Η συχνή παρουσία υποθρεψίας στους καρκινικούς ασθενείς επιδρά αρνητικά στην ανταπόκρισή τους στη θεραπεία γι’ αυτό και είναι πολύ σημαντική η συνεκτίμηση της διατροφής ως πεδίο δράσης και φροντίδας. Οι παρακάτω κατευθυντήριες οδηγίες από την ESPEN αναφέρονται σε όλους τους καρκινικούς ασθενείς αλλά και σε καρκινικούς επιζήσαντες.
Επίπεδο Σύστασης | Σύσταση |
Ισχυρό |
Η παρακολούθηση της διατροφικής πρόσληψης και της μεταβολής του βάρους ενός καρκινικού ασθενή είναι απαραίτητο να αρχίζει αμέσως μόλις διαγνωστεί, προκειμένου να εντοπιστούν τα διατροφικά προβλήματα που χρήζουν υποστήριξης, και φυσικά να επαναλαμβάνεται τακτικά, ανάλογα με τη σταθερότητα της κλινικής κατάστασης. Εργαλεία που προτείνονται: Nutrition Risk Screening 2002 (NRS-2002), Malnutrition Universal Screening Tool (MUST), Malnutrition Screening Tool (MST), Mini Nutritional Assessment Short Form Revised |
Ισχυρό | Η συνολική ενεργειακή δαπάνη των καρκινικών ασθενών, αν δεν μπορεί να μετρηθεί, πρέπει να υπολογίζεται, σε παρόμοια επίπεδα με αυτή των υγιών ατόμων και μεταξύ 25 - 30 Kcal/ kg ΣΒ ανά ημέρα |
Ισχυρό | Η πρόσληψη πρωτεΐνης θα πρέπει να είναι πάνω από 1 gr/kg/ ημέρα και αν είναι δυνατόν 1,5 gr/kg ΣΒ/ημέρα |
Ισχυρό | Οι ασθενείς που χάνουν βάρος και παρουσιάζουν αντίσταση στην ινσουλίνη, ωφελούνται από αύξηση του ποσοστού ενέργειας που προέρχεται από λίπος, σε σχέση με την ενέργεια που προέρχεται από υδατάνθρακες. Αυτό έχει σκοπό να αυξήσει την ενεργειακή πυκνότητα και να μειώσει το γλυκαιμικό φορτίο |
Ισχυρό | Η συμπληρωματική χορήγηση βιταμινών και μετάλλων είναι καλό να κυμαίνεται στο RDA -και να αποφεύγεται η χρήση υψηλών δόσεων μικροθρεπτικών στοιχείων, χωρίς να υπάρχει ανεπάρκεια |
Ισχυρό | Η αύξηση της πρόσληψης τροφής από του στόματος, όταν ένας καρκινοπαθής είναι σε υποθρεψία αλλά μπορεί να φάει, είναι κρίσιμης σημασίας και περιλαμβάνει τη διατροφική συμβουλευτική, την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων που εμποδίζουν την κατανάλωση φαγητού και τη χορήγηση πόσιμων συμπληρωμάτων |
Ισχυρό |
Συστήνεται η αποφυγή εφαρμογής διαιτητικών σχημάτων που περιορίζουν την ενεργειακή πρόσληψη σε ασθενείς με υποθρεψία ή κίνδυνο υποθρεψίας. Δεν υπάρχει κανενός είδους γνωστό διατροφικό σχήμα που θεραπεύει τον καρκίνο ή αποτρέπει την επανεμφάνιση του |
Ισχυρό | Η διατήρηση ή η αύξηση της φυσικής δραστηριότητας σε ένα τέτοιο ασθενή συστήνεται καθώς βοηθάει την υποστήριξη της μυϊκής τους μάζας, της συνολικής φυσικής κατάστασης και του μεταβολικού του προφίλ |
Χαμηλό | Συστήνεται ακόμα η αναερόβια εξατομικευμένη άσκηση, πέρα από την αερόβια για να βοηθήσει τη μυϊκή δύναμη και μάζα |
Χαμηλό | Συστήνεται η λήψη κορτικοστεροειδών για να αυξήσουν την όρεξη των καρκινικών ασθενών με προχωρημένη νόσο για συγκεκριμένο διάστημα (1- 3 εβδομάδες) λαμβάνοντας υπόψιν τις παρενέργειες (μυϊκός καταβολισμός, αντίσταση στην ινσουλίνη, μολύνσεις) |
Χαμηλό | Δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία για να συστήσουμε τη λήψη κανναβοειδών για την αύξησης της όρεξης καθώς ούτε για την λήψη ανδρογόνων για την αύξηση της μυϊκής μάζας |
Χαμηλό | Σε ασθενείς με προχωρημένο επίπεδο καρκίνου, που υπόκεινται σε χημειοθεραπεία και είναι σε κίνδυνο υποθρεψίας, συστήνεται η συμπληρωματική χορήγηση ω3 λιπαρών οξέων για να βελτιώσουν τη διάθεση, την πρόσληψη τροφής, την άλιπη μάζα και το σωματικό βάρος |
Ισχυρό | Σε ασθενείς που έχουν ξεπεράσει τον κίνδυνο συστήνεται να έχουν ένα υγιές σωματικό βάρος (BMI 18,5-25 kg/m2), έναν υγιεινό τρόπο ζωής που περιλαμβάνει τακτική φυσική δραστηριότητα και μία διατροφή βασισμένη σε λαχανικά, φρούτα, ολικής άλεσης δημητριακά και χαμηλή σε κορεσμένα λιπαρά, κόκκινο κρέας και αλκοόλ |
Ισχυρό | Σε ασθενείς με καρκίνο σε προχωρημένο στάδιο είναι σημαντικό να παρακολουθείται τακτικά η κατάσταση θρέψης, το σωματικό βάρος και η μυϊκή τους μάζα- ενώ η διατροφική υποστήριξη συστήνεται να εφαρμόζεται σε συνεργασία με τον ασθενή, όταν έχει σα στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και της επιβίωσης |
Τα συμπεράσματα για τον επαγγελματία διαιτολόγο
Επειδή λοιπόν σε ένα τέτοιο ασθενή μπορεί να κάνει τη διαφορά η διατροφή του, είναι σημαντικό να μένουμε ενημερωμένοι. Επίσης είναι καλό να λαμβάνουμε υπόψιν μας πως η φλεγμονή συστηματικού τύπου κάνει τον ασθενή να νιώθει κουρασμένος, να μην έχει όρεξη και επιδεινώνει τη φυσική κατάσταση και το αίσθημα ευεξίας του. Ταυτόχρονα σε αυτήν οφείλεται η μείωση της μυϊκής μάζας, η αυξημένη οξείδωση του λίπους και η διαταραχή του μεταβολισμού των υδατανθράκων (αντίσταση στην ινσουλίνη) που επίσης δυσχεραίνουν το έργο μας.