Οι δίαιτες χαμηλές σε γλουτένη αποτελούν αναμφισβήτητα την τελευταία μόδα στις δίαιτες απώλειας βάρους και παρ’ ότι υφίστανται εδώ και καιρό στο εξωτερικό, πρόσφατα έλαβαν μεγάλη δημοσιότητα και στη χώρα μας. Μια πρόσφατη ανασκόπηση της βιβλιογραφίας έρχεται να ρίξει περισσότερο φως στο θέμα.
Τι είναι η ευαισθησία στη γλουτένη;
Όπως είναι ήδη γνωστό, η γλουτένη είναι δυνατόν να προκαλέσει ένα ευρύ φάσμα διαταραχών, ξεκινώντας από την κοιλιοκάκη και την αλλεργία στο σιτάρι ως και το προσφάτως μελετημένο εύρος διαταραχών κάτω από όνομα «ευαισθησία στη γλουτένη απουσία κοιλιοκάκης».
Ο όρος «ευαισθησία στη γλουτένη» έχει τεκμηριωθεί επιστημονικά και αποδίδεται σε ένα ευρύ φάσμα συμπτωμάτων, γαστρεντερικών (όπως φούσκωμα, κοιλιακοί πόνοι, διάρροια, δυσκοιλιότητα) και μη εντερικών (όπως πονοκεφάλους, εκζέματα, λήθαργο, κούραση κ.α.) τα οποία εμφανίζονται ως αποτέλεσμα κατανάλωσης γλουτένης και εξαφανίζονται ή μειώνονται με τον αποκλεισμό της από την δίαιτα.
Πόσο εύκολη είναι η διάγνωση;
Μέχρι σήμερα δεν έχει βρεθεί ένα συγκεκριμένο διαγνωστικό τεστ για την διαταραχή με αποτέλεσμα η διάγνωσή της να βασίζεται τόσο στον αποκλεισμό της κοιλιοκάκης και της αλλεργίας στο σιτάρι όσο και στην εφαρμογή μίας διπλά τυφλής δοκιμασίας ανοχής στη γλουτένη ώστε να αποκλειστεί η πιθανότητα τα συμπτώματα να οφείλονται στο φαινόμενο placebo. Ειδικά το τελευταίο έχει ιδιάζουσα σημασία αφού, όπως δείχνουν πρόωρες επιδημιολογικές μελέτες, το ποσοστό των ανθρώπων που όντως εμφανίζουν την διαταραχή είναι πολύ μικρό (σε μία μελέτη από τις ΗΠΑ ο επιπολασμός της ανερχόταν μόλις στο 0,63%).
Το πρόβλημα οξύνεται από το γεγονός ότι τα συμπτώματα της διαταραχής μπορούν εύκολα να μπερδευτούν με τα συμπτώματα του ευερέθιστου εντέρου, ενώ συχνά συνυπάρχουν μαζί με άλλες δυσανεξίες όπως αυτή της λακτόζης. Αν, παρ’ όλα αυτά, εντοπιστεί ευαισθησία στη γλουτένη, ο ασθενής πρέπει να εκπαιδευτεί στην κατανάλωση δίαιτας ελεύθερης γλουτένης, ενώ επιπρόσθετα θα πρέπει να μειωθούν από την δίαιτά του τα τυποποιημένα προϊόντα καθώς έχει φανεί ότι τα χημικά πρόσθετα και συντηρητικά δύνανται να προκαλέσουν λειτουργικά γαστρεντερικά συμπτώματα.
Τι να κρατήσετε;
Συμπερασματικά, η ευαισθησία στη γλουτένη, αν και αποτελεί μια υπάρχουσα διαταραχή, είναι πολύ σπάνια στον γενικό πληθυσμό και λόγω του εύρους των συμπτωμάτων της απαιτεί μια χρονοβόρα διαδικασία αποκλεισμού άλλων καταστάσεων προκειμένου να διαγνωστεί. Την ίδια στιγμή, η βιομηχανία τροφίμων ελεύθερων από γλουτένη γνωρίζει τεράστια άνοδο στα κέρδη ως αποτέλεσμα της προώθησης της ευαισθησίας στην γλουτένη σε υψίστης σημασίας δημόσιο πρόβλημα. Προτού υπάρξουν περισσότερες μελέτες που να οριοθετούν το πρόβλημα επιδημιολογικά βάσει αυστηρών κριτηρίων, οι επιστήμονες υγείας θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικοί με την χρήση του όρου, πόσω μάλλον με την εφαρμογή των διαιτών χαμηλών σε γλουτένη στον γενικό πληθυσμό.
