Ένας από τους βασικούς στόχους που θέτετε με τον πελάτη σας, είτε πρόκειται για απώλεια βάρους, βελτίωση της ποιότητας διατροφής για καλή υγεία ή και για τα δύο, είναι η καθημερινή κατανάλωση τουλάχιστον πέντε μερίδων φρούτων και λαχανικών. Η σύσταση αυτή είναι αποτέλεσμα πληθώρας επιδημιολογικών μελετών και ανασκοπήσεων που δείχνουν ότι βοηθούν στη μείωση κινδύνου εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων ή καρκίνου. Πρόσφατη ανασκόπηση της βιβλιογραφίας και ταυτόχρονη μετα-ανάλυση από τον Aune και συνεργάτες έρχεται να «ταράξει» τα νερά της σύστασης αυτής.
Πώς σχεδιάστηκε η μελέτη;
Για τη διεξαγωγή της ανασκόπησης αυτής, οι ερευνητές αναζήτησαν προοπτικές μελέτες στις βάσεις δεδομένων Pubmed και Embase. Οι μελέτες ενδιαφέροντος αφορούσαν την κατανάλωση φρούτων ή/και λαχανικών και τον κίνδυνο εμφάνισης ή θάνατο από κάποιο καρδιαγγειακό νόσημα, εγκεφαλικό επεισόδιο ή καρκίνο. Οι ερευνητές υπολόγισαν συγκεντρωτικά το σχετικό κίνδυνο (relative risk, RR) κάνοντας τις εξής δύο συγκρίσεις:
- Σύγκριση ομάδας με τη μεγαλύτερη κατανάλωση φρούτων ή/και λαχανικών έναντι ομάδας με τη χαμηλότερη κατανάλωση.
- Σύγκριση ανά 200 γραμμάρια κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών (π.χ. 200 γραμμάρια έναντι 400 γραμμάρια, 400 γραμμάρια έναντι 600 γραμμάρια κ.ο.κ.).
Ποια τα αποτελέσματα της έρευνας;
Από το σύνολο των 49.772 διαθέσιμων άρθρων, 142 πληρούσαν όλα τα κριτήρια και περιελήφθησαν στην ανασκόπηση και μετα-ανάλυση. Μέσα από μία ιδιαίτερα περίπλοκη στατιστική ανάλυση, η οποία όμως περιγράφεται με κάθε λεπτομέρεια, οι ερευνητές κατέληξαν στα εξής αποτελέσματα:
- Η κατανάλωση 500 γραμμαρίων φρούτων και λαχανικών (περίπου 6 μερίδες) καθημερινά μειώνει τον κίνδυνο για στεφανιαία νόσο, εγκεφαλικά επεισόδια, καρδιαγγειακά νοσήματα, καρκίνο και ολική θνησιμότητα κατά 16%, 28%, 22%, 13% και 27% αντίστοιχα (σε σχέση με τη μη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών).
- Η κατανάλωση 800 γραμμαρίων φρούτων και λαχανικών (περίπου 10 μερίδες) καθημερινά μειώνει τον κίνδυνο για στεφανιαία νόσο, εγκεφαλικά επεισόδια, καρδιαγγειακά νοσήματα, καρκίνο και ολική θνησιμότητα κατά 24%, 33%, 28%, 14% και 31% αντίστοιχα (σε σχέση με τη μη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών).
- Η μεγαλύτερη «προστασία» έναντι κάποιου από τα παραπάνω νοσήματα παρατηρήθηκε στην περίπτωση της κατανάλωσης 10 μερίδων φρούτων και λαχανικών την ημέρα, με εξαίρεση την εμφάνιση καρκίνου, για τον οποίο το αποτέλεσμα αυτό εμφανίστηκε στις 7-7,5 μερίδες.
Τι να προτείνω δηλαδή στον πελάτη μου;
Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά πόσο μία τέτοια αλλαγή είναι εφικτή, τόσο σε ατομικό επίπεδο όσο και ως θέμα δημόσιας υγείας. Στη Μεγάλη Βρετανία, πριν από δεκαετίες ξεκίνησε η καμπάνια ‘5-a-day’ με στόχο την αύξηση της κατανάλωσης των φρούτων και λαχανικών και μέχρι σήμερα ο στόχος αυτός δεν έχει επιτευχθεί, μιας και οι Βρετανοί καταναλώνουν κατά μέσο όρο 3.4 – 4.6 μερίδες. Ακόμη, αυξάνοντας τις μερίδες από 5 (ή 6 στην προκείμενη έρευνα) σε 10, το επιπρόσθετο όφελος μείωσης του κινδύνου είναι της τάξης του 1% - 8% το οποίο κρίνεται μικρό από την επιστημονική κοινότητα σε σχέση με την αλλαγή που προτείνεται.
Χαρακτηριστικά, ο Οργανισμός Δημόσιας Υγείας της Αγγλίας (Public Health England) διατηρεί τη σύστασή του σε πέντε μερίδες καθημερινά
Επομένως, μπορείτε να εκπαιδεύσετε τον πελάτη σας ώστε να φτάσει πρώτα και να διατηρεί τον στόχο των «5 την ημέρα» ως τρόπο ζωής και αργότερα μπορείτε να συζητήσετε την προοπτική αύξησης των μερίδων (κυρίως λαχανικών – ας μην ξεχνάμε τα σάκχαρα των φρούτων!).
