Αποτελεί γεγονός ότι τις τελευταίες δεκαετίες ο αριθμός των ατόμων που έχουν αυξημένο βάρος, μεταβολικό σύνδρομο και σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 (ΣΔ2) έχει αυξηθεί ραγδαία και τείνει να λάβει επιδημικές διαστάσεις. Το γεγονός αυτό οδηγεί πολλούς ερευνητές να εξετάσουν διάφορους τύπους διαιτών που μπορούν να έχουν δυνητικά αποτελεσματικότερη έκβαση στη διαχείριση των παραπάνω καταστάσεων υγείας. Σε αυτή τη μελέτη οι ερευνητές εξέτασαν την επίδραση που έχει μία χορτοφαγική δίαιτα στο βάρος, αλλά και στην κατανομή του σωματικού λίπους σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 συγκριτικά με μία τυπική υποθερμιδική δίαιτα ρύθμισης του διαβήτη.
Πώς σχεδιάστηκε η μελέτη;
Η παρούσα μελέτη αποτελεί μία τυχαιοποιημένη κλινική δοκιμή. Εβδομήντα τέσσερα άτομα με ΣΔ2 τυχαιοποιήθηκαν σε 2 ομάδες:
- 37 άτομα κλήθηκαν να ακολουθήσουν μία χορτοφαγική δίαιτα που περιελάμβανε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά, όσπρια και ξηρούς καρπούς – ενώ η κατανάλωση ζωικών προϊόντων περιορίστηκε στην ημερήσια πρόσληψη 1 μερίδας γιαουρτιού χαμηλού σε λιπαρά.
- 37 άτομα κλήθηκαν να ακολουθήσουν μία διατροφή βασιζόμενη στις συστάσεις της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Μελέτης του Διαβήτη (EASD).
Αξίζει να σημειωθεί ότι και στις 2 ομάδες υπήρχε ενεργειακός περιορισμός κατά 500 θερμίδες ημερησίως – προσαρμοσμένος σε κάθε εθελοντή ξεχωριστά. Αξιολογήθηκαν η ινσουλινοευαισθησία, η λειτουργία των β-κυττάρων του παγκρέατος αλλά και η κατανομή του λιπώδους ιστού με απεικονιστική μέθοδο (μαγνητική τομογραφία). Οι εθελοντές πέραν της αρχικής αξιολόγησης, εξετάσθηκαν και κατά τους 3 και 6 μήνες από την έναρξη της μελέτης.
Τι έδειξαν τα αποτελέσματα;
Η χορτοφαγική δίαιτα βρέθηκε να είναι πολύ πιο αποτελεσματική όσον αφορά τη ρύθμιση του σωματικού βάρους συγκριτικά με την τυπική «αντιδιαβητική» δίαιτα. Πιο συγκεκριμένα, στην ομάδα της χορτοφαγικής δίαιτας η μείωση του σωματικού βάρους ήταν κατά μέσο όρο 6,2 kg στους 6 μήνες – με 3,2 kg να είναι η απώλεια βάρους στην άλλη ομάδα. Είναι εντυπωσιακό ότι η απώλεια βάρους ήταν σχεδόν διπλάσια στην πρώτη ομάδα. Ωστόσο, ακόμη περισσότερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα παρακάτω αποτελέσματα.
- Η μείωση της επιφάνειας των μηρών στην ομάδα της χορτοφαγικής δίαιτας ήταν μεγαλύτερη (p< 0,001) συγκριτικά με την άλλη ομάδα [-13,6 cm2 στην χορτοφαγική ομάδα V.S. -9,9 cm2).
- Όσον αφορά το υποδόριο λίπος η μείωση ήταν παρόμοια και στις δύο ομάδες.
- Αντιθέτως, το ενδοσπλαχνικό λίπος μειώθηκε περισσότερο στη χορτοφαγική ομάδα (p= 0,04).
- Τέλος, αναφορικά με το ενδομυϊκό λίπος φάνηκε στη χορτοφαγική ομάδα να υπάρχει η τάση για μεγαλύτερη μείωση αυτού συγκριτικά με την ομάδα της τυπικής δίαιτας – ωστόσο η σχέση αυτή δεν ήταν στατιστικά σημαντική.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η μείωση του σωματικού λίπους είχε ευεργετική επίδραση στα επίπεδα της γλυκόζης νηστείας αλλά και στην ινσουλινοευαισθησία (και έπειτα από διόρθωση για τον Δείκτη Μάζας Σώματος).
Ποια είναι τα συμπεράσματα για τον επαγγελματία υγείας;
Το σωματικό βάρος σχετίζεται άμεσα με την εμφάνιση μεταβολικών νοσημάτων, συνεπώς θα ήταν χρήσιμο οι διαιτολόγοι να έχουν υπόψη και επιλογές όπως η χορτοφαγική δίαιτα. Υπό παρακολούθηση μπορεί να έχει πολύ ευεργετικά αποτελέσματα για τους ασθενείς. Επίσης, η επίδραση του σωματικού λίπους (και της κατανομής του) στο μεταβολισμό των υδατανθράκων και των λιπιδίων είναι κρίσιμης σημασίας. Στην παρούσα μελέτη βρέθηκε ότι η επίδραση μίας χορτοφαγικού τύπου δίαιτας μπορεί να φέρει καλύτερα αποτελέσματα όσον αφορά την κατανομή λίπους και άρα στον μεταβολισμό των υδατανθράκων και των λιπών. Συνεπώς, θα μπορούσε να αποτελέσει μία πιθανή επιλογή για τον επαγγελματία υγείας – εφόσον ταιριάζει στις προτιμήσεις και το προφίλ του ασθενή.
