Εισαγωγή
Το οξειδωτικό στρες και η φλεγμονή διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην παθογένεια πολλών χρόνιων ασθενειών. Η διατροφή προλαμβάνει σε μεγάλο βαθμό τις χρόνιες ασθένειες, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών παθήσεων, των καρκίνων, του διαβήτη και των φλεγμονωδών καταστάσεων. Η κατανάλωση αντιοξειδωτικών από διατροφικές πηγές μπορεί να υποστηρίξει το αντιοξειδωτικό σύστημα του οργανισμού στην εξουδετέρωση των επιβλαβών οξειδωτικών.
Η μαύρη σοκολάτα (DC)/κακάο, ως πλούσια πηγή πολυφαινολών όπως τα φλαβονοειδή, έχει αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές ιδιότητες που μπορεί να προσδώσουν οφέλη για την υγεία. Το κακάο, που θεωρείται υπερτροφή, έχει συγκεντρώσει αυξημένη προσοχή από τους ερευνητές λόγω των υψηλών αντιοξειδωτικών ιδιοτήτων του.
Συστατικά Μαύρης Σοκολάτας
Η σοκολάτα είναι ένα προϊόν κακάο που περιέχει μια ποικιλία βιοενεργών φλαβονοειδών συστατικών, όπως:
-
Προκυανιδίνες
-
Επικατεχίνη
-
Κατεχίνη
-
Μεθυλοξανθίνες
-
Και κυρίως θεοβρωμίνη, η οποία αποτελεί περίπου το 2 % έως 3 % του βάρους της με αντιοξειδωτική δράση
-
Περιέχει επίσης μια μικρή ποσότητα καφεΐνης (0,2 %).
Μέθοδος
Αυτή η συστηματική ανασκόπηση-μετα-ανάλυση διεξήχθη και αναφέρθηκε σύμφωνα με την κατευθυντήρια γραμμή της δήλωσης PRISMA. Καθώς οι μελέτες διεξήχθησαν σε διαφορετικές περιοχές ανά τον κόσμο, τα ευρήματά μπορούν να εφαρμοστούν σε ενήλικες πληθυσμούς σε παγκόσμιο επίπεδο. Βαθμολογία «χαμηλού κινδύνου» δόθηκε όταν δεν εντοπίστηκαν ελαττώματα και βαθμολογία «ασαφούς κινδύνου» δόθηκε όταν δεν υπήρχαν επαρκείς πληροφορίες.
Η GRADE (Grading Recommendations Assessment, Development, and Evaluation) χρησιμοποιήθηκε για την αξιολόγηση και τη σύνοψη της συνολικής ποιότητας των στοιχείων σε όλες τις μελέτες. Η πλειονότητα των μελετών που συμπεριλήφθησαν θεωρήθηκε υψηλής ποιότητας με βάση το εργαλείο Cochrane risk of bias.
Σκοπός
Η παρούσα συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση δόσης- απόκρισης είχε ως στόχο να παράσχει μια ολοκληρωμένη επισκόπηση των ελεγχόμενων δοκιμών (CT) που εξέτασαν τις επιδράσεις της μαύρης σοκολάτας/κακάο στο οξειδωτικό στρες και τους βιοδείκτες φλεγμονής σε ενήλικες.
Αποτελέσματα
-
Τα αποτελέσματα αυτά έδειξαν ότι η πρόσληψη μαύρης σοκολάτας/κακάο μείωσε σημαντικά τα επίπεδα MDA (μηλονδιαλεΰδη) στο πλάσμα και αύξησε τα επίπεδα ΝΟ (μονοξείδιο αζώτου), υποδεικνύοντας οφέλη για τη συστηματική οξειδωτική κατάσταση.
-
Δεν παρατηρήθηκαν σημαντικές αλλαγές για δείκτες φλεγμονής όπως η CRP (C-αντιδρώσα πρωτεΐνη), η IL-6 (ιντερλευκίνη-6) και ο TNF-α.
-
Προηγούμενες μετα-αναλύσεις έχουν υποδείξει ότι η τακτική κατανάλωση μαύρης σοκολάτας μπορεί να οδηγήσει σε θετικά αποτελέσματα για την υγεία, συμπεριλαμβανομένης της βελτίωσης του οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου, της διαστολής που διαμεσολαβείται από τη ροή, των δεικτών αντίστασης στην ινσουλίνη και της αρτηριακής πίεσης.
-
Μια άλλη μελέτη δεν έδειξε θετική επίδραση στην περίμετρο της μέσης, το ΔΜΣ, το σωματικό βάρος, το γλυκαιμικό και λιπιδαιμικό προφίλ. Αυτό μπορεί να αποδοθεί στην υψηλή περιεκτικότητα της σοκολάτας σε θερμίδες, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του σωματικού βάρους και αρνητικά αποτελέσματα για την υγεία με την υπερβολική κατανάλωση.
-
Πρόσφατες μετα-αναλύσεις υποδεικνύουν ότι η υψηλότερη πρόσληψη φλαβονοειδών μπορεί να αναστείλει τη φλεγμονώδη απόκριση μειώνοντας τα επίπεδα σημαντικών προφλεγμονωδών μεσολαβητών, όπως ο TNF-α και το οξειδωτικό στρες.
-
Η σοκολάτα αποτελεί πλούσια διαιτητική πηγή διαφόρων βιοενεργών φλαβονοειδών ενώσεων σε σύγκριση με άλλα τρόφιμα και διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην έναρξη, εξέλιξη και επιδείνωση πολλαπλών χρόνιων φλεγμονωδών καταστάσεων.
Συμπεράσματα
Συμπερασματικά, η παρούσα μετα-ανάλυση διαπίστωσε ότι η πρόσληψη DC/κακάο έχει ευεργετικές επιδράσεις στη συστηματική οξειδωτική κατάσταση μέσω της μείωσης της MDA και της αύξησης του ΝΟ. Ενώ, οι αντιφλεγμονώδεις επιδράσεις παρατηρήθηκαν στις υψηλότερες δόσεις (> 450 mg/ημέρα) και σε μικρότερη διάρκεια (≤ 4 εβδομάδες).
Ωστόσο, ο αριθμός των μελετών δεν ήταν αρκετός για την εξαγωγή συμπερασμάτων και επίσης, η βεβαιότητα των αποδείξεων δεν ήταν υψηλή για τα περισσότερα αποτελέσματα. Έτσι, μελλοντικές μεγαλύτερες τυποποιημένες μελέτες, ιδίως σε πληθυσμούς υψηλού κινδύνου, μπορούν να εξηγήσουν τους ακριβείς μηχανισμούς, την κατάλληλη δόση και τη διάρκεια.
