Το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου (ΣΕΕ) είναι μια λειτουργική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από την παρουσία κοιλιακού άλγους τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα για τους τρεις τελευταίους μήνες, που σχετίζεται με ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω: (1) συσχέτιση μεταξύ συμπτωμάτων και κενώσεων, (2) διακύμανση της συχνότητας κενώσεων; (3) μεταβολή της σύστασης των κοπράνων. Το ΣΕΕ εκτιμάται ότι επηρεάζει το 11,2% του παγκόσμιου πληθυσμού, συχνότερα γυναίκες, και κυρίως άτομα ηλικίας 20 έως 30 ετών. Το ΣΕΕ μπορεί να αντιμετωπιστεί μέσω διατροφικών παρεμβάσεων και κατάλληλες αλλαγές στον τρόπο ζωής. Η φαρμακευτική αντιμετώπιση των συμπτωμάτων δε φαίνεται να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική μακροπρόθεσμα.
Διάφορα διατροφικά σχήματα έχουν προταθεί για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του ΣΕΕ, όπως η δίαιτα ελεύθερη γλουτένης που όμως ο ρόλος της παραμένει ασαφής. Επιστημονικά στοιχεία έχουν δείξει ότι μια δίαιτα χωρίς γλουτένη οδηγεί σε οφέλη στους ασθενείς με διάρροια και γονότυπο HLA-DQ2 ή HLA-DQ-8. Επιπλέον, υπάρχουν αυξανόμενα στοιχεία σχετικά με την αποτελεσματικότητα της δίαιτας χαμηλής σε ζυμώσιμους ολιγο-, δι-, μονοσακχαρίτες και πολυόλες (FODMAPs).
Πρόσφατα δημοσιευμένη μελέτη διερεύνησε την επίδραση της δίαιτας χαμηλής σε FODMAPs, της δίαιτας χωρίς γλουτένη και μιας ισορροπημένης μεσογειακής διατροφής σε ό,τι αφορά τη βελτίωση της ποιότητας της υγείας των ασθενών με ΣΕΕ.
Πώς σχεδιάστηκε η μελέτη;
Συνολικά 42 ασθενείς με ΣΕΕ, σύμφωνα με τα κριτήρια της Ρώμης IV, συμμετείχαν στη μελέτη και ακολούθησαν κάθε δίαιτα για 4 εβδομάδες με την εξής σειρά: δίαιτα χαμηλή σε FODMAPs, δίαιτα χωρίς γλουτένη και ισορροπημένη δίαιτα. Η κλίμακα Bristol για τη σύσταση των κοπράνων, μία οπτική αναλογική κλίμακα για την αξιολόγηση των συμπτωμάτων και το ερωτηματολόγιο SF12 για την ποιότητα ζωής που σχετίζεται με την υγεία χρησιμοποιήθηκαν στην αρχή και στο τέλος κάθε δίαιτας.
Τί έδειξαν τα αποτελέσματα;
Συνολικά 28 από τους 42 ασθενείς ολοκλήρωσαν και τις τρεις δίαιτες. Και οι τρεις δίαιτες μείωσαν τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων, το φούσκωμα και το κοιλιακό άλγος, ενώ βελτίωσαν την ποιότητα ζωής. Το 3% των ασθενών εξέφρασαν την προτίμηση για τη δίαιτα χαμηλών FODMAPs, 11% για τη δίαιτα χωρίς γλουτένη και 86% για την ισορροπημένη διατροφή.
Ποια τα συμπεράσματα για τον επαγγελματία διαιτολόγο;
Η ισορροπημένη διατροφή βελτιώνει την ποιότητα ζωής και τα συμπτώματα του ΣΕΕ, ενώ είναι καλύτερα αποδεκτή από τους ασθενείς σε σύγκριση με τη δίαιτα χαμηλή σε FODMAPs και τη δίαιτα χωρίς γλουτένη. Έτσι λοιπόν, η ισορροπημένη διατροφή θα μπορούσε να συνιστάται σε ασθενείς με ΣΕΕ.