Το 2015 και σε απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA – European Food Safety Authority) εξέδωσε την γνωμοδότησή της σχετικά με τα επίπεδα ασφαλούς κατανάλωσης της καφεΐνης. Πάμε να δούμε ποια ήταν τα δεδομένα που στοιχειοθέτησαν τα όρια ασφαλούς κατανάλωσης καφεΐνης για τους ευαίσθητους πληθυσμούς των γυναικών στην εγκυμοσύνη και το θηλασμό!
Ποια πληροφορία αναμένουμε από την EFSA;
Η γνωμοδότηση αυτή έλαβε υπόψη την καφεΐνη που λαμβάνει κανείς από φυσικά τρόφιμα ή συμπληρώματα διατροφής που προσλαμβάνονται από το στόμα, εξετάζοντας και πιθανές αλληλεπιδράσεις με άλλα συστατικά στο ίδιο προϊόν ενώ αφορά σε υγιείς πληθυσμούς. Δεν λαμβάνει υπ’ όψη φαρμακευτικά σκευάσματα καφεΐνης, την αλληλεπίδραση της καφεΐνης με άλλες ουσίες π.χ. αλκοόλ, τους ασθενείς ούτε και τα οφέλη υγείας από την καφεΐνη. Συνεπώς, αυτό που περιμένουμε από αυτή την γνωμοδότηση δεν είναι τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο από την ποσότητα καφεΐνης που μπορεί να καταναλώσει κανείς καθημερινά από οποιαδήποτε πηγή τροφίμου και για όλη του τη ζωή χωρίς να εγείρει ανησυχίες για ζητήματα υγείας σε πληθυσμούς που δεν νοσούν.
Μία έγκυος ή θηλάζουσα μπορεί να καταναλώσει με ασφάλεια έως 200mg καφεΐνης καθημερινά!
Ποιες έρευνες συντέλεσαν στις συστάσεις ασφαλείας;
Επιπρόσθετα στα δεδομένα της τελευταίας ανασκόπησης επί του θέματος, η Επιτροπή εξέτασε τις νέες μελέτες (1 έρευνα παρέμβασης, 3 προοπτικές) που εντόπιζαν πιθανές επιπλοκές βάρους νεογνού από την κατανάλωση καφεΐνης, επιβεβαιώνοντας μια δοσοεξαρτώμενη θετική σχέση μεταξύ τους. Τα αποτελέσματα όμως κρίθηκαν κλινικά σημαντικά για προσλήψεις καφεΐνης άνω των 200mg γι’ αυτό και η Επιτροπή κατέληξε σε αυτή τη τιμή. Η διαφοροποίηση αυτή σε σχέση με τις συστάσεις ασφαλείας του γενικού πληθυσμού έγκειται στον παρατεταμένο χρόνο μεταβολισμού και κάθαρσης της καφεΐνης από την κυκλοφορία της εγκυμονούσας-θηλάζουσας.
Αν αναρωτιέστε για άλλες επιπλοκές της εγκυμοσύνης, οι μελέτες που τις εξέταζαν ήταν αρκετά ετερογενείς και τα αποτελέσματα μη καταληκτικά γι’ αυτό δεν λήφθηκαν υπόψη. Αξίζει να σημειώσετε ότι, η αιτιολογική σχέση δεν τεκμηριώνεται από αυτές τις έρευνες και η Επιτροπή μπορεί μόνο να την υποθέσει βασισμένη στην συνοχή/συμφωνία των αποτελεσμάτων, στην δοσοεξαρτώμενη σχέση που παρατηρείται και στον μηχανισμό δράσης που προτείνεται.
"Η κατανάλωση καφεΐνης έως και 200 mg ημερησίως από έγκυες γυναίκες δεν προκαλεί ανησυχίες για την ασφάλεια του εμβρύου"
Για την πλήρη κατατόπιση μιας εγκύου ή μιας θηλάζουσας λοιπόν...
Θα σας παραθέσω έναν συνοπτικό πίνακα με τις περιεκτικότητες σε καφεΐνη διαφόρων τροφίμων και ροφημάτων καθώς και τη μέγιστη κατανάλωσή τους μέχρι τα 200mg των συστάσεων, αν φυσικά, καταναλωθούν σαν μοναδική πηγή καφεΐνης.
| Τρόφιμα/Ροφήματα | Ποσότητα καφεΐνης (mg) | Μέγιστη πρόσληψη έως τα 200mg καφεΐνης* |
| Αναψυκτικά τύπου cola (330mL) | 40 | 4-5 κουτάκια των 330mL |
| Τσάι (220mL) | 50 | 4 φλιτζάνια των 250mL |
| Ενεργειακά ποτά (250mL) | 80 (50-160) | 1-2 κουτάκια των 250mL |
| Ρόφημα σοκολάτας (200mL) | 15 | 13 φλιτζάνια των 200mL |
| Καφές φίλτρου (200mL) | 145 | 1 φλιτζάνια των 200mL |
| Εσπρέσο (30mL) | 60 | 3 φλιτζάνια των 30mL |
| Στιγμιαίος καφές (180mL) | 65-100 | 2- 2,5 κούπες των 180mL |
| Ελληνικός καφές (60mL) | 40-50 | 4-5 φλιτζάνια των 60mL |
| Στιγμιαίος ντεκαφεϊνέ (180mL) | 1-3 | - |
| Ελληνικός ντεκαφεϊνέ (60mL) | 0-1 | - |
| Σοκολάτα γάλακτος (30g) | 6 | 45 τεμάχια των 30g |
| Μαύρη σοκολάτα (30g) | 20 | 10 τεμάχια των 30g |
*Η αναγωγή των ποσοτήτων ροφημάτων και τροφίμων σε μέγιστες ποσότητες, γίνεται μόνο για λόγους παραστατικότητας και όχι σύστασης. Άλλωστε πολλές περιεκτικότητες καφεΐνης μπορεί να διαφέρουν ανά ποτό ανάλογα με τον εξατομικευμένο τρόπο παρασκευής τους.
Συμπερασματικά
Σχετικά με τον παρεξηγημένο καφέ, βάσει των συστάσεων βλέπουμε ότι δεν χρειάζεται να κόψει την αγαπημένη συνήθεια μία εγκυμονούσα ή θηλάζουσα. Χρειάζεται όμως, να συμμορφωθεί με τις παραπάνω συστάσεις βάσει της περιεκτικότητας καφεΐνης του κάθε καφέ.
Ο ελληνικός καφές για παράδειγμα είναι μια πολύ καλή εναλλακτική λόγω της μικρής δόσης καφεΐνης που περιέχει με αποτέλεσμα να μπορεί κάποια να καταναλώσει μέχρι και 4-5 φλιτζάνια καθημερινά, αν η διατροφή της εκείνη τη μέρα δεν περιέχει άλλη πηγή καφεΐνης. Ωστόσο, μία καλή λύση είναι και η επιλογή του σε μορφή ντεκάφ, καλό είναι όμως να δώσετε την οδηγία στους πελάτες σας ώστε να επιλέξουν προϊόντα όπου η αποκαφεϊνοποίηση έχει γίνει με φυσικές μεθόδους, π.χ. με τη χρήση νερού-ατμού (μπορούν να ρωτήσουν τον πωλητή αλλά το πιθανότερο είναι να αναγράφεται και στη συσκευασία του καφέ).
