Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει, δικαίως, πολύς λόγος για την καθιστική ζωή των παιδιών και τη συμβολή της στην αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας. Ο χρόνος που δαπανά ένα παιδί μπροστά σε μια "οθόνη" (π.χ. τηλεόραση, υπολογιστής, ηλεκτρονικά παιχνίδια, διαδίκτυο) και, γενικά, οι καθιστικές δραστηριότητες αυξάνουν αναμφισβήτητα την παιδική παχυσαρκία!
Πώς όμως «παχαίνει» η οθόνη";
- Η οθόνη «κλέβει» τον χρόνο που θα μπορούσε το παιδί να αφιερώσει σε άσκηση, παιχνίδι και φυσική δραστηριότητα.
- Οι δραστηριότητες μπροστά σε μια οθόνη συχνά συνοδεύονται από την κατανάλωση σνακ, που αυξάνουν τη συνολική ημερήσια θερμιδική πρόσληψη.
- Επίσης η τηλεόραση/ο υπολογιστής συχνά έχουν διαφημίσεις που αποτελούν αρνητική επιρροή για τα παιδιά και τις διατροφικές τους επιλογές (π.χ. το 90% των διαφημίσεων τροφίμων στην τηλεόραση είναι τροφές υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, ζάχαρη και αλάτι).
- Η παρακολούθηση "μιας οθόνης" μειώνει τον μεταβολικό ρυθμό, καθώς είναι μια καθιστική δραστηριότητα που αδρανοποιεί τον οργανισμό.
Μεγάλο ποσοστό παιδιών και εφήβων δεν ασκούνται αρκετά σε καθημερινή βάση και δεν αφιερώνουν ημερησίως σε σωματικές δραστηριότητες την συνιστώμενη διάρκεια των 60 λεπτών. Αυτά τα παιδιά φαίνεται να αντικαθιστούν την άσκηση με καθιστικές δραστηριότητες και ο χρόνος που αφιερώνουν σε μια οθόνη μπορεί να καλύπτει μέχρι και το 80% περίπου της ημέρας τους.
Μπορεί η τεχνολογία να συμβάλλει στη μείωση της παιδικής παχυσαρκίας;
Πώς θα μπορούσε η τεχνολογία, στην εποχή του Facebook & Twitter, να φέρει επανάσταση ούτως ώστε η "οθόνη" να βοηθήσει στη μείωση της παιδικής παχυσαρκίας; Δημιουργήθηκε, λοιπόν, η λεγόμενη "ηλεκτρονική άσκηση" με βιντεοπαιχνίδια που έχουν ενσωματωμένους αισθητήρες κίνησης χάρη στους οποίους οι πραγματικές κινήσεις του παίκτη μετατρέπονται σε κινήσεις των χαρακτήρων μέσα στο παιχνίδι. Οι χρήστες λοιπόν δεν παίζουν ένα παιχνίδι παθητικά, αλλά είναι περισσότερο ενεργοί και χρησιμοποιώντας κινήσεις του σώματός τους ασκούνται ηλεκτρονικά.
Για παράδειγμα, σε ένα παιχνίδι τένις το τηλεχειριστήριο χρησιμοποιείται σαν ρακέτα, ενώ σε ένα παιχνίδι ξιφομαχίας το ίδιο τηλεχειριστήριο παίζει τον ρόλο του ξίφους. Τα νέα ψηφιακά διαδραστικά παιχνίδια αναγκάζουν τον χρήστη να κινηθεί και μειώνουν τον χρόνο που κάθεται, ενώ παράλληλα συνδυάζουν την ψυχαγωγία με την άσκηση. Επομένως, οι μελέτες δείχνουν ότι η ηλεκτρονική άσκηση μπορεί να συμβάλει στην αύξηση της φυσικής δραστηριότητας παιδιών και εφήβων.
Τα οφέλη της ηλεκτρονικής άσκησης
- Διάφορες μελέτες αποκαλύπτουν ότι η ηλεκτρονική άσκηση αυξάνει τη διάθεση για παιχνίδι, με αποτέλεσμα να αυξάνει και η σωματική κίνηση.
- Με την ηλεκτρονική άσκηση οι χρήστες δαπανούν υπερδιπλάσια ενέργεια από ό,τι στις καθιστικές δραστηριότητες και μάλιστα ενέργεια που ισοδυναμεί με περπάτημα μέτριας έντασης.
- Η ηλεκτρονική άσκηση βελτιώνει συγκεκριμένες φυσικές ικανότητες, όπως η ισορροπία.
- Η ηλεκτρονική άσκηση έχει θετική επίδραση στη μείωση του δείκτη μάζας σώματος των παιδιών.
- Παιδιά με αυξημένο βάρος απολαμβάνουν τα παιχνίδια αυτά περισσότερο από ό τι εκείνα που έχουν φυσιολογικό βάρος και αντίστοιχα δαπανούν περισσότερη ενέργεια μέσα από την ηλεκτρονική άσκηση από ό,τι τα φυσιολογικού βάρους παιδιά.
- Τα αγόρια απολαμβάνουν την ηλεκτρονική άσκηση περισσότερο από ό,τι τα κορίτσια.
- Η ηλεκτρονική άσκηση φαίνεται να αυξάνει σημαντικά τον καρδιακό ρυθμό, την πρόσληψη οξυγόνου και την ενεργειακή δαπάνη του χρήστη σε σχέση με την ανάπαυση.
- Επίσης, φαίνεται ότι παιδιά ανταποκρίνονται με μεγάλη επιτυχία σε διάφορα διαδικτυακά σχολικά προγράμματα για τη μείωση της παχυσαρκίας.
Όμως, η ενεργειακή δαπάνη στην ηλεκτρονική άσκηση είναι χαμηλότερη σε σύγκριση με τη συμμετοχή στο αντίστοιχο άθλημα σε πραγματικές συνθήκες.
Καταλήγοντας
Συμπεραίνουμε ότι το Διαδίκτυο, όταν χρησιμοποιηθεί σωστά, θα μπορούσε να βοηθήσει ακόμη και στη μείωση της παιδικής παχυσαρκίας. Πιο συγκεκριμένα, τα παιδιά θα μπορούσαν να συμμετέχουν σε οργανωμένα ηλεκτρονικά προγράμματα του σχολείου ή της πολιτείας ή να ενημερώνονται από σωστές πηγές πληροφόρησης, με σκοπό τη βελτίωση της διατροφικής τους συμπεριφοράς, αλλά και την αύξηση της φυσικής δραστηριότητας.
Ο συνδυασμός ψυχαγωγίας και άσκησης θα μπορούσε να έχει πολύ θετικά αποτελέσματα. Παρ' όλα αυτά προτείνουμε να χρησιμοποιείται συμπληρωματικά η τεχνολογία και σε καμία περίπτωση να μην αντικαθιστά πλήρως τη φυσική δραστηριότητα και τα αθλητικά παιχνίδια.
