Η εντερική διατροφή αποτελεί μία συνήθη μέθοδο διατροφικής υποστήριξης νοσηλευόμενων ασθενών που έχουν λειτουργικό πεπτικό σωλήνα, αλλά δεν μπορούν να καλύψουν τις διατροφικές τους ανάγκες μέσω της φυσιολογικής, από του στόματος, σίτισης. Παρά τα οφέλη που παρέχει, όπως η μείωση του χρόνου νοσηλείας και του κινδύνου ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων, συμπτώματα όπως η διάρροια, το φούσκωμα, ο κοιλιακός πόνος και η ναυτία είναι συχνό φαινόμενο. Πιο συγκεκριμένα, η διάρροια είναι μία από τις πιο συνήθεις διαταραχές που εμφανίζεται σε ασθενείς που υποστηρίζονται με εντερική διατροφή.
Πρόσφατα, διατυπώθηκε η υπόθεση ότι η διάρροια μπορεί να συσχετίζεται με την κατανάλωση ζυμωμένων ολιγοσακχαριτών, δισακχαριτών, μονοσακχαριτών και πολυολών (fermentable oligosaccharides, disaccharides, monosaccharides and polyols, FODMAPs). Οι FODMAPs περιλαμβάνουν τη φρουκτόζη (π.χ. σε μήλα), τις φρουκτάνες (π.χ. σε σκόρδο και κρεμμύδι), τη λακτόζη (π.χ. στο γάλα) τις γαλακτάνες (π.χ. σε όσπρια) και τις πολυόλες (π.χ. σε μανιτάρια και γλυκαντικές ύλες).
Οι υδατάνθρακες αυτοί δεν απορροφώνται πλήρως στο λεπτό έντερο και όταν φτάνουν στο παχύ έντερο οδηγούν σε παραγωγή αερίων, διαταραγμένη εντερική κινητικότητα και διάρροια. Βασισμένοι στην παραπάνω υπόθεση, Κορεάτες ερευνητές σχεδίασαν μία τυχαιοποιημένη, διπλά τυφλή κλινική μέλετη για να διερευνήσουν την επίδραση των FODMAPs σε ασθενείς που λάμβαναν εντερική σίτιση.
Πώς σχεδιάστηκε η μελέτη;
Εκατό ασθενείς διαχωρίστηκαν τυχαία σε τρεις ομάδες (φόρμουλα χαμηλή σε FODMAPs, μέτρια σε FODMAPs, και υψηλή σε FODMAPs) για 14 ημέρες. Οι ενεργειακές απαιτήσεις υπολογίστηκαν εξατομικευμένα από διαιτολόγο. Το πρωταρχικό αποτέλεσμα που αξιολογήθηκε ήταν η βελτίωση της διάρροιας με βάση τον πίνακα King’s stool chart που αξιολογεί τη συχνότητα, το βάρος και τη σύσταση των κοπράνων. Δευτερεύοντα αποτελέσματα που αξιολογήθηκαν ήταν τα επίπεδα προαλβουμίνης και τρασφερρίνης, ως δείκτες της διατροφικής κατάστασης. Επιπρόσθετα αξιολογήθηκαν ανθρωπομετρικά δεδομένα (βάρος, ύψος, δείκτης μάζας σώματος, δερματοπτυχές).
Ποια ήταν τα αποτελέσματα της μελέτης;
Τα συμπτώματα διάρροιας βελτιώθηκαν σημαντικά στην ομάδα χαμηλών FODMAPs σε σύγκριση με τις άλλες δύο ομάδες τόσο σταδιακά όσο και στο τέλος της παρέμβασης. Επιπρόσθετα, ο δείκτης μάζας σώματος αυξήθηκε σημαντικά στις ομάδες χαμηλών και υψηλών FODMAPs. Η προαλβουμίνη αυξήθηκε σημαντικά και στις τρεις ομάδες, ενώ η τρανσφερρίνη αυξήθηκε σημαντικά μόνο στην ομάδα μέτριων FODMAPs. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα επίπεδα προαλβουμίνης στην ομάδα χαμηλών FODMAPs αυξήθηκαν σημαντικά ήδη από την 3η ημέρα φτάνοντας τα επίπεδα της 14ης ημέρας.
Ποια τα συμπεράσματα για τον επαγγελματία διαιτολόγο;
Παρά τους περιορισμούς της (π.χ. μικρός χρόνος παρακολούθησης), η συγκεκριμένη μελέτη είναι η πρώτη που έδειξε ότι η εντερική διατροφή χαμηλή σε FODMAPs μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα διάρροιας και τη διατροφική κατάσταση νοσηλευόμενων ασθενών. Έτσι πέρα από την οδό και το ρυθμό της χορήγησης της εντερικής διατροφής, σημαντικό ρόλο φαίνεται να παίζει και η σύστασή της στην πρόληψη των πεπτικών ενοχλήσεων.
