιότητα και έμετο, ενώ μακροπρόθεσμα μπορούσε να επηρεαστεί η καρδιακή λειτουργία. Όλες οι μελέτες ανέφεραν αποχωρήσεις εθελοντών λόγω μη βελτίωσης των επιληπτικών κρίσεων και της ανεπαρκούς ανοχής στη διατροφή. Καμία από τις μελέτες δεν ανέφερε την επίδραση της κετογόνου δίαιτας στη γνωστική λειτουργία και τη συμπεριφορά. Πρόσφατα, περισσότερο ανεκτές κετογόνες δίαιτες, όπως η τροποποιημένη Atkins κετογόνος δίαιτα, έδειξαν παρόμοια αποτελέσματα στον έλεγχο των κρίσεων με τις πιο περιοριστικές κετογόνες δίαιτες, ωστόσο περισσότερη έρευνα απαιτείται για να αναδειχθεί η καταλληλότητά, τα οφέλη και οι πιθανές παρενέργειές τους.
Τα συμπεράσματα για τον επαγγελματία υγείας
Για άτομα που έχουν επιληψία μη ελεγχόμενη φαρμακευτικά, ή άτομα που δεν είναι κατάλληλα για χειρουργική επέμβαση, η κετογόνος δίαιτα παραμένει μια έγκυρη επιλογή. Ωστόσο, οι επαγγελματίες υγείας είναι καλό να παρακολουθούν συνεχώς τα νεότερα δεδομένα, καθώς περαιτέρω έρευνα απαιτείται σε αυτό τον τομέα σε παιδιά αλλά ιδιαίτερα σε ενήλικες.
