Στις ετικέτες των τροφίμων αναγράφονται οι σημαντικότερες πληροφορίες που πρέπει να ξέρουμε, για να κάνουμε τις σωστές διατροφικές επιλογές. Φαίνεται όμως ότι κάτι δεν πάει καλά με τις ετικέτες: μόλις οι 4 στους 10 καταναλωτές διαβάζουν τις ετικέτες, ενώ 1 στους 3 δεν τις καταλαβαίνει! Προφανώς η ανάγκη για διατροφική εκπαίδευση σε αυτό τον τομέα είναι πολύ σημαντική. Σε ποιο σημείο της διαθρεπτικής ετικέτας ενός τροφίμου μπορούμε να ελέγξουμε αν έχουν χρησιμοποιηθεί σε αυτό γλυκαντικές ύλες; Ο διαιτολόγος-διατροφολόγος, MSc, Νικόλαος Ζέρβας, μας κατευθύνει βήμα-βήμα!
Πώς μπορούμε να ελέγξουμε αν υπάρχουν γλυκαντικές ύλες;
Όλα τα συστατικά που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή ενός συσκευασμένου τροφίμου είναι υποχρεωτικό να αναγράφονται στην πίσω πλευρά της συσκευασίας. Οι καταναλωτές, για να ενημερωθούν για το ποιες γλυκαντικές ύλες έχουν χρησιμοποιηθεί στα διάφορα τρόφιμα, θα πρέπει απλά να διαβάσουν τη διατροφική τους ετικέτα. Ας δουμε το παράδειγμα ενός υποτιθέμενου τροφίμου:
Συστατικά: αλεύρι σίτου, φυτικά έλαια, κακάο, αποβουτυρωμένο γάλα σε σκόνη, διογνωτικές ύλες, γλυκαντικές ύλες (ασπαρτάμη, ακεσουλφάμη-Κ).
Πώς αναγράφονται οι γλυκαντικές ύλες στην ετικέτα;
Οι γλυκαντικές ύλες με λίγες ή καθόλου θερμίδες αναγράφονται στις ετικέτες των τροφίμων είτε με την εγκεκριμένη τους ονομασία είτε και με τον αντίστοιχο αριθμό Ε που έχουν λάβει κατά την έγκρισή τους:
- ακεσουλφάμη Κ (Ε 950)
- ασπαρτάμη (Ε 951)
- κυκλαικό οξύ και τα άλατά του (Ε 952)
- σακχαρίνη (Ε 954)
- σουκραλόζη (E 955)
- θαυματίνη (Ε 957)
- νεοεσπεριδίνη DC (Ε 959)
- γλυκοζίτες στεβιόλης (στέβια) (Ε 960)
Οι γλυκαντικές ύλες όγκου ή αλλιώς πολυόλες, που έχουν λιγότερες θερμίδες ανά γραμμάριο (περίπου τις μισές), παρόλο που έχουν τον ίδιο όγκο με τη ζάχαρη αναγράφονται στις ετικέτες των τροφίμων ως εξής:
- σορβιτόλη (E 420),
- μαννιτόλη (Ε 421),
- μαλτιτόλη (Ε 965),
- ισομαλτιτόλη (Ε 953),
- λακτιτόλη (Ε 966)
- ξυλιτόλη (Ε 967)
Τι σημαίνει ο κωδικός «Ε»;
Ο κωδικός «Ε», που τόσες συζητήσεις έχει προκαλέσει, προέρχεται από το αρχικό Ε της Ευρώπης και σημαίνει, απλώς, (Ε)υρωπαϊκή Κωδικοποίηση. Είναι, δηλαδή, ένας «κώδικας», που διασφαλίζει ότι το συγκεκριμένο πρόσθετο έχει περάσει μία αυστηρή διαδικασία αξιολόγησης της ασφάλειάς του από την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA), ώστε, στη συνέχεια, η χρήση του να εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Στα γλυκαντικά δισκία, οι γλυκαντικές ύλες αναγράφονται στις συσκευασίες τους με ορισμένο τρόπο, π.χ.: «επιτραπέζια γλυκαντική ουσία βασισμένη σε/στη…», και στη συνέχει αναφέρεται η γλυκαντική ουσία.
Πού πρέπει να δοθεί προσοχή;
Τέλος, πρέπει να δοθεί προσοχή στις γλυκαντικές ύλες που περιέχουν:
Πολυόλες
«Η υπερβολική κατανάλωσή τους μπορεί να έχει υπακτική δράση»
Ασπαρτάμη
«Περιέχει πηγή φαινυλαλανίνης». Οι άνθρωποι που πάσχουν από φαινυλκετονουρία (σπάνια γενετική νόσο) δεν μπορούν να μεταβολίσουν αυτό το αμινοξύ που περιέχει η ασπαρτάμη.