Ποια τα Μετεμμηνοπαυσιακά αγγειοκινητικά συμπτώματα;
Η μετεμμηνοπαυσιακή περίοδος, δηλαδή ο χρόνος που διαδέχεται την εμμηνόπαυση στη ζωή της γυναίκας, είναι ιδιαίτερα δύσκολη για τις περισσότερες. Με βάση πρόσφατα δεδομένα, μόλις το 20% των γυναικών είναι πλήρως ασυμπτωματικές, το 60% εμφανίζουν ήπια συμπτώματα, ενώ το υπόλοιπο 20% αντιμετωπίζει πολύ έντονα συμπτώματα . Τα πιο συχνά είναι τα αγγειοκινητικά, στα οποία περιλαμβάνεται η εφίδρωση, η έξαψη, η κεφαλαλγία, η διαταραχή στο ύπνο, το αίσθημα κόπωσης κ.α.
Η ακριβής αιτία των αγγειοκινητικών συμπτωμάτων δεν είναι πλήρως κατανοητή, αλλά οι ορμονικές αλλαγές, ιδιαίτερα η μείωση των επιπέδων των οιστρογόνων, φαίνεται να διακατέχουν σημαντικό ρόλο. Οι διακυμάνσεις αυτές, μπορεί να επηρεάσουν τον υποθάλαμο, το τμήμα του εγκεφάλου που ρυθμίζει τη θερμοκρασία του σώματος, οδηγώντας έτσι στην έξαψη.
Τι αναφέρει η Βιβλιογραφία έως σήμερα σχετικά με την επιρροή της Διατροφής στα συμπτώματα αυτά;
Όπως έχει αποδειχθεί, οι γυναίκες που τρέφονται σωστά και διατηρούν φυσιολογικό βάρος έχουν συνήθως ήπια έως και καθόλου εμμηνοπαυσιακά συμπτώματα. Η επίδραση της διατροφής έχει αποτελέσει αντικείμενο έρευνας για πολλά χρόνια, όμως τα ευρήματα δεν είναι οριστικά.
Πολλές έρευνες κάνουν λόγο για πιθανή ανακούφιση των συμπτωμάτων μέσω της πρόσληψης Βιταμίνης Ε, της μειωμένης πρόσληψης λίπους και της αποφυγής κατανάλωσης πικάντικων τροφίμων, καφεΐνης & αλκοόλ.
Παράλληλα μια χορτοφαγική δίαιτα, χαμηλής περιεκτικότητας σε λίπος και υψηλής σε αντιοξειδωτικά και φυτικές ίνες, αποδείχθηκε μέτρια αποτελεσματική σε μια τυχαιοποιημένη δοκιμή που περιελάμβανε 17.473 συμμετέχοντες στο Women's Health Initiative.
Μια ιδιαίτερη παρατήρηση αφορά την ημερήσια κατανάλωση σόγιας, η οποία είναι πλούσια σε φυτοοιστρογόνα, φυτικές ενώσεις που μεταβολίζονται σε ουσίες με οιστρογονική δράση.
Σκοπός της Μελέτης
Σκοπός της παρούσας τυχαιοποιημένης, ελεγχόμενης μελέτης ήταν να διερευνήσει τα αποτελέσματα μιας διατροφικής παρέμβασης στα αγγειοκινητικά συμπτώματα και στην ποιότητα ζωής γενικότερα σε γυναίκες που βρίσκονται σε μετεμμηνόπαυση.
Πως Σχεδιάστηκε;
Στην μελέτη συμμετείχαν 84 γυναίκες, ηλικίας 42 έως 67 ετών, που βρίσκονταν σε μετεμμηνοπαυσιακή περίοδο, οι οποίες είχαν αναφέρει τουλάχιστον δύο μέτριες-έντονες εξάψεις μέσα στην ημέρα.
Ως κριτήρια επιλογής των συμμετεχόντων, ήταν η διακοπή της έμμηνου ρύσεως πάνω από 1 χρόνο και λιγότερο από 10 χρόνια. Από την άλλη, ως κριτήρια αποκλεισμού ορίστηκαν τα εξής:
- Χρήση ορμονικών φαρμάκων τους προηγούμενους 2 μήνες.
- Χρήση φαρμάκων μείωσης βάρους τους τελευταίους 6 μήνες.
- Τρέχουσα προσπάθεια απώλειας βάρους.
- Ο Δείκτης Μάζας Σώματος < 18,5 kg/m2.
- Ιστορικό Διατροφικής Διαταραχής.
- Η πιθανή αλλεργία στη σόγια.
- Το κάπνισμα.
Έπειτα από τυχαία επιλογή, οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε δύο ομάδες. Η ομάδα παρέμβασης, ακολούθησε μια χορτοφαγική δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, η οποία μάλιστα περιείχε ½ φλιτζάνι μαγειρεμένης ολόκληρης, μη γενετικά τροποποιημένης, σόγιας (Laura Soybeans, Corwith, IA ) (86g) καθημερινά. Η ομάδα ελέγχου, δεν υπέστη καμία αλλαγή στη διατροφή της, εκτός από την χορήγηση συμπληρώματος βιταμίνης B12 (και για τις 2 ομάδες).
Η παρέμβασης πραγματοποιήθηκε για 12 εβδομάδες, κατά την διάρκεια των οποίων, οι συμμετέχοντες, μέσω μιας εφαρμογής στο κινητό τους, κατέγραφαν την συχνότητα και σοβαρότητα των συμπτωμάτων τους. Τα αγγειοκινητικά, ψυχοκοινωνικά, σωματικά και σεξουαλικά συμπτώματα, αξιολογήθηκαν με το ερωτηματολόγιο Ποιότητας Ζωής Ειδικής Εμμηνόπαυσης. Η αξιολόγηση της συμμόρφωσης έγινε με τη χρήση διατροφικών αρχείων 3 ημερών.
Πριν και μετά την περίοδο παρέμβασης αξιολογήθηκαν τα εξής:
- Κατάσταση υγείας.
- Σωματικό βάρος.
- Διαιτητική πρόσληψη.
- Σωματική δραστηριότητα.
- Συχνότητα εξάψεων.
- Ποιότητα ζωής.
Τι έδειξαν τα Αποτελέσματα;
Η παρούσα διατροφική παρέμβαση, φάνηκε να έχει σημαντικό αντίκτυπο στην μείωση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης. Συγκεκριμένα:
- Στην ομάδα παρέμβασης, τα συμπτώματα μειώθηκαν κατά 88%, ενώ στην ομάδα ελέγχου κατά 34%
- Η συνολική συχνότητα εξάψεων στην ομάδα παρέμβασης μειώθηκε κατά 78% και 39% για την ομάδα ελέγχου
- Μεταξύ των συμμετεχόντων με τουλάχιστον 7 μέτριες-σοβαρές εξάψεις ημερησίως (πριν την παρέμβαση), μειώθηκαν κατά 93% στην ομάδα παρέμβασης και 36% στην ομάδα ελέγχου
- Το 50% των γυναικών από την ομάδα παρέμβασης, καθ’ όλη τη διάρκεια των 12 εβδομάδων, δεν ανέφεραν κανένα σύμπτωμα (μέτρια-έντονης σοβαρότητας)
- Σχετικά με το ερωτηματολόγιο και την ομάδα παρέμβασης, παρατηρήθηκε μεγαλύτερη μείωση σε όλα τα συμπτώματα εκτός των ψυχοκοινωνικών
- Η μείωση της συχνότητας των έντονων εξάψεων συσχετίστηκε με την μειωμένη πρόσληψη λίπους και την αύξηση πρόσληψης υδατανθράκων & φυτικών ινών
- Το μέσο σωματικό βάρος μειώθηκε κατά 3,6 kg στην ομάδα παρέμβασης και 0,2 kg στην ομάδα ελέγχου
- Οι αλλαγές στο σωματικό βάρος συσχετίστηκαν με αλλαγές στη συχνότητα των εξάψεων
- Δεν παρατηρήθηκε σημαντική συσχέτιση μεταξύ της ικανότητας παραγωγής equol και των αλλαγών στα συμπτώματα των γυναικών
Ποια τα Συμπεράσματα για τον επαγγελματία Διαιτολόγο-Διατροφολόγο;
Αυτό που οφείλουμε να κρατήσουμε είναι πως τα αποτελέσματα μίας χορτοφαγικής διατροφής στα συμπτώματα της μετεμμηνόπαυσης μπορεί να διαφέρουν μεταξύ των γυναικών.
Η καθημερινή κατανάλωση σόγιας, στα παλαιότερα χρόνια είχε φανεί ευεργετική, όμως στην παρούσα μελέτη δεν παρατηρήθηκε σημαντική επιρροή, γεγονός που ενδεχομένως να οφείλεται και στο μικρό δείγμα της.
Όπως και να έχει, είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως μπορεί να μην λειτουργεί για όλους. Αξίζει να εξεταστεί ως μέρος μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης για τη διαχείριση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης, η οποία μπορεί επίσης να περιλαμβάνει αλλαγές στον τρόπο ζωής και άλλες θεραπευτικές επιλογές.
Οποιαδήποτε διατροφική προσέγγιση αφουγκράζεται κάθε διαιτολόγος, θα πρέπει να δίνει έμφαση στην επάρκεια θρεπτικών συστατικών και τη συνολική διατροφική ποιότητα.
Η έρευνα σε αυτόν τον τομέα βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη!
