Τι είναι τα προϊόντα AGE;
Τα τελικά προϊόντα προχωρημένης γλυκοζυλίωσης (AGEs) είναι μόρια που σχηματίζονται στον οργανισμό από τη μη ενζυμική αντίδραση των αναγωγικών σακχάρων με ελεύθερες αμινομάδες των πρωτεϊνών, λιπιδίων και νουκλεϊνικών οξέων ή προέρχονται από εξωγενείς πηγές, όπως η κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων. Η θερμοκρασία επεξεργασίας της τροφής αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες σχηματισμού των AGEs.
Λόγω των σύγχρονων μεθόδων επεξεργασίας των τροφίμων και της παρουσίας τους σε μια μεγάλη ποικιλία τροφών, η πρόσληψη των AGEs έχει αυξηθεί δραματικά και έχει εγείρει ανησυχία σχετικά με τις επιδράσεις της στην υγεία, καθώς έχει συνδεθεί με αλλαγές της ινσουλινοευαισθησίας και την ανάπτυξη του διαβήτη τύπου 2 σε ποντικούς. Υπάρχουν ενδείξεις ότι η τροποποίηση της πρόσληψης διαιτητικών AGEs επιδρά θετικά στον μεταβολισμό της γλυκόζης στον άνθρωπο. Ωστόσο, προέρχονται από μελέτες με έμμεσες μετρήσεις της ινσουλινοευαισθησίας και μη ισοθερμιδικές δίαιτες διαφορετικής μακροθρεπτικής σύστασης, που δυσχεραίνουν την ερμηνεία των αποτελεσμάτων.
Μια διαπανεπιστημιακή ομάδα αυστραλών ερευνητών διεξήγαγε την πρώτη ελεγχόμενη ανθρώπινη δοκιμή, με σκοπό να καθορίσει την επίδραση της κατανάλωσης μιας δίαιτας με υψηλή περιεκτικότητα σε AGEs, συγκριτικά με μια δίαιτα χαμηλή σε AGEs, στα επίπεδα ινσουλινοευαισθησίας και στην έκκριση ινσουλίνης υγιών υπέρβαρων ατόμων.
Πώς σχεδιάστηκε η μελέτη;
Στην διπλή-τυφλή, τυχαιοποιημένη, διασταυρούμενη δοκιμή συμμετείχαν 20 εθελοντές, οι οποίοι κατανάλωσαν δίαιτα πλούσια ή φτωχή σε AGEs για 2 εβδομάδες, με 4 εβδομάδες περίοδο έκπλυσης. Οι δύο δίαιτες ήταν ισοθερμιδικές και είχαν αντίστοιχο μακροθρεπτικό περιεχόμενο. Στην αρχή και στο τέλος κάθε διατροφικής περιόδου πραγματοποιήθηκε υπερινσουλιναιμικό ευγλυκαιμικό clamp και δοκιμασία ανοχής στην γλυκόζη. Επίσης, μετρήθηκε η συγκέντρωση των AGEs (CML, CEL, MG-H1) σε πλάσμα και ούρα με φασματομετρία μάζας.
Ποια ήταν τα αποτελέσματά της;
Η διαφοροποιημένη πρόσληψη AGEs ανάμεσα στις δύο δίαιτες επιβεβαιώθηκε από αλλαγές στην ουρική έκκριση των CML, CEL, και MG-H1. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ανάμεσα στις δύο δίαιτες, η διαφορά της ευαισθησίας στην ινσουλίνη ήταν -2,1mg/kg-1/min-1. Η ινσουλινοευαισθησία αυξήθηκε κατά 1,3mg/kg-1/min-1 μετά τη φτωχή σε AGEs δίαιτα (p = 0.004), ενώ παρουσίασε τάση μείωσης κατά 0,8mg/kg-1/min-1 μετά την πλούσια σε AGEs δίαιτα (p = 0.086). Δεν βρέθηκε καμία διαφορά στο σωματικό βάρος και την έκκριση ινσουλίνης ανάμεσα στις δίαιτες.
Ποια είναι τα συμπεράσματα;
Τα αποτελέσματα της δοκιμής υποστηρίζουν ότι η κατανάλωση μιας δίαιτας με χαμηλή περιεκτικότητα σε AGEs βελτιώνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη, σε υγιή υπέρβαρα άτομα. Σε αντίθεση με τις προγενέστερες έρευνες, ο διασταυρούμενος σχεδιασμός της παρούσας μελέτης και η χορήγηση ισοθερμιδικών και όμοιων σε μακροθρεπτικά συστατικά διαιτών, διευκολύνει την ερμηνεία των αποτελεσμάτων και τη διεξαγωγή ενός πιο ασφαλούς συμπεράσματος. Τα ευρήματα της δοκιμής έχουν σημασία για τη δημόσια υγεία και μπορούν να κατευθύνουν προγράμματα για τη μείωση της κατανάλωσης AGEs και την αναθεώρηση των κανονισμών για την επεξεργασία τροφίμων, τόσο στο γενικό πληθυσμό όσο και σε ομάδες υψηλού κινδύνου.
Ωστόσο, παραμένει άγνωστη η αποτελεσματικότητα μιας διαιτητικής προσέγγισης για την μείωση των AGEs σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2. Είναι απαραίτητο να διεξαχθούν μεγαλύτερης κλίμακας και χρονικής διάρκειας δοκιμές, οι οποίες θα εξακριβώσουν εάν μια διατροφή χαμηλή σε AGEs μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη τύπου 2 και κατά πόσο είναι αποτελεσματική στη βελτίωση της ομοιόστασης της γλυκόζης σε διαβητικούς ασθενείς.
