Όλες οι νέες μανούλες που θηλάζουν έχουν ανησυχίες. Κάποιες από τις πιο συνηθισμένες είναι: Είναι το γάλα μου αρκετό σαν ποσότητα; Είναι το γάλα μου αρκετά θρεπτικό για το μωρό μου; Πώς θα μπορούσα να θηλάζω, αλλά να χάσω και τα κιλά της εγκυμοσύνης; Αν προσπαθήσω να χάσω βάρος, θα μειωθεί το γάλα μου; Θα εξακολουθεί να είναι το ίδιο θρεπτικό; Υπάρχουν τροφές που θα με βοηθούσαν να έχω περισσότερο γάλα; Υπάρχουν τροφές που δεν πρέπει να τρώω κατά τον θηλασμό;
Σε αυτό το άρθρο θα επικεντρωθούμε στο ερώτημα εάν υπάρχουν τροφές που θα μπορούσαν να βοηθήσουν μία γυναίκα που θηλάζει να έχει περισσότερο γάλα και για το ποιες είναι οι ενδείξεις ότι το γάλα που παράγει καλύπτει τις ανάγκες του μωρού της. Επίσης, θα αναφερθούν κάποια στοιχεία όσον αφορά την προσπάθεια απώλειας βάρους και κατά πόσο αυτή μπορεί να επηρεάσει τον θηλασμό.
Διαβάστε επίσης: Θηλάζω, υπάρχουν τροφές που βοηθούν; [Δωρεάν EBOOK]
Παραγωγή γάλακτος κατά τον θηλασμό
Η παραγωγή και η ροή του γάλακτος είναι μία διαδικασία που στηρίζεται στην προσφορά και τη ζήτηση. Δηλαδή όσο το βρέφος τρέφεται με μητρικό γάλα, τόσο αυτό συνεχίζει να παράγεται. Πολύ σημαντικό είναι να θηλάζει το νεογνό, όποτε αυτό πεινάσει, χωρίς να δίνονται ενδιάμεσα υποκατάστατα μητρικού γάλακτος και υγρά με το μπιμπερό, διότι αυτό μπορεί να προκαλέσει μείωση της παραγωγής μητρικού γάλακτος και σύγχιση θηλών.
Η θηλάζουσα θα πρέπει να έχει κατά νου ότι πέραν από την προσφορά και την ζήτηση, αυτά που είναι απαραίτητα για την ίδια και όχι για μια επαρκή γαλακτοφορία είναι να αναπαύεται ικανοποιητικά, να τρώει σωστά και ισορροπημένα και να έχει επαρκή πρόσληψη υγρών. Οι μητέρες δε «χάνουν» το γάλα τους όσο υπάρχουν συχνοί θηλασμοί.
Η μέση ημερήσια παραγωγή γάλακτος για τους πρώτους 6 μήνες είναι περίπου 750 ml και μπορεί να κυμαίνεται από 550 εώς και 1200 ml. Ο όγκος του γάλακτος που παράγεται από την μητέρα εξαρτάται από την συχνότητα των θηλασμών, και επομένως όσο περισσότερο θηλάζει το βρέφος, τόσο μεγαλύτερη είναι και η παραγωγή γάλακτος. Κατά το δεύτερο εξάμηνο του θηλασμού, η παραγωγή γάλακτος συνήθως μειώνεται σε 600 ml ημερησίως, ενώ σ’αυτή τη χρονική περίοδο, τα περισσότερα βρέφη αρχίζουν να καταναλώνουν και στερεή τροφή, με αποτέλεσμα η συχνότητα του θηλασμού να μειώνεται.
Ακόμα και ο εκσεσημασμένος υποσιτισμός δεν μπορεί να αλλοιώσει τη σύσταση του μητρικού γάλακτος. Εκτός από τις βιταμίνες και το λίπος, η περιεκτικότητα του μητρικού γάλακτος στα υπόλοιπα θρεπτικά συστατικά δεν επηρεάζεται ιδιαίτερα από τη διατροφή της μητέρας. Σε περίπτωση που η μητέρα προσπαθεί να χάσει βάρος, καλό θα ήταν ο ρυθμός απώλειας, να μην υπερβαίνει το 0,5 κιλό την εβδομάδα μέχρι την εδραίωση του θηλασμού.
Από την άλλη, η έκθεση του 1991 της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ αναφέρει ότι η κατανάλωση περισσότερων θερμίδων «δε συνδέεται με μια αυξημένη παραγωγή γάλακτος». Δεν ισχύει δηλαδή, ότι όσο περισσότερο τρώει μια μητέρα, τόσο περισσότερο γάλα θα παράγει.
Ποια η διατροφή της μητέρας κατά τον θηλασμό;
Από τροφές, καλό θα ήταν η διατροφή της θηλάζουσας να περιλαμβάνει ψάρια, είναι πλούσια σε ω-3 πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, τα οποία είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη του νευρικού συστήματος του εμβρύου και του εγκεφάλου του νεογνού. Καλό θα ήταν να καταναλώνονται τουλάχιστον 2-3 φορές την εβδομάδα.
Πολλές θηλάζουσες αναφέρουν ότι εάν στο γεύμα τους δεν περιλαμβάνεται κρέας, δεν χορταίνουν. Και αυτό δείχνει το πόσο σοφή είναι η φύση. Ο οργανισμός, ζητάει περισσότερη πρωτείνη, καθώς το 70% της διαιτητικής πρωτεΐνης μετατρέπεται σε πρωτεΐνη γάλακτος.
Όσον αφορά τα υγρά, είναι ωφέλιμο να πίνετε νερό, φυσικούς χυμούς φρούτων και λαχανικών, γάλα και σούπες.
Οι ανάγκες για υγρά διαφέρουν από μητέρα σε μητέρα, επομένως δεν είναι απαραίτητο, ούτε χρήσιμο, να πίνετε μια συγκεκριμένη ποσότητα υγρών την ημέρα. Αντί γι’ αυτό, η μητέρα θα πρέπει να ακούει τα μηνύματα του σώματός της. Θα ξέρει ότι δεν πίνει αρκετά υγρά, όταν τα ούρα της είναι σκούρα ή όταν έχει δυσκοιλιότητα. Τα ανοιχτόχρωμα ούρα και οι τακτικές κενώσεις είναι καλές ενδείξεις ότι πίνει αρκετά υγρά. Έρευνες επιβεβαιώνουν ότι η λήψη παραπάνω υγρών με το ζόρι, τα οποία μπορεί να προκαλούν και σωματική δυσφορία, δεν αυξάνει την παραγωγή γάλακτος.
Είναι η παραγωγή γάλακτος σας ικανοποιητική;
Ενδείξεις ικανοποιητικής παραγωγής γάλακτος από την θηλάζουσα κατά τον θηλασμό, σύμφωνα με το The Pediatric Nutrition Practice Group, Pediatric Manual of Clinical Dietetics, The American Dietetic Association, 1998, είναι οι παρακάτω:
- Αύξηση του βάρους του βρέφους σταθερή και ικανοποιητική, πχ 120-210 γρ την εβδομάδα μετά την τέταρτη ημέρα της ζωής.
- Αλλαγή τουλάχιστον 6 υγρών πάνων την ημέρα.
- Τουλάχιστον 2-3 κενώσεις την ημέρα για τις πρώτες εβδομάδες.
- Τουλάχιστον 8-12 γεύματα την ημέρα για τις πρώτες εβδομάδες διάρκειας περίπου 15-20 λεπτών το καθένα.
- Υγιής συμπεριφορά του βρέφους.
“Τρώτε τόσο, όσο να ικανοποιήσετε την πείνα σας” και “πίνετε τόσο, όσο να ικανοποιήσετε τη δίψα σας” είναι τα πιο σημαντικά σημεία που πρέπει να θυμάστε σχετικά με τη διατροφή και το θηλασμό. Ο οργανισμός σας, θα σας δώσει τα μηνύματα που χρειάζεστε. Δεν υπάρχουν πολύπλοκοι “κανόνες διατροφής” που πρέπει να ακολουθήσετε, ούτε τροφές που πρέπει να τρώτε ή να αποφεύγετε. Ανεξάρτητα από τις συνήθειες και τις προτιμήσεις σας, με το θηλασμό μπορείτε να δώσετε στο μωρό σας ό,τι καλύτερο!