H ατροφία του εγκεφάλου είναι μια φυσική διαδικασία της υγιούς γήρανσης που συμβαίνει με την πάροδο των ετών στο σύνολο του πληθυσμού. Η απώλεια δομικού όγκου του εγκεφάλου προκύπτει από την απώλεια νευρώνων και την καταστροφική σύνδεση των κυττάρων. Με σκοπό να αναγνωριστούν τα πρώιμα συμπτώματα της δομικής ατροφίας του εγκεφάλου που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στη συνέχεια σε απώλεια λειτουργικότητας, προηγούμενες μελέτες χρησιμοποίησαν αποτελέσματα από μαγνητική απεικόνιση του εγκεφάλου (MRI) ως δείκτη νευροαπεικόνισης. Η ατροφία του εγκεφάλου έχει εξηγηθεί μέσω μηχανισμών αυξημένου οξειδωτικού στρες, φλεγμονής, και εγκεφαλοαγγειακών αλλοιώσεων.
Για την αναστροφή της γήρανσης του εγκεφάλου, ένας από τους ισχυρούς τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου είναι η δίαιτα
Η ποιότητα της διατροφής, διαφορετικά διατροφικά μοτίβα καθώς και θρεπτικά συστατικά έχουν διερευνηθεί στη γήρανση του εγκεφάλου. Μια διατροφή υψηλής ποιότητας βασισμένη στις διαιτητικές συστάσεις πρόσφατα αποδείχθηκε ότι έχει σημαντική επίδραση στο μέγεθος του εγκεφάλου, τη φαιά ουσία, τη λευκή ύλη και τον ιππόκαμπο. Στις περισσότερες από αυτές τις μελέτες, η Μεσογειακή διατροφή και συγκεκριμένα τρόφιμα όπως: ελαιόλαδο, ψάρι, δημητριακά, δημητριακά ολικής αλέσεως, λαχανικά, φρούτα και όσπρια σχετίζονται αντίστροφα με τη γήρανση του εγκεφάλου. Σε άλλη πρόσφατη μελέτη συγκρίθηκε η μεσογειακή διατροφή, η δίαιτα DASH και η δίαιτα MIND, ένα υβρίδιο της μεσογειακής και της δίαιτας DASH, η οποία φάνηκε περισσότερο αποτελεσματική από τις άλλες δύο δίαιτες για την καθυστέρηση της γήρανσης του εγκεφάλου αλλά τον κίνδυνο της νόσου Alzheimer.
Ποιος ήταν ο στόχος πρόσφατης μελέτης;
Ωστόσο, η επίδραση των ομάδων τροφίμων στον όγκο του εγκεφάλου σε ενήλικες από τον γενικό πληθυσμό δεν έχει μελετηθεί εκτενώς. Έτσι, σε πρόσφατη μελέτη διερευνήθηκε το πώς οι ομάδες τροφίμων που καταναλώνονται στην συνήθη διατροφή επηρεάζουν τη μεταβολή του όγκου συγκεκριμένων περιοχών του εγκεφάλου σε 848 ενήλικες ηλικίας 49 έως 79 ετών κατά την περίοδο 4 ετών, εξετάζοντας την υπόθεση ότι τα άτομα με υγιεινή διατροφή θα ήταν λιγότερο πιθανό να παρουσιάσουν απώλεια όγκου εγκεφάλου στην περίοδο αυτή.
Πώς πραγματοποιήθηκε η έρευνα;
Στη μελέτη χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα από την κορεάτικη μελέτη Korean Genome and Epidemiology Study (KoGES). Οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν ερωτηματολόγιο συχνότητας κατανάλωσης τροφίμων μεταξύ του 2005 και του 2006 για τον προσδιορισμό της συνήθους κατανάλωσης τροφίμων και πραγματοποιήθηκαν δύο MRI εγκεφάλου τα διαστήματα 2011-2014 και 2015-2017. Τα 106 είδη τροφίμων του ερωτηματολογίου διαχωρήστηκαν σε 18 ομάδες τροφίμων. Ένα γενικό πολυμεταβλητό γραμμικό μοντέλο χρησιμοποιήθηκε με προσαρμογή για πιθανούς συγχυτικού παράγοντες.
Τι έδειξαν τα αποτελέσματα;
Η μέση ηλικία του πληθυσμού κατά την έναρξη της μελέτης ήταν 53,5 έτη. Το μέσο διάστημα μεταξύ των δύο MRI εγκεφάλου ήταν 4.13 ± 0.33 έτη. Λαμβάνοντας υπόψη μια διορθωμένη τιμή p-value λόγω των πολλαπλών συσχετίσεων, η πρόσληψη λαχανικών έδειξε μια στατιστικά σημαντική αντίστροφη συσχέτιση με την αλλαγή όγκου της φαιάς ουσίας (b= -2,28, p=0,006), μετά την προσαρμογή για πιθανούς συγχυτικούς παράγοντες. Ιδιαίτερα, η αλλαγή όγκου στην κροταφική περιοχή έδειξε μια σημαντική αντίστροφη συσχέτιση με την πρόσληψη λαχανικών (b= 0,63, p=0,002).
Τα συμπεράσματα για τον επαγγελματία διαιτολόγο
Συμπερασματικά, από τη διαχρονική μελέτη σε 848 υγιείς ενήλικες από έναν γενικό πληθυσμό, βρέθηκαν σημαντικές αντίστροφες συσχετίσεις μεταξύ της πρόσληψης λαχανικών (λάχανο, μαρούλι, σπανάκι, φύτρα φασολιών, αγγούρι, καρότο, κολοκύθα, κλπ.) και του όγκου της φαιάς ουσίας και ιδιαίτερα στην κροταφική περιοχή, αναδεικνύοντας το σημαντικό ρόλο της υγιεινής διατροφής στη γήρανση.
