Η υιοθέτηση μίας υγιεινής διατροφής σε συνδυασμό με τη φυσική δραστηριότητα φαίνεται να βελτιώνει τη γενική φυσική και ψυχοκοινωνική υγεία σε πρώην καρκινοπαθείς, καθώς και να μειώνει τον κίνδυνο της νοσηρότητας από την επανεμφάνιση καρκίνου ή άλλων αιτιών. Ωστόσο, δυστυχώς οι συμπεριφορές υγείας των επιζώντων καρκίνου παραμένουν παρόμοιες με αυτές του γενικού πληθυσμού (π.χ. χαμηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, κάπνισμα κτλ).
Προγράμματα που στοχεύουν στην αλλαγή των συμπεριφορών υγείας συμπεριλαμβανομένων της διατροφής και της άσκησης είναι απαραίτητα για την υιοθέτηση και τη διατήρηση της υγείας και της ευεξίας σε αυτές τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού. Για το λόγο αυτό σχεδιάστηκε η παρέμβαση ENRICH (Exercise and Nutrition Routine Improving Cancer Health).
Πώς σχεδιάστηκε η παρέμβαση;
Πρόκειται για μία τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη παρέμβαση δύο ομάδων, με μία ομάδα ελέγχου (που βρισκόταν σε λίστα αναμονής και παρακολούθησε τελικά την παρέμβαση αφού ολοκληρώθηκε η συλλογή δεδομένων για 20 εβδομάδες) και μία ομάδα παρέμβασης.
Εν συντομία, οι συμμετέχοντες (πρώην καρκινοπαθείς και άτομα που τους φροντίζουν) αξιολογήθηκαν στην αρχή, 8 εβδομάδες μετά (τέλος παρέμβασης) και 20 εβδομάδες μετά την έναρξη.
Το πρωταρχικό αποτέλεσμα που αξιολογήθηκε ήταν ο αριθμός των βημάτων, όπως αξιολογήθηκε με βηματόμετρο μετά το πέρας των 20 εβδομάδων. Δευτερεύοντα δεδομένα που αξιολογήθηκαν ήταν η αυτοκαταγραφώμενη φυσική δραστηριότητα, ο χρόνος καθιστικής ζωής, η διατροφική πρόσληψη, το βάρος και ο δείκτης μάζας σώματος.
Οι συμμετέχοντες παρακολούθησαν 4 εβδομαδιαίες δίωρες συνεδρίες, και 2 δίωρες συνεδρίες κάθε 15ήμερο στη συνέχεια σχετικά με την αλλαγή των συμπεριφορών υγείας. Οι συνεδρίες περιλάμβαναν τόσο θεωρητικά διδακτικά κομμάτια όσο και πρακτικές δραστηριότητες (π.χ. ασκήσεις, συνταγές, κατανόηση διατροφικών ετικετών).
Ποια ήταν τα αποτελέσματα της μελέτης;
Παρατηρήθηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ της ομάδας παρέμβασης και της ομάδας ελέγχου. Στην 20η εβδομάδα η ομάδα παρέμβασης αύξησε τα βήματα κατά 478, ενώ η ομάδα ελέγχου έδειξε μείωση στα βήματα κατά 1282.
Επιπλέον, υπήρξε σημαντική αύξηση στην κατανάλωση λαχανικών, στην απώλεια βάρους και στη μείωση του δείκτη μάζας σώματος στην ομάδα παρέμβασης. Δεν παρατηρήθηκαν σημαντικές διαφορές στην αυτοκαταγραφώμενη φυσική δραστηριότητα, στο χρόνο καθιστικής ζωής, στην περιφέρεια μέσης και στην κατανάλωση φρούτων, φυτικών ινών, αλκοόλ, κρέατος και λιπαρών.
Ποια είναι τα συμπεράσματα για τον επαγγελματία διαιτολόγο;
Η εκπαίδευση για την αλλαγή συμπεριφορών σε σχέση με τη διατροφή και τη φυσική δραστηριότητα φαίνεται να είναι αποτελεσματική σε πρώην καρκινοπαθείς και σε άτομα που τους φροντίζουν. Για το λόγο αυτό, ο επαγγελματίας διαιτολόγος οφείλει να αφιερώνει τον απαραίτητο χρόνο σε κάθε συνεδρία για την αξιολόγηση των συμπεριφορών αυτών και την παρακίνηση για βελτίωση τόσο μέσω θεωρητικών όσο και πρακτικών μεθόδων.