Τα παιδιά σε Ευρώπη και Αμερική εξακολουθούν να σημειώνουν χαμηλό σκορ στην κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, παρά τις επίσημες συστάσεις. H συμμετοχή των παιδιών στην προετοιμασία του γεύματος φαίνεται να έχει θετική επίδραση στις διατροφικές τους επιλογές και συμπεριφορές, αλλά και στις διατροφικές τους γνώσεις. Παρόλα αυτά, τα δεδομένα προκύπτουν κυρίως από συγχρονικές μελέτες ή μελέτες που δεν έχουν αυτό το ερώτημα σας πρωταρχικό στόχο.
Πώς σχεδιάστηκε η μελέτη;
Σκοπός της συγκεκριμένης μελέτης ήταν να διερευνηθούν αρχικά η παραπάνω σχέση σε εργαστηριακά πλαίσια εστιάζοντας κυρίως στην κατανάλωση λαχανικών, και έπειτα ο ρόλος που διαδραματίζουν τα συναισθήματα που δημιουργούνται από τη συμμετοχή στη διαδικασία.
Στη μελέτη συμμετείχαν 47 ζεύγη γονιών – παιδιών. Τα παιδιά ήταν ηλικίας 6 έως 10 ετών, δεν εμφάνιζαν υψηλά επίπεδα «επιλεκτικότητας τροφής» (αξιολογήθηκε με ειδικό ερωτηματολόγιο) και δεν συνήθιζαν να συμμετέχουν στο μαγείρεμα. Τα ζεύγη χωρίστηκαν σε 2 ομάδες: την ομάδα παρέμβασης (25 ζευγάρια), στην οποία τα παιδιά ετοίμασαν το γεύμα μαζί με τον γονέα και την ομάδα ελέγχου (22 ζευγάρια), στην οποία ο γονέας μαγείρευε και το παιδί παρευρισκόταν απλώς στην κουζίνα κάνοντας άλλες δραστηριότητες. Η όλη διαδικασία έλαβε χώρα στο ερευνητικό κέντρο της Ελβετίας. Το μεσημεριανό γεύμα περιελάμβανε μαγειρεμένο κουνουπίδι, ζυμαρικά, παναρισμένο κοτόπουλο και σαλάτα επιλογής ως συνοδευτικό πιάτο.
Μετά το μαγείρεμα, το ζεύγος μεταφερόταν σε ένα δωμάτιο με τραπέζι για να γευματίσει. Οι ποσότητες όλων των τροφίμων, εκτός της σαλάτας, ήταν τυποποιημένες και μετρήθηκαν πριν και μετά το πέρας του γεύματος. Η διαδικασία μαγειρέματος και η κατανάλωση του γεύματος βιντεοσκοπήθηκαν. Για την αξιολόγηση των συναισθημάτων των παιδιών πριν και μετά το μαγείρεμα, καθώς και μετά το γεύμα χρησιμοποιήθηκε το έγκυρο ερωτηματολόγιο "The Self-Assessment Manikin (SAM)».
Τι έδειξαν τα αποτελέσματα;
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα τα παιδιά που συμμετείχαν στην προετοιμασία του γεύματος κατανάλωσαν μεγαλύτερη ποσότητα σαλάτας (76,1%), κοτόπουλου (27,0%) και ενέργειας (24,4%) (p<0,05), σε σχέση με τα παιδιά που παρέμειναν αμέτοχα. Επιπλέον, τα παιδιά στην ομάδα παρέμβασης είχαν πιο έντονα θετικά συναισθήματα και αισθήματα υπεροχής μετά το μαγείρεμα σε σχέση με πριν το μαγείρεμα (p<0,05), αλλά και σε σχέση με τα παιδιά στην ομάδα ελέγχου- μόνο όσον αφορά τα θετικά συναισθήματα (p<0,05). Να σημειωθεί ότι οι 2 ομάδες δεν διέφεραν ως προς την ηλικία των συμμετεχόντων, την αρέσκεια στα διάφορα λαχανικά (αξιολογήθηκε με συγκεκριμένο ερωτηματολόγιο) και την «επιλεκτικότητα τροφής» (p>0,05).
Τι να κρατήσετε;
Φαίνεται λοιπόν, ότι σε εργαστηριακές συνθήκες τα παιδιά που συμμετέχουν στην προετοιμασία ενός υγιεινού γεύματος αυξάνουν την μετέπειτα κατανάλωση λαχανικών, αλλά και ενέργειας. Δυο σημεία που είναι να εχει κανείς υπόψη του είναι το μικρό δείγμα, αλλά και οι εργαστηριακές συνθήκες που ενδέχεται να επηρεάζουν τη συμπεριφορά των εθελοντών. Ενδιαφέρον θα είχε και η διερεύνηση της επίδρασης σε τρόφιμα που δεν είναι εξίσου αρεστά (πχ μπάμιες) καθώς και αν η επίδραση διατηρείται και στα επόμενα γεύματα. Τέλος, όσο σημαντικό είναι να τρώνε τα παιδιά περισσότερα λαχανικά τόσο σημαντικό είναι να διατηρηθεί μια ισορροπημένη θερμιδική κατανάλωση έχοντας υπόψη και την μικρή αύξηση της ενεργειακής πρόσληψης στην έρευνα αυτή.
