Εισαγωγή
Το ελαιόλαδο, το οποίο αποτελεί ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της μεσογειακής διατροφής, θεωρείται ότι είναι και σημαντικό για την πρόληψη πολλών ασθενειών.Πολλά βότανα και μπαχαρικά έχουν μελετηθεί για την επίδραση στη γεύση και/ή την αύξηση της περιεκτικότητας σε βιοδραστικές ενώσεις στο έξτρα παρθένο ελαιόλαδο:
- Κόκκινη πιπεριά
- Καυτερή πιπεριά
- Σκόρδο
- Ρίγανη
- Λεβάντα
- Φασκόμηλο
- Μέντα
- Λεμόνι
- Δεντρολίβανο
- Δάφνη
- Φλούδες πορτοκαλιού
- Βασιλικός
- Κύμινο
- Θυμάρι
Σκοπός
Στόχος της μελέτης είναι να αξιολογηθεί η επίδραση της περιεκτικότητας σε φαινολικά συστατικά και της αντιοξειδωτικής ικανότητας των εμπλουτισμένων ελαιόλαδων με επιλεγμένα βότανα.
Μεθοδολογία
Προετοιμασία βοτάνων
Το φυτικά ξηράνθηκαν με διαδικασία Freeze-Drying (λυοφιλίωση).
Προετοιμασία ελαιολάδων
Τα αποξηραμένα αρωματικά βότανα (ρίγανη, δενδρολίβανο και φασκομηλιά 0,25 g το καθένα) προστέθηκαν στο δείγμα ελαιολάδου (5 mL) σε ένα βιδωτό σωλήνα.Τα δείγματα ελαιόλαδου χωρίς πρόσθετα (μη επεξεργασμένα ελαιόλαδα), που αποθηκεύτηκαν στις ίδιες συνθήκες, χρησιμοποιήθηκαν ως δείγματα ελέγχου.
Εξαγωγή μη εμπλουτισμένων και εμπλουτισμένων ελαιόλαδων
Πραγματοποιήθηκε εκχύλιση υγρού-υγρού. Στη συνέχεια, ο σωλήνας μεταφέρθηκε σε λουτρό υπερήχων (3 x 5 λεπτά) και η φάση μεθανόλη-νερό ανακτήθηκε με φυγοκέντρηση (2700 x g, 25 λεπτά).
Προσδιορισμός του συνολικού φαινολικού περιεχομένου στα εκχυλίσματα
Εκτιμήθηκε με χρωματομετρική μέθοδο χρησιμοποιώντας αντιδραστήριο Folin-Ciocalteu (FC) και γαλλικό οξύ ως ένωση αναφορά με μέτρηση απορρόφησης στα 765nm.
Προσδιορισμός της αντιοξειδωτικής δράσης
Μέσω της μέθοδου ριζικής σάρωσης DPPH η οποία πρόκειται για φασματοφωτομετρικής δοκιμασία με απορρόφηση στα 515nm.
Στατιστική ανάλυση
Τα αποτελέσματα αναλύθηκαν χρησιμοποιώντας το λογισμικό SPSS. Οι τιμές εκφράστηκαν ως μέση ± τυπική απόκλιση. Τα δεδομένα που αφορούν το φαινολικό περιεχόμενο και την αντιοξειδωτική ικανότητα των δειγμάτων αναλύθηκαν από την ANOVA, με επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας ορίστηκε το P<0,05.
Αποτελέσματα
Διαπιστώθηκε ότι τα δείγματα ελαιόλαδου που εγχύθηκαν με τα βότανα έλαβαν αυξημένη φαινολική περιεκτικότητα σε περίπου 1,3 έως 3,4 φορές, σε σύγκριση με τα μη υποβληθέντα σε εμπλουτισμό. Μάλιστα, τα δείγματα ελαιόλαδου με δεντρολίβανο και φασκόμηλο σημείωσαν σημαντικά υψηλότερη απόδοση σε φαινολικά συστατικά συγκριτικά με το δείγμα της ρίγανης.
Όσον αφορά τα αντιοξειδωτικά συστατικά η μελέτη έδειξε ότι ενώ η ρίγανη ενίσχυσε την αντιοξειδωτική ικανότητα των εμπλουτισμένων ελαιολάδων, το δεντρολίβανο ήταν σχετικά πιο αποτελεσματικό αλλά τα ενισχυμένα ελαιόλαδα με φασκόμηλο παρουσίασαν την υψηλότερη αντιοξειδωτική ικανότητα από τα τρία ελαιόλαδα. Όπως αναφέρεται, αυτή η μετανάστευση βιοδραστικών ενώσεων από τα αρωματικά βότανα στα ελαιόλαδο οφείλεται στην πολικότητα τους.
Συμπεράσματα
Η προσθήκη αρωματικών βοτάνων αποτελεί μια εξαιρετική μορφή αξιοποίησης αυτών για παραγωγή καινοτόμων ελαιολάδων και έχει θετική επίδραση στη θρεπτική αξία των εμπλουτισμένων ελαιολάδων, αναβαθμίζοντας μ’ αυτό το τρόπο τις βιολειτουργικές τους ιδιότητες λόγω κυρίως των φαινολικών ενώσεων.
Πιο συγκεκριμένα, η αυξημένη αντιοξειδωτική δράση και περιεκτικότητα σε φαινολικά συστατικά έχει αξιολογηθεί ως πιθανός μηχανισμός που δύναται να σχετίζεται με την σωστή λειτουργία του οργανισμού και με την επίδραση που μπορεί να έχουν αυτά τα συστατικά σε χρόνιες παθήσεις όπως καρδιαγγειακή νόσο, νευρολογική διαταραχή και διαβήτη.
Τέλος αξίζει να σημειωθεί ότι ο εμπλουτισμός των ελαιόλαδων μφαίνεται να έχει σημαντικό αντίκτυπο στην αγορά τα τελευταία χρόνια.