Δίαιτα

Είσαι σε δίαιτα; Δεν θα έπρεπε!

του Πάρη Παπαχρήστου & της Μαίρης Μιχελή
07 Ιουνίου 2011
14676 Προβολές
3 λεπτά να διαβαστεί
diatrofikes sinitheies kai diatirisi tou varous

Photo source: www.bigstockphoto.com

Είναι η δίαιτα κάτι διαφορετικό από τη διατροφή; Προσπαθώντας να ορίσουμε τις λέξεις διατροφή και δίαιτα, μάλλον θα καταλήξουμε στο ότι, όταν χρησιμοποιούμε τη λέξη διατροφή, αναφερόμαστε συνήθως στη Μεσογειακή διατροφή, ενώ τη λέξη δίαιτα, την έχουμε συνδέσει περισσότερο με χημικές, ανορθόδοξες ή εξαντλητικές δίαιτες. Είναι τόσο αντίθετες τελικά αυτές οι λέξεις; Πρέπει να κάνουμε δίαιτα; Αυτά είναι τα ερωτήματα που θα κληθούμε να σας απαντήσουμε στη συνέχεια.

Με την πάροδο των χρόνων, όλο και περισσότεροι άνθρωποι συνειδητοποιούν ότι ο καλός διαιτολόγος, δεν είναι αυτός που σε βοηθά να μειώσεις γρήγορα το βάρος σου, αλλά αυτός που σε βοηθάει να διατηρήσεις το βάρος σου σταθερό στα επιθυμητά επίπεδα. Ωστόσο, έρευνες δείχνουν ότι η καλύτερη δίαιτα είναι αυτή που δεν αντιλαμβάνεσαι ότι την εφαρμόζεις. Δηλαδή, η εκμάθηση και υιοθέτηση νέων διατροφικών συνηθειών μπορεί να λειτουργήσει θετικά στην απόκτηση και διατήρηση του ιδανικού βάρους, ανά περίπτωση.


Διαβάστε επίσης: Πώς θα βρεις το διαιτολόγο που σου ταιριάζει; [Δωρεάν EBOOK]


Διατροφικά «τρικ» για διατήρηση του ιδανικού βάρους

Μέγεθος του πιάτου

Για παράδειγμα, σερβίροντας το φαγητό σε μικρότερο πιάτο, λαμβάνουμε 22% λιγότερες θερμίδες, χωρίς να μένει το μάτι μας... παραπονεμένο. Όμως, αυτό συμβαίνει περισσότερο με τα σπιτικά γεύματα, διότι με ένα προπαρασκευασμένο φαγητό από το σούπερ μάρκετ ή κάποιο εστιατόριο που έχει από πριν καθορισμένη μερίδα, εύκολα υποπίπτουμε στο λάθος να καταναλώσουμε όλη την ποσότητα, ανεξάρτητα από το πόσο έχουμε χορτάσει. Αυτό είναι ένα μόνο από τα διατροφικά «τρικ» που μπορούμε να κάνουμε για να ελέγξουμε την ποσότητα του φαγητού που καταναλώνουμε. Ανά περίπτωση, μπορούμε να εφαρμόσουμε διαφορετικές τεχνικές.

Τύπος ποτηριού

Έτσι, για να δώσουμε ένα ακόμα παράδειγμα, ο τύπος του ποτηριού που πίνουμε ένα αλκοολούχο ποτό, παίζει σημαντικό ρόλο στη τελική ποσότητα που θα καταναλώσουμε. Έχει βρεθεί ότι πίνοντας σε χαμηλό και πλατύ ποτήρι, καταλήγουμε με 32% περισσότερη ποσότητα και επομένως θερμίδες, απ΄ ό,τι όταν πίνουμε σε ψηλό και στενό ποτήρι. Και αυτό, επειδή συνήθως δεν κοιτάμε το πλάτος, αλλά δίνουμε κυρίως έμφαση στο ύψος. Ακόμη και το «επαιδευμένο» μάτι του μπάρμαν που θα ρίξει μια μεζούρα αλκοόλ στο ποτήρι σου, θα προσθέσει περισσότερη ποσότητα στο χαμηλό πλατύ-ποτήρι, απ’ ότι στο ψηλό-στενό.

Ποιότητα τροφής

Οι συνήθειες που αποκτούμε στο φαγητό απαιτούν, ωστόσο, και προσοχή στην ποιότητα εκτός από την ποσότητα.

Ο Έλληνας συνηθίζει να καταναλώνει καφέ καθημερινά, το οποίο από μόνο του (αν δεν το παρακάνει) δεν είναι κακή συνήθεια. Ωστόσο, η ζάχαρη που προσθέτουμε συνήθως στο ρόφημά μας, μάς φορτώνει με πολλές «κενές» θερμίδες (δηλαδή θερμίδες που δεν συνοδεύονται από μικροθρεπτικά συστατικά), οι οποίες, σε δεύτερο επίπεδο, μεταφράζονται σε επιπλέον βάρος. Σκεφτείτε ότι μια μερίδα γλυκού περιέχει περίπου 2 κουταλιές του γλυκού ζάχαρη, όσο δηλαδή και ο καφές σας.

Φυσικά, αυτά τα επιπλέον κιλά προστίθενται με τόσο αργούς ρυθμούς, που δεν γίνονται αντιληπτά. Δεν είμαστε εδώ για να συνηγορήσουμε υπέρ του ότι ο «γλυκός» καφές παχαίνει ή ότι μια μερίδα γλυκού είναι απαγορευτική, χρειάζεται όμως η κατανάλωσή τους να γίνεται με μέτρο. Όταν αυτές οι «γλυκές» συνήθειες γίνονται «εξάρτηση» και η κατανάλωσή τους υπερβολική, τότε πραγματικά χρειάζεται να κάνουμε έναν απολογισμό και να αναθεωρήσουμε συλλήβδην τις διατροφικές μας συνήθειες.

Γιατί επιστρέφουν οι κακές διατροφικές συνήθειες;

Ας παραδεχτούμε πως ήδη από τις πρώτες επισκέψεις σας στο διαιτολόγο, έχετε αποκτήσει μια εικόνα για το ποιες διατροφικές σας συνήθειες είναι καλές και ποιες «παραστρατήματα». Παρ’ όλα αυτά, κάποιες φορές, ακόμα και όταν ολοκληρωθούν οι συνεδρίες με το διαιτολόγο, οι λανθασμένες διατροφικές συνήθειες επιστρέφουν (ή δεν έχουν φύγει ποτέ)!

Την απάντηση στη παραπάνω ερώτηση έδωσε έρευνα που διεξήχθη στο Πανεπιστήμιο Cornell, σε 60 προπτυχιακούς φοιτητές, οι οποίοι για 90 λεπτά ενημερώθηκαν με ομιλία ειδικού και προβολή βίντεο σχετικά με την σημαντικότητα του μεγέθους της μερίδας στο φαγητό τους. Στη διάρκεια της παρουσίασης, δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στη διαφορετική πρόσληψη θερμίδων, ανάλογα με το μέγεθος του μπολ που χρησιμοποιείται.

Πως σχεδιάστηκε η μελέτη;

Στη συνέχεια, οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν από τους ερευνητές σε δύο ομάδες, οι οποίες προσκλήθηκαν σε ένα πάρτι. Οι δύο ομάδες διασκέδασαν σε διαφορετικά δωμάτια, στα οποία η μόνη διαφορά ήταν το μέγεθος του μπολ που τους δόθηκε για να τοποθετήσουν τα σνακ που θα έτρωγαν. Όταν, λοιπόν, αργότερα μετρήθηκαν οι ποσότητες και οι θερμίδες που καταναλώθηκαν, φάνηκε ότι καθένα από τα μέλη της ομάδας που διασκέδαζε τρώγοντας από τα μεγάλα μπολ, κατανάλωσε 200 θερμίδες περισσότερες από τα μέλη της άλλης ομάδας.

Ποιο ήταν το συμπέρασμα;

Το ερώτημα που τέθηκε στα άτομα της ομάδας, δεδομένου ότι είχαν παρακολουθήσει τη σχετική παρουσίαση, ήταν γιατί δεν κατανάλωσαν, αν και γνώριζαν, το σωστό μέγεθος μερίδας. Η απάντηση ήταν ότι δεν αναλογίστηκαν την ποσότητα που κατανάλωναν ή δεν σκέφτηκαν ότι το μέγεθος του μπολ θα αύξανε την κατανάλωσή τους. Δικαιολογίες δηλαδή! Η αλήθεια είναι διαφορετική. Όταν η καθημερινότητά μας βομβαρδίζεται από δεκάδες προς επίλυση ζητήματα, πώς μπορούμε να προγραμματίσουμε με απόλυτη συναίσθηση 21 γεύματα την εβδομάδα; Αν λάβουμε, δε, υπόψη και τα σνακ το συνολικό νούμερο των γευμάτων μας ανά εβδομάδα είναι τεράστιο.

Κι αν σας πούμε ότι κατά τη διάρκεια ενός γεύματος σκεφτόμαστε τουλάχιστον τέσσερα τηλέφωνα που πρέπει να γίνουν στη διάρκεια της υπόλοιπης ημέρας, αντιλαμβάνεστε ότι η διατροφική γνώση δεν είναι αρκετή να υπερνικήσει τον προγραμματισμό της ημέρας.

Συμπερασματικά

Το να σκεφτόσαστε τι τρώτε καθημερινά, μπορεί να είναι εξαιρετικά χρήσιμο για τον αποτελεσματικό έλεγχο του βάρους σας, όμως απ’ ότι φαίνεται, μάλλον δεν λειτουργεί μακροπρόθεσμα για τους περισσότερους. Πρέπει, λοιπόν, να αλλάξουμε τις καθημερινές μας συνήθειες, έτσι ώστε να καλύπτουμε τη βιολογική και «γευστική» μας πείνα, χωρίς παράλληλα να υπερφορτωνόμαστε με θερμίδες.

Μάθετε να ζείτε σε ένα σπίτι, όπου τα διαθέσιμα τρόφιμα είναι αυτά που χρειάζονται για τα γεύματά σας και όχι σε περίσσεια. Αντικαταστήστε τα θερμιδικά φορτωμένα σνακ με άλλα ελαφρύτερα, αλλά όχι πιο άνοστα και δώστε μια δεύτερη ευκαιρία σε τρόφιμα που παλαιότερα είχατε απορρίψει. Το «κλειδί» για το τελευταίο βήμα είναι η δοκιμή. Προκειμένου να ανακαλύψετε τι είναι αυτό που τελικά σας αρέσει, πρέπει να μπείτε στη διαδικασία να δοκιμάσετε διαφορετικά υλικά και τρόπους μαγειρέματος και να εμπλουτίσετε την κουζίνα σας με μπαχαρικά και αρωματικά βότανα.

Μην ξεχνάτε: Κανένα τρόφιμο δεν είναι απαγορευμένο ή «κακό». Όλα μπορούν να καταναλώνονται εντός ορίων

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Jeff Potter, Cooking for Geeks: Real Science, Great Hacks, and Good Food, O' Reilly 2010

Wansink, Brian and Matthew M. Cheney (2005), "Super Bowls: Serving Bowl Size and Food Consumption," JAMA – Journal of the American Medical Association, 293:14 (April 13), 1727–1728.

Wansink, Brian and Koert van Ittersum (2005), "Shape of Glass and Amount of Alcohol Poured: Comparative Study of Effect of Practice and Concentration," BMJ – British Medical Journal, 331:7531 (December 24) 1512–1514.

Πάρης Παπαχρήστος
Πάρης Παπαχρήστος Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, M.Sc.
Ο Πάρης Παπαχρήστος παρέχει διαιτολογικές υπηρεσίες τροποποίησης διατροφικής συμπεριφοράς για πάνω από 15 χρόνια, συμβάλλοντας σε βελτίωση της ποιότητας ζωής.  Ως πτυχιούχος Διαιτολόγος Διατροφολόγος, M.Sc. έχει ευρύτερη επιστημονική γνώση, η οποία συνδυάζεται στις διαιτολογικές συνεδρίες με την προσωπική του εμπειρία.
 
Είναι ιδρυτής του πρώτου portal διατροφής σε Ελλάδα και Κύπρο και συγγραφέας του πρώτου βιβλίου της σειράς medNutrition wellness, με τίτλο «Μύθοι και Αλήθειες στη διατροφή μας». Τα παραπάνω, σε συνδυασμό με τις διαιτολογικές υπηρεσίες που παρέχει είτε στο Παγκράτι είτε αξιοποιώντας skype και viber σε όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό, με χιλιάδες ανθρώπους, έχει δει τι είναι αποτελεσματικό και όχι.
Μαίρη Μιχελή
Μαίρη Μιχελή Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, MSc