Εισαγωγή
Το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθήκών (ΣΠΩ) είναι ένα πολύπλοκο ενδοκρινικό νόσημα που επηρεάζει τις γυναίκες της αναπαραγωγικής ηλικίας, συχνά συνδεδεμένο με μεταβολικές και καρδιαγγειακές επιπλοκές. Pρόσφατες μελέτες έχουν εξετάσει εναλλακτικές προσεγγίσεις για τη διαχείριση του συνδρόμου, συμπεριλαμβανομένων των διαιτητικών παρεμβάσεων. Αυτό το άρθρο εξετάζει τον σκοπό, τη μεθοδολογία και τα αποτελέσματα μιας μελέτης που ερευνά τις επιπτώσεις μιας χαμηλής σε θερμίδες κετογονικής διατροφής (LCKD) σε ανθρωπομετρικά, βιοχημικά και ορμονικά χαρακτηριστικά σε γυναίκες που πάσχουν από ΣΠΩ.
Σκοπός
Ο κύριος στόχος της μελέτης ήταν να αξιολογηθεί ο αντίκτυπος μιας LCKD διάρκειας 12 εβδομάδων σε διάφορες παραμέτρους υγείας σε γυναίκες με ΣΠΩ. Λαμβάνοντας υπόψη τη σύνδεση μεταξύ της αντίστασης στην ινσουλίνης και του ΣΠΩ, η μελέτη είχε ως στόχο να εξετάσει εάν μια κετογονική διατροφή θα μπορούσε να βελτιώσει την αντοχή στην ινσουλίνη, τη σύσταση του σώματος και την ισορροπία των ορμονών.
Μέθοδος
Η μελέτη περιλάμβανε 14 γυναίκες με διάγνωση ΣΠΩ, και η παρέμβαση περιλάμβανε ένα τροποποιημένο πρωτόκολλο κετογονικής διατροφής. Η δίαιτα KEMEPHY είναι ένα μεσογειακό πρωτόκολλο κετογονικής διατροφής (περίπου 1600/1700 kcal/ημέρα) με τη χρήση κάποιων φυτοεκχυλισμάτων. Κατά τη διάρκεια αυτού του πρωτοκόλλου οι συμμετέχοντες επιτρέπεται να φάνε χωρίς όριο πράσινα φυλλώδη λαχανικά, σταυρανθή, κολοκυθάκια, αγγούρια και μελιτζάνες. Η ποσότητα του κρέατος, των αυγών και των ψαριών περιορίστηκαν (120 γρ. κρέατος ή 20 γρ ψαριού ή 2 αυγά) (βλ. Πίνακα 1). Επιπλέον, οι συμμετέχοντες έπαιρναν καθημερινά τέσσερα συμπληρώματα διατροφής και υγρά εκχυλίσματα βοτάνων. Η παρέμβαση διήρκησε 12 εβδομάδες. Ανθρωπομετρικές μετρήσεις, αναλύσεις σώματος και βιοχημικοί έλεγχοι πραγματοποιήθηκαν σε τακτικά διαστήματα κατά τη διάρκεια της μελέτης. Επιπλέον, παρακολούθησαν τις αλλαγές ορμονολογικών εξετάσεων, συμπεριλαμβανομένων των ορμονών που σχετίζονται με το ΣΠΩ. Ο βαθμός Ferriman Gallwey, ένα μέτρο της υπερτρίχωσης, αξιολογήθηκε επίσης.
Αποτελέσματα
Αλλαγές στα ανθρωπομετρικά χαρακτηριστικά και τη σύσταση σώματος:
Οι συμμετέχοντες είχαν μέση απώλεια βάρους 9,43 κιλά, συνοδευόμενη από σημαντική μείωση του δείκτη μάζας σώματος (BMI) και της λιπώδης μάζας σώματος (FBM). Η άλιπη μάζα σώματος έδειξε μικρή μείωση στην απόλυτη τιμή, αλλά αυξημένη ποσοστιαία τιμή, υποδηλώνοντας συνολική βελτίωση της σύστασης του σώματος. Το σπλαχνικό λίπος και η περίμετρος της μέσης μειώθηκαν και τα δύο σημαντικά, υποδηλώνοντας θετικές αλλαγές στη κατανομή του λίπους.
Μεταβολικοί Δείκτες
Οι συμμετέχοντες εμφάνισαν αύξηση στις κετόνες, ειδικότερα στη βήτα-υδροξυβουτυρικό οξύ (BHB), μετά τις πρώτες ημέρες της διατροφής. Παρατηρήθηκαν σημαντικές μειώσεις στη γλυκόζη, τη ινσουλίνη και τον δείκτη HOMA-IR, υποδεικνύοντας βελτιωμένη ευαισθησία στην ινσουλίνη. Τα λιπιδαιμικά προφίλ επίσης βελτιώθηκαν, με μειώσεις στα τριγλυκερίδια, τη συνολική χοληστερόλη και τη χοληστερόλη LDL, μαζί με αύξηση στη χοληστερόλη HDL.
Ορμονικοί Δείκτες
Η μελέτη έδειξε μια χαρακτηριστική αντιστροφή του λόγου LH/FSH στην αρχή της μελέτης, που σταθεροποιήθηκε μετά από 12 εβδομάδες. Οι συγκεντρώσεις του πλάσματος σε LH, της συνολικής τεστοστερόνης, της ελεύθερης τεστοστερόνης, του ποσοστού της ελεύθερης τεστοστερόνης και του DHEAS μειώθηκαν σημαντικά. Οι τιμές του FSH έδειξαν μια μικρή αύξηση, ενώ οι επίπεδα της οιστραδιόλης και της προγεστερόνης αυξήθηκαν. Οι επίπεδα του συνδετικού φορέα των φύλων (SHBG) αυξήθηκαν επίσης σημαντικά. Ο βαθμός Ferriman Gallwey, ένας δείκτης του υπερτριχισμού, έδειξε μια ελαφρά μείωση, αν και όχι στατιστικά σημαντική.
Συμπέρασμα
Συνολικά, η κετογονική δίαιτα διάρκειας 12 εβδομάδων παρουσίασε ελπιδοφόρα αποτελέσματα σε γυναίκες με ΣΠΩ. Τα ευρήματα της μελέτης υποδηλώνουν ότι η χαμηλή σε θερμίδες κετογονική δίαιτα οδήγησε σε απώλεια βάρους, στη βελτίωση της σύστασης του σώματος, των μεταβολικών δεικτών και στην ισορροπία των ορμονών. Ακόμη και μια μείωση του 5-10% του σωματικού βάρους βελτιώνει την λειτουργία της ωορρηξίας και τα ποσοστά εγκυμοσύνης, με μείωση των επιπέδων ινσουλίνης και ελεύθερης τεστοστερόνης. Η παρατηρούμενη μείωση της αντίστασης στην ινσουλίνη, σε συνδυασμό με θετικές αλλαγές στο λιπιδαιμικό προφίλ, υποστηρίζει τον πιθανό θεραπευτικό ρόλο των κετογονικών διαιτών στη διαχείριση του ΣΠΩ. Ενώ το σκορ Ferriman Gallwey δεν έδειξε στατιστικά σημαντική μείωση, η σύντομη διάρκεια της μελέτης μπορεί να επηρέασε αυτό το αποτέλεσμα, καθώς οι βελτιώσεις στον υπερτριχισμό μπορεί να χρειαστούν αρκετούς μήνες.
Μελλοντικές έρευνες
Τα αποτελέσματα υπογραμμίζουν το δυναμικό των χαμηλών σε θερμίδες κετογονικών διαιτών ως συμπληρωματική θεραπευτική προσέγγιση για το ΣΠΩ, ειδικά στη βελτίωση μεταβολικών και ορμονικών πτυχών. Ωστόσο, οι περιορισμοί της μελέτης, όπως το μικρό μέγεθος του δείγματος απαιτούν περαιτέρω έρευνα. Μελλοντικές έρευνες με μεγαλύτερα δείγματα, εκτεταμένες περιόδους θεραπείας και σύγκριση με άλλες διατροφικές παρεμβάσεις, όπως μια χαμηλή σε θερμίδες μεσογειακή δίαιτα, μπορεί να παρέχουν μια πιο συνολική κατανόηση των μακροπρόθεσμων επιδράσεων και της βιωσιμότητας των κετογονικών διαιτών στη διαχείριση του ΣΔΠ.
Καθώς η συζήτηση για τη διαχείριση του ΣΠΩ συνεχίζεται, αυτά τα ευρήματα εισάγουν τον ρόλο των διατροφολόγων στη συνεργασία με γυναικολόγους και ενδοκρινολόγους για τον σχεδιασμό ολιστικών προσεγγίσεων. Οι τροποποιήσεις στον τρόπο ζωής, συμπεριλαμβανομένων των διατροφικών παρεμβάσεων, μπορεί να προσφέρουν εναλλακτικές λύσεις στη μακροπρόθεσμη φαρμακευτική αγωγή, ειδικά στην αντιμετώπιση του αυξημένου καρδιαγγειακού κινδύνου που σχετίζεται με το ΣΠΩ.
