Εισαγωγή
Η κατανάλωση των ενεργειακών ποτών, ολοένα και αυξάνεται. Η έντονη προβολή τους μέσω των διαφημίσεων αλλά και η πρόσβαση που υπάρχει σε αυτά, τα έχουν καταστήσει εύκολα προς κατανάλωση και από τις μικρότερες ηλικιακά ομάδες, όπως τα παιδιά και οι έφηβοι, με τους τελευταίους να κρατούν τα ηνία και να έχουν την πρωτιά στα επίπεδα κατανάλωσης.
Η επιστημονική κοινότητα, βρίσκεται σε επαγρύπνηση και μελετά διαρκώς, τις επιδράσεις που έχει η κατανάλωση των ενεργειακών ποτών στην υγεία, ενώ δεν είναι λίγες οι μελέτες που υποδεικνύουν τις επιπτώσεις τους ως προς την καρδιαγγειακή λειτουργεία.
Σκοπός
Η παρούσα μελέτη, είχε ως σκοπό τη διερεύνηση των επιδράσεων που προκύπτουν από την κατανάλωση ενεργειακών ποτών, στον καρδιακό ρυθμό και στα χρονικά διαστήματα του ηλεκτροκαρδιογραφήματος, υγιών παιδιών και εφήβων, συγκριτικά με placebo ρόφημα.
Μεθοδολογία
Δείγμα μελέτης
Το δείγμα της μελέτης, αποτέλεσαν παιδιά και έφηβοι, ηλικίας μεταξύ 10 και 18 χρονών. Από τη μελέτη εξαιρέθηκαν παιδιά/έφηβοι με καρδιαγγειακές παθήσεις, είτε με ιστορικό καρδιαγγειακών νοσημάτων, καθώς και άτομα με πιθανές αλλεργίες σε συστατικά του ροφήματος που χορηγήθηκε. Τα παιδιά που συμμετείχαν στη μελέτη, αξιολογήθηκαν και ως προς την πρόσληψη καφεΐνης.
Το τελικό δείγμα της μελέτης ήταν 26 υγιή παιδιά και έφηβοι, οι οποίοι πληρούσαν της απαιτούμενες προϋποθέσεις συμμετοχής.
Το δείγμα χωρίστηκε σε δύο ομάδες, και σε δύο διαδοχικές ημέρες, τα παιδιά έλαβαν το ενεργειακό ρόφημα τη μία ημέρα, ενώ το placebo τη δεύτερη. Η ποσότητα του ενεργειακού ροφήματος που χορηγήθηκε, χορηγήθηκε ανάλογα με το σωματικό βάρος, συνυπολογίζοντας τη συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη καφεΐνης, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων.
Οδηγίες για τους εθελοντές
Οι οδηγίες που δόθηκαν στους εθελοντές της μελέτης, ήταν η αποφυγή των καφεϊνούχων και αλκοολούχων ροφημάτων τόσο 48 ώρες πριν τη μελέτη, όσο και 24 ώρες μετά. Ακόμη, ζητήθηκε να παραμείνουν νηστικοί από το προηγούμενο βράδυ, ενώ δεν επιτρεπόταν η κατανάλωση τροφίμων και ποτών, κατά τη διάρκεια των εξετάσεων.
Οι δείκτες που εκτιμήθηκαν, ήταν:
-
Ο καρδιακός ρυθμός
-
Διαστήματα QTc (ηλεκτροκαρδιογράφημα)
για τα οποία ορίστηκαν οι αντίστοιχες κατωφλικές τιμές. Ακόμα, μελετήθηκαν και υπερκοιλιακές (SVES) και εξωκοιλιακές (VES) συστολές και η επίδραση του ενεργειακού ροφήματος σε αυτές.
Αποτελέσματα
-
Η πρώτη νύξη των ερευνητών, ήταν πως η κατανάλωση ενεργειακού ποτού, αντί του placebo ροφήματος, έγινε αισθητή σχεδόν από τον μισό αριθμό των συμμετεχόντων.
-
Διαταραχές στον καρδιακό ρυθμό των εθελοντών, έπειτα από την πρόσληψη του ενεργειακού ποτού, δεν παρατηρήθηκαν. Ωστόσο, εκεί που έγινε η αισθητή η κατανάλωση του ενεργειακού ροφήματος, ήταν κατά την μέτρηση της εξωκοιλιακής συστολής, η οποία φάνηκε αυξημένη στο χρονικό διάστημα των τεσσάρων ωρών, κατά τη διάρκεια των οποίων γινόταν ο επανέλεγχος.
-
Αναφορικά με την επίδραση που είχε η κατανάλωση του ενεργειακού ροφήματος στα χρονικά διαστήματα του ηλεκτροκαρδιογραφήματος, μέσω του στατιστικού κριτηρίου Shapiro-Wilk, αναδείχθηκαν μικρές διαταραχές στον μέσο καρδιακό ρυθμό, στην ομάδα που κατανάλωσε το placebo ρόφημα, κατά την πρώτη μία ώρα. Αντίθετα, διαταραχές στο QT-RR καταγράφηκαν στα ηλεκτροκαρδιογραφήματα των παιδιών, έπειτα από την κατανάλωση του ενεργειακού ποτού, ανάμεσα στην 1η και 2η ώρα των επανελέγχων.
-
Ο μέσος καρδιακός ρυθμός φάνηκε να είναι χαμηλότερος στην ομάδα που είχε καταναλώσει το ενεργειακό ρόφημα, μετά την πρώτη ώρα από την κατανάλωση (60-120 λεπτά), ενώ δε φάνηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές, κατά τις υπόλοιπες χρονικές περιόδους που πραγματοποιήθηκαν οι μετρήσεις.
-
Το QT-RR: σημείο μελέτης στο ηλεκτροκαρδιογράφημα
Συμπεράσματα
Η κατανάλωση ενεργειακών ποτών, έχει αυξηθεί ραγδαία σε παιδιά και σε εφήβους. Ωστόσο, αντενδείκνυται έντονα από τον επιστημονικό, και όχι μόνο, κλάδο, καθώς φαίνεται να προκαλούν αρνητικές επιδράσεις στην υγεία οδηγώντας σε μεταβολές και διαταραχές της ομαλής καρδιακής λειτουργίας και σε ιδιαίτερα αυξημένο κίνδυνο αρρυθμιών, για άτομα με διαταραχές στον καρδιακό ρυθμό.
