Η διαλειμματική νηστεία (ΔΝ) είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια ποικιλία διατροφικών προτύπων κατά τα οποία καταναλώνονται λίγες ή και καθόλου θερμίδες για χρονικές περιόδους που κυμαίνονται από 12 ώρες έως αρκετές ημέρες, κατ’ επανάληψη.
Ποιος ήταν ο σκοπός της παρούσας έρευνας;
Πρόσφατη μελέτη διερεύνησε τη φυσιολογική απόκριση των κύριων συστημάτων οργάνων, συμπεριλαμβανομένου του μυοσκελετικού συστήματος, στο «γύρισμα» του μεταβολικού «διακόπτη»: το σημείο αρνητικού ενεργειακού ισοζυγίου κατά το οποίο τα αποθέματα γλυκογόνου στο ήπαρ εξαντλούνται και κινητοποιούνται λιπαρά οξέα (τυπικά πέραν των 12 ωρών μετά τη διακοπή πρόσληψης τροφής).
Υπάρχουν οφέλη κατά τη διαλειμματική νηστεία;
Από τα ευρήματα της μελέτης φαίνεται ότι ο μεταβολικός διακόπτης που οδηγεί στην κατανάλωση κετονών που παράγονται από τα λιπαρά οξέα, αντί για την κατανάλωση γλυκόζης, αποτελεί ένα σημείο ενεργοποίησης που μετατοπίζει το μεταβολισμό από τη σύνθεση λιπιδίων/ χοληστερόλης και την αποθήκευση λίπους στην κινητοποίηση του λίπους μέσω της οξείδωσης των λιπαρών οξέων και των κετονών που προέρχονται από τα λιπαρά οξέα, υποστηρίζοντας έτσι τη διατήρηση τη λειτουργία της μυϊκής μάζας. Έτσι, η ΔΝ που επάγει το «γύρισμα» του μεταβολικού διακόπτη έχει τη δυνατότητα να βελτιώσει τη σύσταση του σώματος σε άτομα με αυξημένο σωματικό βάρος. Επιπλέον, από την ανασκόπηση μελετών που εξέτασαν τις επιδράσεις της, η ΔΝ φάνηκε να διεγείρει τη συντονισμένη ενεργοποίηση οδών μεταγωγής σημάτων που βελτιστοποιούν τη φυσιολογική λειτουργία, την απόδοση και την επιβράδυνση των διαδικασιών γήρανσης και ασθενειών.
Ποια είναι τα μειονεκτήματα της διαλειμματικής νηστείας;
Από την άλλη, τα οφέλη της ΔΝ πρέπει να σταθμιστούν μαζί με τους δυνητικούς κινδύνους που ελοχεύουν. Αρκετές αρνητικές επιδράσεις έχουν αναφερθεί στη βιβλιογραφία, όπως ναυτία και έμετος, οίδημα, αλωπεκία, νευροπάθεια, υπερουριχαιμία και ουρική νεφροπάθεια, ανωμαλίες στην έμμηνο ρύση, μη φυσιολογικοί δείκτες ηπατικής λειτουργίας, μειωμένη οστική πυκνότητα, ανεπάρκεια θειαμίνης, εγκεφαλοπάθεια Wernicke, αλλά και ήπια μεταβολική οξέωση. Επιπλέον, αρκετοί θάνατοι έχουν αναφερθεί κατά τη διάρκεια ή αμέσως μετά από τη ΔΝ, με τις αιτιολογίες να περιλαμβάνουν γαλακτική οξέωση, απόφραξη του λεπτού εντέρου, νεφρική ανεπάρκεια και καρδιακές αρρυθμίες. Οι παραπάνω ανεπιθύμητες ενέργειες έχουν συμβεί μόνο κατά τη διάρκεια ή μετά από εκτεταμένη νηστεία αρκετών εβδομάδων ή και περισσότερο, και δεν έχουν αναφερθεί σε δοκιμές μικρότερων αλλά και πιο συχνών νηστειών.
Ποια είναι τα συμπεράσματα για τον επαγγελματία υγείας;
Στο εγγύς μέλλον πιστεύεται ότι επαγγελματίες υγείας θα συστήνουν τη μέθοδο της ΔΝ σε ασθενείς που είναι υπέρβαροι, ανθεκτικοί στην ινσουλίνη ή/ και υπερτασικοί. Καθώς η προσκόλληση στη ΔΝ είναι ένα προβληματικό σημείο στις περισσότερες μελέτες που την εξετάζουν, οι μελλοντικές τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές σχετικά με τη ΔΝ θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν βιολογικούς δείκτες του μεταβολικού διακόπτη (π.χ. επίπεδα κετονών πλάσματος) ως μέτρο της προσκόλλησης στο πρωτόκολλο της ΔΝ και του μεγέθους του αρνητικού ενεργειακού ισοζυγίου κατά την περίοδο νηστείας.
