Η μη ισορροπημένη διατροφή σχετίζεται με την εμφάνιση πολλών παθολογικών καταστάσεων, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και οι ανωμαλίες της αίσθησης της όρασης.
Η μη ισορροπημένη διατροφή σχετίζεται με την εμφάνιση πολλών παθολογικών καταστάσεων, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και οι ανωμαλίες της αίσθησης της όρασης. Έχει αποδειχτεί ότι η έλλειψη διαφόρων θρεπτικών συστατικών από το καθημερινό διαιτολόγιο μπορεί να επηρεάσει δυσμενώς τη λειτουργία της ανθρώπινης όρασης.
Ποια είναι η σημαντικότερη βιταμίνη για την όραση;
Η σημαντικότερη βιταμίνη που βοηθά στην ομαλή λειτουργία της όρασης είναι η βιταμίνη Α (ρετινόλη) ή προ-βιταμίνη-Α (β-καροτένιο). Πιο συγκεκριμένα, η ρετινόλη συμβάλλει στο σχηματισμό της φωτοευαίσθητης ουσίας του οφθαλμού, ροδοψίνης, η οποία εντοπίζεται στα ραβδία.
Τι δημιουργεί η έλλειψή της;
Έλλειψη αυτής της βιταμίνης, οδηγεί συχνά σε
- ξήρανση του επιπεφυκότα του ματιού, ή ξηροφθαλμία
- μη αναστρέψιμη εξέλκωση του κερατοειδή χιτώνα του ματιού, ή κερατομαλακία
- κακή προσαρμογή στο σκότος ή νυκταλωπία
- ανάπτυξη κηλίδων Bitots
Έλλειψη βιταμίνης Α μακράς διαρκείας μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε τύφλωση.
Πού κυρίως παρατηρείται έλλειψη της βιταμίνης Α;
Σπάνια παρατηρείται έλλειψη βιταμίνης Α σε χώρες του Δυτικού σύγχρονου κόσμού, ενώ στις αναπτυσσόμενες χώρες, το φαινόμενο έλλειψης είναι αρκετά συχνότερο και πλήττει κυρίως πληθυσμούς χαμηλού κοινωνικοοικονομικού επιπέδου, ενώ αναφέρεται σε βρέφη, νήπια, μικρά παιδιά, έγκυες και θηλάζουσες.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το λιγότερο 5 εκατομμύρια παιδιά στον κόσμο αναπτύσσουν ξηροφθαλμία κάθε χρόνο, εκ των οποίων τα 500.000 τυφλώνονται. Από την άλλη πλευρά, η υπερβολική πρόσληψη βιταμίνης Α (>10χ συνιστώμενη ποσότητά της) οδηγεί σε τοξικότητα και ένα από τα συμπτώματα της τοξικότητας είναι η διπλωπία, δηλαδή η τάση του ματιού να βλέπει τα αντικείμενα διπλά. Συνεπώς, συμπληρώματα βιταμίνης Α πρέπει να λαμβάνονται με προσοχή και επιφύλαξη.
Ποιες είναι οι κύριες πηγές ρετινόλης;
Κύριες πηγές ρετινόλης είναι τρόφιμα ζωικής προέλευσης, όπως:
- το ψάρι
- τα ιχθυέλαια
- το συκώτι
- το γάλα
- ο κρόκος αυγού
Ποιες οι πηγές του β-καροτενίου;
Αντιθέτως, το β-καροτένιο εντοπίζεται κυρίως σε:
- βαθυπράσινα φυλλώδη λαχανικά, όπως σπανάκι, μπρόκολο
- πορτοκαλοκίτρινα φρούτα, όπως βερίκοκο, μάνγκο και μανταρίνια
- πορτοκαλοκίτρινα λαχανικά, όπως καρότο και γλυκοπατάτα
Τι είναι ο καταρράκτης;
Ο καταρράκτης είναι μια ασθένεια του οφθαλμού που συνήθως εμφανίζεται σε άτομα τρίτης ηλικίας, προκαλείται από οξειδωτικές αντιδράσεις και μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε τύφλωση. Έχει παρατηρηθεί ότι άνθρωποι που δεν κατανάλωναν φρούτα και λαχανικά ως παιδιά και ενήλικες, και επομένως δεν προσλάμβαναν την αναγκαία ποσότητα αντιοξειδωτικών ουσιών από την τροφή τους, είχαν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καταρράκτη σε μεγαλύτερη ηλικία.
Οι αντιοξειδωτικές αυτές ουσίες περιλαμβάνουν το β-καροτένιο, το ασκορβικό οξύ ή βιταμίνη C, το λυκοπένιο, την λουτεΐνη και την ζεαξανθίνη, οι οποίες καταπολεμούν το οξειδωτικό στρες και την εμφάνιση ασθενειών σχετιζόμενων με την ηλικία, όπως ο καταρράκτης.
Ω-3 λιπαρά οξέα και όραση
Τα ω3 λιπαρά οξέα ανήκουν στα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα μακράς αλύσου και έχει βρεθεί ότι επηρεάζουν την ανάπτυξη της ακεραιότητας της όρασης στα νεογνά.
Το δοκοσαεξανοϊκό οξύ (DHA) ανήκει σε αυτή την κατηγορία των λιπαρών και βρίσκεται σε αυξημένες συγκεντρώσεις στον αμφιβληστροειδή χιτώνα του οφθαλμού. Έχει βρεθεί πρόσφατα ότι συντελεί στην κυτταρική διαφοροποίηση, ανάπτυξη νευρικών ιστών και δημιουργία των νευρικών συνάψεων του αμφιβληστροειδούς.
Η σημασία του φαίνεται ότι είναι πολύ σημαντική, ειδικά όσον αφορά τα πρόωρα νεογνά, διότι η ταχεία ανάπτυξη του αμφιβληστροειδούς επιτελείται το τελευταίο τρίμηνο της κύησης και το πρώτο τρίμηνο της ζωής. Η συγκέντρωσή του στο μητρικό γάλα εξαρτάται από την περιεκτικότητά του στη διατροφή της θηλάζουσας, με αποτέλεσμα αυτή να πρέπει να λαμβάνει επαρκείς ποσότητες αυτού του λιπαρού οξέος, έτσι ώστε το βρέφος να εξασφαλίζει τις απαιτούμενες ποσότητες ω3 λιπαρών οξέων.
Ποιες οι πηγές ω-3 λιπαρών οξέων;
Πηγές ω3 λιπαρών στη δίαιτα είναι:
- τα ιχθυέλαια
- τα ψάρια (σολομός, τόνος, σκουμπρί, σαρδέλα, κολιός)
- τα καρύδια
- τα σαλιγκάρια
- τα λαχανικά, όπως η αντράκλα (γλιστρίδα)
Φυλλικό οξύ
Το φυλλικό οξύ είναι μια υδατοδιαλυτή βιταμίνη που βρίσκεται κυρίως στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τα φρούτα, το συκώτι και τις ζύμες. Ανεπάρκειά του μπορεί ορισμένες φορές να καταλήξει σε οπτική νευροπάθεια.
Βιταμίνη D
Ανωμαλίες όρασης παρατηρούνται επίσης και μετά από έλλειψη βιταμίνης D, ή καλσιτριόλης, διότι αυτή η λιποδιαλυτή βιταμίνη συμμετέχει στο μηχανισμό της όρασης.
Κύριες πηγές της είναι προϊόντα ζωικής προέλευσης, όπως:
- το γάλα
- το αυγό
- το βούτυρο
- οι μαργαρίνες
- τα ψάρια
Συντίθεται και στο δέρμα με τη βοήθεια της ηλιακής ακτινοβολίας.
Σακχαρώδης Διαβήτης
Με την πάροδο του χρόνου, ο Σακχαρώδης Διαβήτης (τύπου Ι και ΙΙ), εάν παραμένει αρρύθμιστος, προκαλεί βλάβη και δυσλειτουργία πολλών οργανικών συστημάτων. Η κύρια αιτία για πολλές από αυτές τις επιπλοκές είναι η αγγειοπάθεια, είτε μακρο, είτε μικροαγγειοπάθεια.
Μία μορφή μικροαγγειοπάθειας είναι η αμφιβληστροειδοπάθεια, η οποία οδηγεί σε αιμορραγίες του υαλώδους σώματος του ματιού, ή σε αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς χιτώνα, καταστάσεις που μπορούν να προκαλέσουν τύφλωση. Κατά συνέπεια, ο Σακχαρώδης Διαβήτης πρέπει να ρυθμίζεται και μέσω της διατροφής, εκτός από τα φάρμακα και την ινσουλίνη.
Η διατήρηση ενός φυσιολογικού σωματικού βάρους, τα μικρά και συχνά γεύματα κατά τη διάρκεια της ημέρας σε συνδυασμό με σωστό καταμερισμό των υδατανθράκων θα μειώσουν τη συχνότητα και σοβαρότητα υπο και υπεργλυκαιμίας, με αποτέλεσμα η γλυκόζη αίματος να διατηρείται σε αποδεκτά επίπεδα. Με αυτό τον τρόπο, ο Σακχαρώδης Διαβήτης ρυθμίζεται ικανοποιητικά και αποτρέπονται καταστάσεις όπως η αμφιβληστροειδοπάθεια.
Τι να κρατήσετε..
Συμπερασματικά, η ανεπαρκής πρόσληψη βιταμίνης Α, αντιοξειδωτικών ουσιών, ω3 λιπαρών οξέων, βιταμίνης D και φυλλικού οξέος οδηγεί πολλές φορές σε οφθαλμολογικές παθήσεις. Στο ίδιο αποτέλεσμα καταλήγει συχνά και ένας αρρύθμιστος Διαβήτης.
Συνεπώς, ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο, το οποίο περιλαμβάνει καθημερινά 2 μερίδες γαλακτοκομικών, 2-4 μερίδες φρούτων, 2-3 μερίδες λαχανικών, 6-8 μερίδες δημητριακών και εβδομαδιαία 2-3 μερίδες ψαριού προλαμβάνει την ανάπτυξη διαταραχών της όρασης.
