Εισαγωγή
Η υψηλή κατανάλωση δημητριακών ολικής άλεσης έχει συσχετιστεί με χαμηλότερο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου (CVD) και διαβήτη τύπου 2. Η πρόσληψη προϊόντων ολικής άλεσης έχει ευεργετικές επιδράσεις:
- Στο σωματικό βάρος.
- Στα λιπίδια του αίματος.
- Στην ομοιόσταση της γλυκόζης σε ενήλικες.
Η παθοφυσιολογία της καρδιομεταβολικής νόσου ξεκινά από την παιδική ηλικία.
Σχετίζεται θετικά με συμβάντα καρδιομεταβολικής νόσου στη μέση ηλικία ένα προφίλ καρδιομεταβολικού κινδύνου στην παιδική ηλικία που χαρακτηρίζεται από:
- Υψηλή αρτηριακή πίεση.
- Δυσλιπιδαιμία.
- Παχυσαρκία.
Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητο να αντιμετωπιστεί το υπερβολικό βάρος στην παιδική ηλικία για να αποφευχθεί η μετέπειτα ανάπτυξη καρδιομεταβολικής νόσου.
Η κατανάλωση δημητριακών ολικής άλεσης οδηγεί σε μείωση:
- ΔΜΣ
- Τριγλυκεριδίων (TG)
- Ινσουλίνης.
Πιο συγκεκριμένα, η κατανάλωση βρώμης ολικής άλεσης έχει συνδεθεί με χαμηλότερη:
- Λιπώδη μάζα.
- Αρτηριακή πίεση.
- LDL χοληστερόλη.
- Ινσουλίνη.
Η σίκαλη ολικής άλεσης έχει σχετιστεί με χαμηλότερα επίπεδα ινσουλίνης στα παιδιά.
Από όσο γνωρίζουμε, μόνο 2 παρεμβάσεις με προϊόντα ολικής άλεσης έχουν πραγματοποιηθεί σε παιδιά ή εφήβους.
Προώθηση κατανάλωσης ολικής άλεσης σε παιδιά και έφηβους οδηγεί σε:
- Αύξηση της HDL χοληστερόλης.
- Μείωση της γλυκόζης νηστείας.
- Μείωση των TG.
- Μείωση δεικτών φλεγμονής.
- Μείωση περιφέρειας μέσης.
- Μείωση του σωματικού βάρους.
Η επίδραση της βρώμης και σίκαλης ολικής άλεσης στους δείκτες καρδιομεταβολικού κινδύνου σε ενήλικες μπορεί να αποδοθεί στην περιεκτικότητά τους σε συγκεκριμένες διαιτητικές ίνες, συμπεριλαμβανομένων β-γλυκανών, αραβινοξυλάνων, λιγνινών, φρουκτανών και κυτταρίνης, που έχει αποδειχθεί ότι έχουν ευεργετικές επιδράσεις στην υγεία και λειτουργικότητα του εντέρου. Η ιδιότητα σχηματισμού γέλης των β-γλυκανών στη βρώμη και ορισμένων αραβινοξυλανών στη σίκαλη μπορεί να καθυστερήσει τη γαστρική κένωση, να αυξήσει την απέκκριση των χολικών οξέων και να μειώσει την απορρόφηση θρεπτικών συστατικών, κάτι που με τη σειρά του μπορεί να βελτιώσει το λιπιδικό προφίλ και τη γλυκαιμική απόκριση και να προωθήσει τον έλεγχο του βάρους. Επιπλέον, η κυτταρίνη και η λιγνίνη από τη σίκαλη ολικής άλεσης μπορεί να αυξήσουν την περιεκτικότητα σε νερό στα κόπρανα, οδηγώντας σε μειωμένο χρόνο διέλευσης, ο οποίος είναι σημαντικός για την ελαχιστοποίηση των γαστρεντερικών συμπτωμάτων και παίζει ρόλο στην πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου. Επιπλέον, οι β-γλυκάνες, οι φρουκτάνες και σε κάποιο βαθμό οι αραβινοξυλάνες είναι ζυμώσιμες και η πρόσληψη αυτών έχει αποδειχθεί ότι μεταβάλλει τη σύνθεση της μικροχλωρίδας του εντέρου και αυξάνει την παραγωγή συγκεκριμένων μικροβιακών μεταβολιτών. Τα λιπαρά οξέα βραχείας αλύσου (SCFAs) όπως το οξικό, το προπιονικό και το βουτυρικό περιλαμβάνουν προϊόντα από σακχαρολυτική ζύμωση που έχουν συνδεθεί με βελτιωμένο μεταβολισμό λιπιδίων και γλυκόζης μέσω πολλαπλών οδών στο έντερο και στους περιφερικούς ιστούς.
Σκοπός
Αυτή η μελέτη διερεύνησε την επίδραση της πρόσληψης βρώμης και σίκαλης ολικής άλεσης σε σύγκριση με επεξεργασμένα δημητριακά στους δείκτες καρδιομεταβολικού κινδύνου και στη σύσταση του σώματος, στη σύνθεση και στους μεταβολίτες της μικροχλωρίδας του εντέρου και στα γαστρεντερικά συμπτώματα σε παιδιά με υψηλό δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ).
Μέθοδοι
- Σε μια διασταυρούμενη τυχαιοποιημένη δοκιμή, 55 υγιείς Δανοί 8 έως 13 ετών έλαβαν προϊόντα βρώμης και σίκαλης ολικής άλεσης ("WG") ή επεξεργασμένα δημητριακά ("RG") κατά βούληση για 8 εβδομάδες με τυχαία σειρά.
- Στις 0, 8 και 16 εβδομάδες, έγιναν ανθρωπομετρήσεις, μέτρηση της σύστασης του σώματος με απορροφησιομετρία διπλής ενέργειας και μέτρηση της αρτηριακής πίεσης.
- Συλλέχθηκαν δείγματα αίματος και κοπράνων νηστείας για ανάλυση
- Δεικτών ομοιόστασης γλυκόζης.
- Μικροχλωρίδας του εντέρου.
- Λιπαρών οξέων βραχείας αλύσου.
- Τα συμπτώματα του εντέρου και τα χαρακτηριστικά των κοπράνων προσδιορίστηκαν με ερωτηματολόγια.
- Λιπιδίων αίματος.
- Η δίαιτα αξιολογήθηκε με διαιτητικά αρχεία 4 ημερών και η συμμόρφωση με αλκυλρεσορκινόλες πλάσματος (ARs).
Αποτελέσματα
Πενήντα δύο παιδιά (95%) με ΔΜΣ z-σκορ 1,5±0,6 (μέση τυπική απόκλιση) ολοκλήρωσαν τη μελέτη.
Κατανάλωσαν 108±38 και 3±2 g/ημέρα προϊόντων άλεσης κατά την περίοδο WG και RG, αντίστοιχα, η οποία επαληθεύτηκε από μια μεγάλη διαφορά στις ARs (P <0,001).
Σε σύγκριση με τα RG, τα WG, χωρίς αλλαγή της σύστασης του σώματος ή άλλων καρδιομεταβολικών δεικτών:
- Μείωσαν την LDL χοληστερόλη κατά 0,14 (95% ΔΕ: -0,24, -0,04) mmol/L (P = 0,009).
- Μείωσαν τα επίπεδα της HDL χοληστερόλης (P < 0,001) και TG (P = 0,048).
- Ρύθμισαν την αφθονία συγκεκριμένων βακτηριακών ταξινομήσεων.
- Αύξησε το οξικό, το προπιονικό και το βουτυρικό πλάσματος και το βουτυρικό κοπράνων.
- Μείωσαν την κόπωση χωρίς άλλες επιπτώσεις στα συμπτώματα του εντέρου.
Συμπέρασμα
Η υψηλή πρόσληψη βρώμης και σίκαλης ολικής άλεσης μείωσε την LDL χοληστερόλη και τα TG, ρύθμισε τις ταξινομικές κατηγορίες των βακτηρίων και αύξησε τους ωφέλιμους μεταβολίτες στα παιδιά. Αυτό υποστηρίζει τις συστάσεις για την αντικατάσταση επεξεργασμένων σιτηρών με βρώμη και σίκαλη ολικής άλεσης σε παιδιά. Περαιτέρω τυχαιοποιημένες δοκιμές μεταξύ παιδιών, συμπεριλαμβανομένων μακροχρόνιων μελετών και δοκιμών που επικεντρώνονται σε συγκεκριμένους τύπους δημητριακών ολικής άλεσης, είναι απαραίτητες για να αποκτήσουμε μια βαθύτερη κατανόηση των υποκείμενων μηχανισμών.