Λεξικό Διατροφής

Lingonberries ή Κόκκινα Μύρτιλλα

08 Μαΐου 2019
33201 Προβολές
3 λεπτά να διαβαστεί
lingonberries-i-kokkina-myrtilla-diatrofiki-aksia

Photo source: www.bigstockphoto.com

Τα τελευταία χρόνια έχουμε εισάγει στη διατροφή μας την έννοια των super-foods, των λεγόμενων υπερ-τροοφών, που έχουν αναδειχθεί εξαιτίας των ευεργετικών τους ιδιοτήτων. Σε αυτά ανήκουν και τα λεγόμενα Lingonberries ή Κόκκινα Μύρτιλλα. Ας δούμε όμως ορισμένες πληροφορίες για αυτά, καθώς και πως μπορείτε να τα εντάξετε στην καθημερινότητά σας.

Τι είναι τα Lingonberries ή Κόκκινα Μύρτιλλα 

Τα Lingonberries ή Κόκκινα Μύρτιλλα (επιστημονική ονομασία: Vaccinium vitis-idaea) ανήκουν στην οικογένεια των μούρων, φυτρώνουν σε ένα μικρό θάμνο και ευδοκιμούν στο Βόρειο Ημισφαίριο, σε χαμηλές θερμοκρασίες περιβάλλοντος, όπως στην Ευρώπη, σε περιοχές της Ασίας και στη Βόρεια Αμερική. Καταναλώνονται ιδιαίτερα από τις χώρες της Σκανδιναβίας, καθώς συνοδεύουν πλήθος πιάτων και υπό διάφορες μορφές (ωμά, σε σάλτσες, χυμούς, μαρμελάδες, κρασί, καθώς και σε αρτοσκευάσματα).

Τα κόκκινα μύρτιλλα όταν καταναλωθούν ωμά έχουν ξινή και ελαφριά πικρή γεύση. Επίσης, τα φύλλα και τα φρούτα τους συλλέγονται για την παρασκευή φαρμακευτικών εκχυλισμάτων, ιδιαίτερα στην Ανατολική Ευρώπη. Στο παρελθόν, η καλλιέργεια των κόκκινων μύρτιλλων θεωρούνταν τόσο πολύτιμη, σε τέτοιο βαθμό που στην Ισλανδία, κατά τη διάρκεια του 13ου αιώνα, απαγορευόταν η συλλογή τους στις ιδιωτικές καλλιέργειες από διερχόμενους ή περαστικούς.

Lingonberries ή Κόκκινα Μύρτιλλα: ποια η διατροφική τους αξία;

Η διατροφική αξία των κόκκινων μύρτιλλων φαίνεται στον παρακάτω πίνακα:

  Περιεκτικότητα /100g Μονάδα μέτρησης
Μακροθρεπτικά συστατικά
Ενέργεια, kJ 228 kJ
Ενέργεια, kcal 54 kcal
Πρωτεΐνη 0.8 g
Υδατάνθρακες 10.4 g
Προστιθέμενα σάκχαρα 0.0 g
Φυτικές ίνες 2.5 g
Λίπος, ολικό 0.5 g
Κορεσμένα 0.018 g
Μονο-ακόρεστα 0.057 g
Πολύ-ακόρεστα 0.326 g
Ω-3 0.183 g
Ω-6 0.143 g
Χοληστερόλη 0 mg
Νερό 85.6 g
Βιταμίνες
Βιταμίνη A 1.75 RE
Βήτα-Καροτενιο 21.0 µg
Βιταμίνη D 0 µg
Βιταμίνη E 1.60 α-TE
Βιταμίνη B1 0.050 mg
Βιταμίνη B2, Ριβοφλαβίνη 0.040 mg
Βιταμίνη Β3, Νιασίνη 0.633 NE
Βιταμίνη B6 0.013 mg
Παντοθενικό οξύ 0.120 mg
Βιοτίνη 2.40 µg
Φυλλικό οξύ 2.00 µg
Βιταμίνη B12 0 µg
Βιταμίνη C 11.0 mg
Μέταλλα και Ανόργανα στοιχεία
Νάτριο, Na 2.00 mg
Κάλιο, K 89.0 mg
Ασβέστιο, Ca 20.0 mg
Μαγνήσιο, Mg 9.00 mg
Φώσφορος, P 16.0 mg
Σίδηρος, Fe 0.400 mg
Χαλκός, Cu 0.072 mg
Ψευδάργυρος, Zn 0.180 mg
Ιώδιο, In 0.150 µg
Μαγγάνιο, Mn 3.20 mg
Χρώμιο, Cr 1.00 µg
Σελήνιο, Se 0 µg
Μόλυβδος, Mo 0 µg
Νικέλιο, Ni 5.00 µg
Οργανικά οξέα
Βενζοϊκό οξύ 135 mg

Πηγή: National Food Institute-Technical University of Denmark (DTU)

Ποια είναι τα οφέλη των κόκκινων μύρτιλλων στην υγεία;

Εξαιτίας της περιεκτικότητάς τους σε βιταμίνες και αντιοξειδωτικά στοιχεία, τα κόκκινα μύρτιλλα έχουν μελετηθεί για πιθανά οφέλη στην υγεία μας:

Αντιοξειδωτική και Αντιφλεγμονώδη δράση

Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι η περιεκτικότητα των κόκκινων μύρτιλλων σε πολυφαινόλες, σε φλαβονοειδή, όπως προανθοκυανιδίνες και ανθοκυανίνες, σε υδροξυκινναμωμικό οξύ και σε υδροξυβενζοϊκά οξέα ενισχύει το αντιοξειδωτικό μας προφίλ. Επίσης τα συστατικά αυτά μπορούν πιθανότατα να βοηθήσουν στη διαχείριση της φλεγμονής, αν και χρειάζονται περαιτέρω μελέτες για την εξαγωγή ασφαλούς συμπεράσματος.

Μείωση των λοιμώξεων του Ουροποιητικού Συστήματος

Καθώς τα Lingonberries ανήκουν στην οικογένεια των μούρων, όπως και τα cranberries, έχουν μελετηθεί για την δράση τους ενάντια στις ουρολοιμώξεις. Συγκεκριμένα, σε μελέτη που δημοσιεύθηκε, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όσοι έπιναν μια μίξη χυμού lingonberries και cranberries είχαν μειωμένες υποτροπές ουρολοιμώξεων. Ωστόσο, δεν έχει μελετηθεί μεμονωμένα η ύπαρξη αυτής της δράσης στα κόκκινα μύρτιλλα.

Αντι-μικροβιακή δράση

Τα κόκκινα μύρτιλλα περιέχουν ταννίνες (και συγκεκριμένα κατεχίνες), οι οποίες έχουν μελετηθεί για την αντιμικροβιακή τους δράση. Αυτό που παρατήρησαν οι ερευνητές είναι ότι οι ταννίνες συνέβαλαν στην καταπολέμηση βακτηριακών στελεχών που σχετίζονται με την υγεία του στόματος.

Μείωση του κινδύνου για εμφάνιση καρκίνου

Τα Lingonberries, όπως τα περισσότερα μούρα, περιέχουν φλαβονοειδή που ονομάζονται προκυανιδίνες, τα οποία φαίνεται να έχουν προστατευτική δράση έναντι σε κάποιους τύπους καρκίνων, όπως ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας και ο καρκίνος του παχέος εντέρου. Συγκεκριμένα, έχει μελετηθεί η ικανότητά τους να αναστέλλουν την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων.

Διαχείριση του σωματικού βάρους, του σακχάρου και της ινσουλίνης

Μια ακόμη δράση των κόκκινων μύρτιλλων που έχει μελετηθεί σε πειραματόζωα (ποντίκια) είναι αυτή της διαχείρισης του σωματικού βάρους. Ιδιαίτερα, σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Journal of Nutrition and Metabolism, οι ερευνητές κατέληξαν ότι τα κόκκινα μύρτιλλα μπορούν να συμβάλλουν στη μείωση του σωματικού βάρους, καθώς και στην πρόληψη της λιπώδους συσσώρευσης, της συσσώρευσης ηπατικών λιπιδίων, και στη βελτίωση των επιπέδων γλυκόζης και ινσουλίνης στο αίμα των ποντικιών.

Πώς να επιλέξετε και αποθηκεύσετε τα κόκκινα μύρτιλλα;

Τα κόκκινα μύρτιλλα αν και είναι αρκετά δυσεύρετα στην ελληνική κουζίνα, δεν διαφέρουν στη διαχείρισή τους από τα πιο οικεία και δημοφιλή μούρα. Το πρώτο βήμα που πρέπει να κάνετε είναι να πετάξετε έξω όλα τα μαλακά και υπερβολικά ώριμα ή αποχρωματισμένα μούρα. Στη συνέχεια πλύνετε καλά τα υπόλοιπα και αποθηκεύστε τα στο ψυγείο σας. Εξαιτίας της υψηλής περιεκτικότητάς τους στο φυσικό συντηρητικό βενζοϊκό οξύ, τα κόκκινα μύρτιλλα έχουν την ικανότητα να διατηρηθούν για καιρό στο ψυγείο και να καταναλωθούν με ασφάλεια.

Συμπερασματικά

Αν και τα Lingonberries ή Κόκκινα Μύρτιλλα δεν αποτελούν μια συνηθισμένη επιλογή στη Μεσογειακή κουζίνα, αξίζει να τα δοκιμάσετε. Και αν ακόμη δεν έχετε πειστεί, τα δυνητικά οφέλη για την υγεία σας – εξαιτίας της αντιοξειδωτικής τους δράσης και της διατροφικής τους αξίας - μπορούν να σας πείσουν να τα προσθέσετε στην καθημερινότητά σας!

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

USDA-NRCS PLANTS. Managing Wild Bog Blueberry, Lingonberry, Cloudberry and Crowberry Stands in Alaska. https://prod.nrcs.usda.gov/Internet/FSE_DOCUMENTS/nrcs142p2_035844.pdf  

Reich, L. Lingonberry: Dainty Looks, Sturdy Disposition, and Tasty Berries. http://arnoldia.arboretum.harvard.edu/pdf/articles/2004-63-2-lingonberry-dainty-looks-sturdy-disposition-and-tasty-berries.pdf.

National Food Institute-Technical University of Denmark (DTU). https://frida.fooddata.dk/food/769?lang=en.

What Is Lingonberry? Nutrition Facts, Health Benefits & Recipes. https://www.foodsforbetterhealth.com/lingonberry-38842.

Heinonen, M. (2007). Antioxidant activity and antimicrobial effectof berry phenolics – A Finnish perspective. Molecular Nutritionand Food Research, 51, 684–691.

Wang SY, Feng R, Bowman L, Penhallegon R, Ding M, Lu Y. Antioxidant activity in lingonberries (Vaccinium vitis-idaea L.) and its inhibitory effect on activator protein-1, nuclear factor-kappaB, and mitogen-activated protein kinases activation. J Agric Food Chem. 2005 Apr 20;53(8):3156-66.

Grace, M. H., Esposito, D., Dunlap, K. L., & Lila, M. A. (2013). Comparative analysis of phenolic content and profile, antioxidant capacity, and anti-inflammatory bioactivity in wild Alaskan and commercial Vaccinium berries. Journal of agricultural and food chemistry, 62(18), 4007-17.

Kontiokari, T., Sundqvist, K., Nuutinen, M., Pokka, T., Koskela, M., & Uhari, M. (2001). Randomised trial of cranberry-lingonberry juice and Lactobacillus GG drink for the prevention of urinary tract infections in women. BMJ (Clinical research ed.), 322(7302), 1571.

Heyman, L., Axling, U., Blanco, N., Sterner, O., Holm, C., & Berger, K. (2014). Evaluation of Beneficial Metabolic Effects of Berries in High-Fat Fed C57BL/6J Mice. Journal of nutrition and metabolism, 2014, 403041.

Ho KY, Tsai CC, Huang JS, Chen CP, Lin TC, Lin CC. Antimicrobial activity of tannin components from Vaccinium vitis-idaea L. J Pharm Pharmacol. 2001 Feb;53(2):187-91.

McDougall GJ, Ross HA, Ikeji M, Stewart D. Berry extracts exert different antiproliferative effects against cervical and colon cancer cells grown in vitro. J Agric Food Chem. 2008 May 14;56(9):3016-23. doi: 10.1021/jf073469n. Epub 2008 Apr 16.

Kylli P1, Nohynek L, Puupponen-Pimiä R, Westerlund-Wikström B, Leppänen T, Welling J, Moilanen E, Heinonen M. Lingonberry (Vaccinium vitis-idaea) and European cranberry (Vaccinium microcarpon) proanthocyanidins: isolation, identification, and bioactivities. J Agric Food Chem. 2011 Apr 13;59(7):3373-84. doi: 10.1021/jf104621e. Epub 2011 Mar 3.

Κωνσταντίνα Τσουτσουλοπούλου
Κωνσταντίνα Τσουτσουλοπούλου Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Ph.D.c

H Κωνσταντίνα Τσουτσουλοπούλου είναι Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, απόφοιτος του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου, κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος (M.Sc.) στην Προαγωγή και Αγωγή Υγείας (Ιατρική σχολή, ΕΚΠΑ) και υποψήφια Διδάκτωρ του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου. Εργάζεται ως επιστημονική συνεργάτης του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου σε ερευνητικά προγράμματα ενώ παρέχει και διαιτολογικές υπηρεσίες στην Αθήνα.