Εισαγωγή
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα (RA) είναι μια χρόνια αυτοάνοση διαταραχή που χαρακτηρίζεται από συστηματική φλεγμονή, της οποίας η ακριβής αιτία παραμένει άγνωστη. Τόσο οι γενετικοί παράγοντες όσο και οι περιβαλλοντικές επιρροές, συμπεριλαμβανομένης της διατροφής, παίζουν ρόλο στην εξέλιξη της νόσου. Πρόσφατες μελέτες υποδεικνύουν ότι το μικροβίωμα του εντέρου, το οποίο μπορεί να επηρεαστεί από τις διατροφικές επιλογές, μπορεί να συμβάλλει στη φλεγμονή. Αυτή η μελέτη στοχεύει να εξετάσει την επίδραση μιας διατροφής χωρίς γλουτένη (GFD) σε ασθενείς με μακροχρόνια RA που δεν έχουν ανταποκριθεί επαρκώς σε βιολογικές θεραπείες.
Μέθοδος
Τέσσερις ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα, οι οποίοι δεν είχαν ανταποκριθεί σε διάφορες βιολογικές θεραπείες, επιλέχθηκαν να ακολουθήσουν μια διατροφή χωρίς γλουτένη ενώ συνέχιζαν τις συνταγογραφημένες φαρμακευτικές τους αγωγές. Η δραστηριότητα της νόσου παρακολουθήθηκε χρησιμοποιώντας τον Δείκτη Δραστηριότητας Νόσου 28 (DAS 28).
Περιστατικό 1
Ένας άνδρας 44 ετών με οροαρνητική RA από την ηλικία των 30, που δεν είχε αποτελεσματική ανταπόκριση σε πολλαπλές βιολογικές θεραπείες, έδειξε σημαντική βελτίωση και πέτυχε ύφεση μετά από έναν μήνα διατροφής χωρίς γλουτένη.
Η ύφεση διατηρήθηκε για 10 μήνες μέχρι που διακόπηκε η φαρμακευτική αγωγή, οδηγώντας σε έξαρση της νόσου. Η επαναφορά της φαρμακευτικής αγωγής με abatacept και της διατροφής χωρίς γλουτένη αποκατέστησε τον έλεγχο της νόσου.
Περιστατικό 2
Μια γυναίκα 65 ετών με οροθετική RA από την ηλικία των 53 παρουσίασε επιδείνωση των συμπτωμάτων ύστερα από 7 χρόνια σταθερής κατάστασης,παρά τις διάφορες θεραπείες.
Η εισαγωγή μιας διατροφής χωρίς γλουτένη οδήγησε σε ύφεση μέσα σε έναν μήνα. Ωστόσο, η διακοπή της διατροφής ύστερα από 3 μήνες οδήγησε στην επανεμφάνιση του πόνου στις αρθρώσεις και της δραστηριότητας της νόσου.
Περιστατικό 3
Μια γυναίκα 54 ετών με οροθετική RA από την ηλικία των 42, που διαχειριζόταν την ασθένεια με golimumab για 4 χρονιά, παρουσίασε έξαρση της νόσου.
Η διατροφή χωρίς γλουτένη έφερε σημαντική βελτίωση των συμπτωμάτων μέσα σε έναν μήνα, αλλά η διακοπή της διατροφής οδήγησε σε επιδείνωση των συμπτωμάτων. Η αλλαγή σε tocilizumab χωρίς επαναφορά της διατροφής χωρίς γλουτένη τελικά έλεγξε τη νόσο.
Περιστατικό 4
Μια γυναίκα 43 ετών με οροθετική RA από την ηλικία των 23 είχε αντιμετωπιστεί επιτυχώς με χρυσά άλατα και αργότερα με adalimumab και γλυκοκορτικοειδή. Παρά αυτήν την αγωγή, παρουσίασε σοβαρή λειτουργική ανεπάρκεια.
Μετά την υιοθέτηση μιας διατροφής χωρίς γλουτένη, έδειξε σημαντική βελτίωση μέσα σε 10 ημέρες, με μείωση του πόνου και του πρηξίματος και σχεδόν πλήρη λειτουργική αποκατάσταση, επιτρέποντας τη μείωση της δόσης των γλυκοκορτικοειδών.
Αποτελέσματα
Όλοι οι ασθενείς έδειξαν σημαντική βελτίωση στη δραστηριότητα της νόσου μετά την υιοθέτηση μιας διατροφής χωρίς γλουτένη. Αυτό περιλάμβανε στατιστικά σημαντικές μειώσεις στις βαθμολογίες DAS 28-CRP, στον αριθμό ευαίσθητων αρθρώσεων (Tender Joint Count - TJC) και στον αριθμό πρησμένων αρθρώσεων (Swollen Joint Count - SJC).
Συμπεράσματα
Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι η διατροφή χωρίς γλουτένη μπορεί να λειτουργήσει ως συμπληρωματική θεραπεία για τους ασθενείς με RA που δεν ανταποκρίνονται επαρκώς στις βιολογικές θεραπείες. Αν και η διατροφή από μόνη της δεν είναι επαρκής για τον έλεγχο της RA, μπορεί να ενισχύσει την αποτελεσματικότητα των φαρμακευτικών θεραπειών.
Αυτές οι παρατηρήσεις υπογραμμίζουν τον πιθανό ρόλο της διατροφής στη διαχείριση των αυτοάνοσων φλεγμονωδών καταστάσεων, αν και χρειάζονται περαιτέρω τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες μελέτες για να επιβεβαιώσουν αυτά τα ευρήματα και να καθορίσουν ποιοι ασθενείς μπορεί να ωφεληθούν περισσότερο από τις διατροφικές παρεμβάσεις.