Ως αυτοάνοσο νόσημα με διαφορετικές εκδηλώσεις, ο Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος (ΣΕΛ) αποτελεί μία διαδεδομένη πάθηση των τελευταίων ετών με μηχανισμούς που αναμειγνύουν τον γενετικό, τον επιγενετικό και τον περιβαλλοντικό παράγοντα.
Αναγνωρίζοντας το ρόλο της διατροφής στη διαμόρφωση της εντερικής μικροχλωρίδας, που με σειρά της πιθανώς επηρεάζει την εμφάνιση αυτοάνοσων νοσημάτων όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα αλλά και διερευνώντας τον ρόλο των θρεπτικών στοιχείων στην εμφάνιση του ΣΕΛ εκπονήθηκε η παρακάτω βιβλιογραφική ανασκόπηση. Αναλύουμε τα πιο βασικά σημεία της:
Θερμιδικός περιορισμός
Για την ώρα, η επίδραση του θερμιδικού περιορισμού δεν είναι ξεκάθαρη ωστόσο υπάρχουν μελέτες που υποστηρίζουν ότι έχει οφέλη στο ανοσοποιητικό σύστημα λόγω των αλλαγών που προκαλεί στην εντερική χλωρίδα. Μιας και η παχυσαρκία επιβαρύνει το 40-50% αυτών των ασθενών (κάτι που σχετίζεται με αυξημένο αίσθημα κόπωσης) η μείωση του βάρους φάνηκε ευεργετική ως προς το αίσθημα κόπωσης.
Οι ερευνητές σημειώνουν επίσης πως «στις αλλαγές του τρόπου ζωής που βελτιώνουν τα συμπτώματα είναι η διακοπή του καπνίσματος και η φυσική δραστηριότητα - συνηθέστερα η αερόβια ως πιο ασφαλής».
Πολυακόρεστα λιπαρά οξέα
σε ασθενείς με σταθερό επίπεδο ασθένειας μία δίαιτα πλούσια σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα φαίνεται να επιδρά θετικά στη συνολική κλινική εικόνα. Τα ω3 λιπαρά ασκούν αντιφλεγμονώδη επίδραση μειώνοντας τα επίπεδα της C αντιδρώσας πρωτεΐνης και άλλων φλεγμονωδών παραγόντων. Σε συνεργασία με τον θερμιδικό περιορισμό, βοηθάει τη μείωση του καρδιαγγειακού κίνδυνου ενώ δεν εντοπίζεται καμία αρνητική επίδραση -σε αντίθεση με τα ωμέγα-6 λιπαρά οξέα που η συμπληρωματική χορήγηση τους φαίνεται να οξύνει τα συμπτώματα του ΣΕΛ.
Πρωτεΐνη
Πρόσληψη πρωτεΐνης της τάξης του 0,6 γραμμάρια ανά κιλό σωματικού βάρους μπορεί να είναι βοηθητική για να βελτιώσει της νεφρική λειτουργία σε ανθρώπους με ΣΕΛ, όταν είναι επηρεασμένη.
Φυτικές ίνες
Οι συστάσεις για τις φυτικές ίνες είναι αντίστοιχες με του γενικού πληθυσμού με στόχο της μείωσης της μεταγευματικής υπεργλυκαιμίας και υπερλιπιδαιμίας. Οι συστάσεις αντιστοιχούν σε 25 γραμμάρια για τις γυναίκες και 38 γραμμάρια για τους άντρες με αντίστοιχα υψηλή πρόσληψη νερού.
Βιταμίνη D
Η έλλειψη της βιταμίνης αυτής έχει συσχετισθεί με αυξημένη ευαλωτότητα των ασθενών και χειρότερη πρόγνωση, ειδικά σε ασθενείς με σκούρο χρώμα δέρματος. Η έκθεση στο ηλιακό φως αυξάνει την παραγωγή της βιταμίνης D αλλά ωστόσο αυτό έρχεται σε αντίθεση με τη φωτοευαισθησία που εμαφνίζουν αυτοί οι ασθενείς. Επομένως συστήνεται η πρόσληψη συμπληρώματος βιταμίνης D.
Επίσης, η βιταμίνη Ε συνδυασμένη με ω3 λιπαρά μειώνει τις φλεγμονώδεις κυτοκίνες ενώ η βιταμίνη C ως φυσικό αντιοξειδωτικό δρα κατά του οξειδωτικού στρες και μειώνει τη φλεγμονή.
Πολυφαινόλες
Ο ευεργετικός ρόλος των πολυφαινολών στην μικροβιακή χλωρίδα του εντέρου σε ασθενείς με ΣΕΛ έχει οδηγήσει στο να τις θεωρούμε μια σημαντική ομάδα θρεπτικών στοιχείων για να ενισχύσουμε στη διατροφή των ανθρώπων αυτών.
Μέταλλα και ιχνοστοιχεία
Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στο νάτριο και ψευδάργυρο. Έχει βρεθεί πως μείωση στον προσλαμβανόμενο ψευδάργυρο μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα και την παραγωγή αντισωμάτων.
Το σελήνιο έχει αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδη δράση, ενώ μας ενδιαφέρει ο ασθενής να παίρνει επαρκή ποσότητα ασβεστίου και σιδήρου. Η υπερβολική πρόσληψη σιδήρου πιθανώς επηρεάσει τη νεφρική λειτουργία.
Και τέλος, τι επιδράσεις έχουν άλλα συστατικά;
Βασιλικός πολτός
Οι ερευνητές δηλώνουν πως θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί επιπρόσθετα επειδή είναι πλούσιος σε αμινοξέα και βιταμίνες
Κουρκουμίνη
Στις περιπτώσεις νεφρίτιδας, η συνιστώμενη δόση είναι 500 mg ημερησίως για 3 μήνες και φαίνεται να μειώνει τα συμπτώματα πρωτεϊνουρίας, αιματουρίας και πίεσης. Παράλληλα, σε αντίστοιχη έρευνα ως προς την αρθριτιδα φαίνεται να μειώνει τον πόνο και τα επίπεδα της CRP, ακόμα και να αυξάνει την απόσταση που μπορεί να διανυθεί σε περπάτημα, με δόση 200 mg ημερησίως για 3 μήνες.
Εν ολίγοις, είναι σημαντικό να ενθαρρύνεται η εξατομικευμένη διατροφική υποστήριξη των ασθενών αυτών, δίνοντας έμφαση σε λιγότερο επεξεργασμένα τρόφιμα, περισσότερα φρούτα, λαχανικά, ψάρι καθώς και ξηρούς καρπούς. Μέσα από την καλή διατροφή φαίνεται να βελτιώνεται η ομοιόσταση του οργανισμού, να αυξάνονται οι περίοδοι ύφεσης και να προλαμβάνονται οι παρενέργειες των φαρμάκων π.χ. κορτιζόνη αλλά και να βελτιώνεται το αίσθημα σωματικής και ψυχικής ευεξίας των ασθενών.
