Ενδιαφέρον είχε μια πρόσφατη μελέτη που πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο του Gothenburg στη Σουηδία όπου διερευνήθηκε το είδος, ο τρόπος παρουσίασης και οι συνθήκες κατανάλωσης των τροφίμων που εμφανίζονταν συχνότερα σε έφηβους χρήστες κοινωνικών δικτύων ηλικίας περίπου 14 ετών.
Ηashtag «#14 ετών»: για ποιο λόγο που χρησιμοποιήθηκε;
Συγκεκριμένα, το hashtag «#14 ετών» χρησιμοποιήθηκε στο δημοφιλές κοινωνικό δίκτυο Instagram, ως μέθοδος εντοπισμού των λογαριασμών χρηστών αυτής της ηλικιακής ομάδας. Από τους λογαριασμούς που εντοπίστηκαν, απομονώθηκαν οι φωτογραφίες τροφίμων που βρίσκονταν σε δημόσια προβολή και απείχαν τουλάχιστον 2 ημέρες από το συγκεκριμένο hashtag, ώστε να αποφευχθούν οι φωτογραφίες από ειδικές περιστάσεις, όπως τα γενέθλια. Τα τρόφιμα κατηγοριοποιήθηκαν με βάση το είδος τους αλλά και τον τρόπο παρουσίασής τους.
Ποια είναι τα περιγραφικά χαρακτηριστικά της έρευνας;
Παρόλο που η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε γι’ αυτή την έρευνα, μόνο υποθέσεις μας επιτρέπει να κάνουμε, αποτυπώνει ωστόσο τι και πόσο απασχολεί τους εφήβους για την διατροφή τους. Συγκεκριμένα, τα περιγραφικά χαρακτηριστικά αυτής της έρευνας έδειξαν:
- Το 87% των χρηστών είχαν κοινοποιήσει φωτογραφίες που απεικόνιζαν φαγητό, με το 73% αυτών να είναι κορίτσια.
- Η πλειοψηφία (68%) των φωτογραφιών αυτών απεικόνιζαν τρόφιμα με υψηλή ενέργεια αλλά χαμηλή θρεπτική αξία. Στις μισές περίπου (45%) φωτογραφίες, ήταν ορατή και η μάρκα του τροφίμου. Πολλές από τις φωτογραφίες ήταν επηρεασμένες από μεγάλες καμπάνιες εταιρειών τροφίμων.
- Τα φρούτα και τα λαχανικά απεικονίζονταν στο 22% του συνόλου των φωτογραφιών, με τον φακό να είναι εστιασμένος συνήθως αποκλειστικά στα τρόφιμα (χωρίς την απεικόνιση συνδαιτυμόνων), ενώ συχνά συνοδεύονταν και από φράσεις που δήλωναν αρέσκεια.
- Μόνο στο 15% των φωτογραφιών απεικονίζονταν η κατανάλωση των τροφίμων. Οι περισσότερες φωτογραφίες υποδήλωναν ανυπομονησία για το γεύμα ή την ειδική περίπτωση (γιορτή ή συνάθροιση) για την οποία προορίζονταν τα τρόφιμα.
- Μόνο ένα 20% των φωτογραφιών συνοδεύονταν από περιγραφή της γεύσης του φαγητού, ενώ η πλειοψηφία των συνοδευτικών φράσεων εξέφραζαν γενικά θετικά συναισθήματα, γεγονός που τονίζει τη σημασία του φαγητού στις κοινωνικές εκδηλώσεις.
Συμπερασματικά
Αν κρίνει κανείς από την προβολή των θρεπτικών τροφίμων σε σχέση με τις πιο ανθυγιεινές επιλογές, είναι εμφανές ότι οι έφηβοι μπορούν να μιμηθούν με επιτυχία τις διαφημίσεις και τις στρατηγικές μάρκετινγκ εταιρειών τροφίμων, μέσω της χρήσης κοινωνικών δικτύων. Το γεγονός αυτό αποτελεί ένα ηχηρό μήνυμα σχετικά με την προώθηση της υγείας.
Από τη μια, επειδή η προστασία των νέων ανθρώπων έναντι της συνεχούς έκθεσης σε ανθυγιεινά τροφίμα γίνεται ακόμη πιο δύσκολη εξαιτίας του μεγαλύτερου αντίκτυπου που μπορεί να έχουν τόσο η προσωπική αποδοχή όσο και οι θετικές δηλώσεις των φίλων στα κοινωνικά δίκτυα από τις κοινές μορφές διαφήμισης. Από την άλλη, ένα τόσο ισχυρό μέσο όπως τα κοινωνικά δίκτυα, γιατί να μην χρησιμοποιηθεί ως μέσο κοινωνικής αγωγής για την προώθηση υγιεινών προτύπων και θρεπτικών επιλογών;
