Είναι γνωστό ότι ακόμα και μια μικρή περίοδος άσκησης μπορεί να ανεβάσει τη διάθεσή μας. Θα μπορούσε αυτό να λειτουργήσει ως θεραπεία για την κατάθλιψη;
Πηγή: nutritionfacts.org
Ξέρουμε ότι η σωματική δραστηριότητα έχει συσχετιστεί με τη μείωση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης. Για παράδειγμα, σε μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε στις ΗΠΑ με ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα των 8.000 ατόμων, φάνηκε ότι εκείνοι που ασκούνταν τακτικά είχαν λιγότερες πιθανότητες να διαγνωστούν με κατάθλιψη. Αυτό όμως είναι ένα ενδεικτικό στοιχείο, καθώς ακόμα και ο ερευνητής παραδέχτηκε ανοιχτά ότι μπορεί να πρόκειται για περίπτωση αντιστροφής της αιτιώδους συνάφειας. Δηλαδή, ίσως τελικά, η άσκηση να μην περιορίζει την κατάθλιψη, αλλά η κατάθλιψη να περιορίζει την άσκηση.
Η κατάθλιψη εμπόδιο στη σωματική άσκηση
Ο λόγος που η κατάθλιψη μπορεί να σχετίζεται με χαμηλή φυσική δραστηριότητα είναι ότι αυτοί οι άνθρωποι πιθανόν αισθάνονται πολύ άσχημα ακόμα και για να σηκωθούν από το κρεβάτι. Αυτό που χρειαζόταν να γίνει ήταν μια επεμβατική μελέτη, όπου άνθρωποι με ήδη εγκατεστημένη κατάθλιψη να υποβληθούν σε τυχαιοποιημένη παρέμβαση άσκησης.
Αυτό ακριβώς έκαναν οι ερευνητές από το Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Duke. Δηλαδή, πραγματοποίησαν τυχαιοποιημένη μελέτη σε άνδρες και γυναίκες άνω των 50 ετών με κατάθλιψη, χωρίζοντας τους σε δύο ομάδες: η μία ομάδα έκανε αερόβιο πρόγραμμα άσκησης για τέσσερις μήνες και στην άλλη χορηγήθηκε το αντικαταθλιπτικό φάρμακο Zoloft.
Πριν από την άσκηση, το σκορ τους στην κλίµακα κατάθλιψης του Hamilton έφτανε μέχρι 18 (οποιοδήποτε σκορ πάνω από το 7 θεωρείται κατάθλιψη). Μέσα σε τέσσερις μήνες, η ομάδα του φαρμάκου κατέβηκε στο φυσιολογικό, το οποίο ήταν αναμενόμενο. Αναρωτιέστε τι συνέβη με την ομάδα της άσκησης; Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η άσκηση είχε εξίσου ισχυρή επίδραση!
Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ένα πρόγραμμα άσκησης μπορεί να θεωρηθεί ως εναλλακτική λύση με την αντικαταθλιπτική αγωγή για την καταπολέμηση της κατάθλιψης σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, δεδομένου ότι η μελέτη έδειξε ότι ένα ομαδικό πρόγραμμα αερόβιας άσκησης είναι μια εφικτή και αποτελεσματική θεραπεία, τουλάχιστον για τους ηλικιωμένους που πάσχουν από κατάθλιψη.
Ποιοί προβληματισμοί προκύπτουν;
Παραπάνω αναφέρθηκε ο όρος «ομαδικό πρόγραμμα» και σημαίνει ότι τα άτομα της ομάδας που έκαναν άσκηση συμμετείχαν 3 φορές την εβδομάδα σε μια ομαδική δραστηριότητα. Επομένως, είναι πιθανό, το γεγονός ότι η συγκεκριμένη ομάδα είχε τόσο καλά αποτελέσματα να οφείλεται στο ότι αυτοί οι άνθρωποι αναγκάστηκαν, για χάρη της έρευνας, να σηκωθούν από το κρεβάτι τους και να αλληλεπιδράσουν με άλλους. Δηλαδή, ίσως η κοινωνική διέγερση να οδήγησε τελικά στην αντικαταθλιπτική δράση και το αποτέλεσμα να μην είχε καμία σχέση με τη σωματική δραστηριότητα που πραγματοποιήθηκε.
Προτού μπορέσουμε να οριστικοποιήσουμε το συμπέρασμα ότι η άσκηση είναι ικανή να λειτουργήσει εξίσου καλά με τη φαρμακευτική αγωγή, αυτό που θα πρέπει να εξεταστεί είναι μια ίδια μελέτη, αλλά με μια επιπλέον ομάδα η οποία ασκείται χωρίς καμία κοινωνική αλληλεπίδραση, την οποία έκαναν οι ίδιοι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Duke.
Πιο συγκεκριμένα, δημιούργησαν τη μεγαλύτερη τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη μελέτη άσκησης των ασθενών με κατάθλιψη που έχει διεξαχθεί μέχρι σήμερα. Το δείγμα δεν συμπεριλάμβανε μόνο ηλικιωμένα άτομα, αλλά και άλλους ενήλικες. Επιπλέον, αυτή τη φορά έγινε διαχωρισμός σε τρεις διαφορετικές ομάδες παρέμβασης, αφού στις ομάδες που είχαν εξεταστεί και παλιότερα, της ομαδικής άσκησης και της φαρμακευτικής αγωγής, προστέθηκε η ομάδα της άσκησης στο σπίτι.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι όλες οι ομάδες τα πήγαν εξίσου καλά σχετικά με την υποχώρηση της κατάθλιψης. Έτσι, μπορούμε πλέον να πούμε με σιγουριά ότι η άσκηση είναι συγκρίσιμη με την αντικαταθλιπτική αγωγή για τη θεραπεία των ασθενών με κλινική κατάθλιψη.
Η άσκηση είναι το καλύτερο φάρμακο!
Συγκεντρώνοντας τις καλύτερες μελέτες, οι ερευνητές αποδεικνύουν ότι η άσκηση έχει το λιγότερο μια μέτρια αντικαταθλιπτική δράση. Στην καλύτερη περίπτωση, έχει τόσο μεγάλη επίδραση στη μείωση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως μια πολύ χρήσιμη και ισχυρή παρέμβαση. Δυστυχώς, ενώ τα ερευνητικά δεδομένα υποστηρίζουν την σημασία της άσκησης ως θεραπεία για την κατάθλιψη, η άσκηση συχνά συστήνεται, αλλά σπάνια συνταγογραφείται ως θεραπεία για ένα τόσο συχνό και παράλληλα εξουθενωτικό πρόβλημα, όπως είναι η κατάθλιψη.
Η άσκηση θα μπορούσε να συγκριθεί με την αντικαταθλιπτική αγωγή ως θεραπεία πρώτης γραμμής για την ήπια έως μέτρια κατάθλιψη και να επιφέρει επιπλέον θετικά αποτελέσματα, όπως είναι, για παράδειγμα, η βελτίωση της φυσικής κατάστασης και της ποιότητας ζωής.
Είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι κατά τη διάρκεια της γυμναστικής, στο σώμα εκκρίνονται ορμόνες όπως οι ενδορφίνες αλλά και η σεροτονίνη, οι οποίες καταπολεμούν το στρες και βελτιώνουν τη διάθεση. 'Ετσι, το πρώτο βήμα που πρέπει να κάνετε είναι να αποφασίσετε ποιό είδος άσκησης σας ταιριάζει καλύτερα και το επόμενο, να την εντάξετε στην καθημερινότητα σας. 'Ολα τα υπόλοιπα θα έρθουν... φυσικά!
