Οι φυτικές στανόλες ή φυτοστανόλες όπως και οι φυτικές στερόλες ή φυτοστερόλες έχουν παρόμοια δομή με τη χοληστερόλη και τα τελευταία χρόνια είναι πλέον γνωστό ότι βοηθούν στη μείωση των επιπέδων χοληστερόλης στο αίμα, εμποδίζοντας σε κάποιο βαθμό την απορρόφησή της στο έντερο.
Οι στανόλες παράγονται κυρίως τεχνητά από την υδρογόνωση των φυτοστερολών για εμπορική χρήση. Μπορεί να εντοπιστούν και σε κάποια τρόφιμα τα οποία περιέχουν κυρίως φυτοστερόλες, σε πολύ χαμηλά όμως επίπεδα. Ενδεικτικά, ορισμένα τρόφιμα που ενδέχεται να περιέχουν μικρές ποσότητες στανολών είναι τα φρούτα, τα λαχανικά, οι ξηροί καρποί, οι σπόροι, τα όσπρια και τα φυτικά έλαια.
Ποια είναι τα οφέλη υγείας;
Έρευνες έχουν δείξει ότι για να επιτευχθεί μία μείωση στη χοληστερόλη θα πρέπει να καταναλώνονται καθημερινά 1-3gr στανολών ή στερολών. Υψηλότερη κατανάλωση από αυτή των 3gr ημερησίως δεν έχει βρεθεί ότι μειώνει περαιτέρω τη χοληστερόλη. Συγκεκριμένα, έχει φανεί ότι καθημερινή κατανάλωση 2gr στανολών ή στερολών μπορεί να επιφέρει μία μείωση της τάξης του 10% στην LDL χοληστερόλη, ενώ αν η πρόσληψη αυτή συνδυαστεί και με άλλες στρατηγικές όπως δίαιτα χαμηλή σε λιπαρά, άσκηση κτλ, η μείωση της LDL χοληστερόλης μπορεί να φτάσει και το 15%.
Από πού τις προσλαμβάνω;
Μία τυπική δυτικού τύπου διατροφή παρέχει μόνο 20-50mg στανολών και 150-400mg στερολών ημερησίως και σε τόσο χαμηλά επίπεδα πρόσληψης δεν υπάρχει κλινικά σημαντική επίδραση στη μείωση της χοληστερόλης. Ως εκ τούτου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την προσθήκη φυτοστανολών και φυτοστερολών σε διάφορα τρόφιμα, τα λειτουργικά τρόφιμα, (π.χ. λιπαρές ύλες για επάλειψη, γάλα, γιαούρτι, τυρί, σάλτσες για σαλάτες) με την προϋπόθεση οι ημερήσιες μερίδες των τροφίμων να μην αποδίδουν περισσότερα από 3gr στανολών ή στερολών.
