Σειρά αξιόπιστων μελετών τα τελευταία χρόνια έχουν δείξει τη σχέση μεταξύ της παχυσαρκίας κατά την εφηβική ηλικία και του αυξημένου κινδύνου για την εμφάνιση καρδιομεταβολικών ασθενειών. Η ύπαρξη αυτής της σχέσης, υποδεικνύει την ανάγκη να εντοπιστούν επαναλήψιμες και οικονομικά αποδοτικές μέθοδοι για την ταυτοποίηση των ατόμων που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για την ανάπτυξη ασθενειών.
Σε πρόσφατη συγχρονική μελέτη διερευνήθηκε η ύπαρξη μεταβολικών συνεπειών της παχυσαρκίας σε εφήβους καθώς και η χρήση δεικτών παχυσαρκίας ως παράγοντες πρόβλεψης του καρδιομεταβολικού κινδύνου.
Πώς σχεδιάστηκε η μελέτη;
Στη μελέτη συμμετείχαν 93 παχύσαρκοι έφηβοι ηλικίας 13-18 ετών (39 αγόρια, 54 κορίτσια) από τους οποίους λήφθηκε ένα δείγμα αίματος νηστείας για την αξιολόγηση του δεικτών καρδιομεταβολικού κινδύνου (γλυκόζης, λιπιδαιμικού προφίλ, αντίστασης στην ινσουλίνη, και δεικτών φλεγμονής και ενδοθηλιακής δυσλειτουργίας). Η συνολική λιπώδης και άλιπη μάζα προσδιορίστηκαν τόσο με ανθρωπομετρία, που αποτελεί μία οικονομική μέθοδο, όσο και με διπλής ενέργειας απορρόφηση ακτίνων Χ (DXA) που είναι η πρότυπη, αλλά ακριβή μέθοδος για τον προσδιορισμό της σύστασης σώματος.
Ποια ήταν τα αποτελέσματα;
Από τα αποτελέσματα της μελέτης βρέθηκε ότι ο επιπολασμός της δυσλιπιδαιμίας και των διαταραχών στο μεταβολισμό της γλυκόζης ήταν αισθητά υψηλότερος στην παρούσα μελέτη σε σχέση με το μέσο όρο του πληθυσμού, γεγονός που αποδόθηκε στην κατάσταση βάρους των συμμετεχόντων. Δεν βρέθηκε συσχέτιση μεταξύ του ποσοστού του σωματικού λίπους, όπως αυτό αξιολογήθηκε με τη μέθοδο DXA, και των περισσοτέρων δεικτών παχυσαρκίας.
Όσον αφορά στους παράγοντες κινδύνου, για τα αγόρια, η περίμετρος βραχίονα φάνηκε να προβλέπει την αυξημένη ινσουλίνη νηστείας (r2 = 0.200), τον αυξημένο δείκτη αντίστασης στην ινσουλίνη (HOMA-IR) (r2 = 0.267) και υψηλότερο σκορ καρδιομεταβολικού κινδύνου (r2 = 0,338). Το ποσοστό του σωματικού λίπους, όπως αυτό αξιολογήθηκε με τη μέθοδο DXA, φάνηκε να προβλέπει το σκορ φλεγμονής (r2 = 0,172). Για τα κορίτσια, ο δείκτης μάζας σώματος ήταν η παράμετρος που περιέγραψε καλύτερα τη μεταβλητότητα στην ινσουλίνη νηστείας (r2 = 0,079) και το σκορ φλεγμονής (r2 = 0.263). Από την άλλη, ο λόγος της περιφέρειας μέσης ως προς το ύψος φάνηκε να προβλέπει τις τιμές των τριγλυκεριδίων (r2 = 0,090).
Ποια είναι τα συμπεράσματα για τον επαγγελματία διαιτολόγο;
Συμπερασματικά, φαίνεται ότι οι παχύσαρκοι έφηβοι αντιμετωπίζουν συχνά διαταραγμένες τιμές σε καρδιομεταβολικούς δείκτες. Με βάση τα αποτελέσματα της μελέτης, ανθρωπομετρικοί δείκτες προσδιορισμού του λιπώδους ιστού, όπως ο δείκτης μάζα σώματος, ο λόγος περιφέρειας μέσης ως προς το ύψος καθώς και η περιφέρεια βραχίονα και μέσης, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στην κλινική αξιολόγηση των παχύσαρκων εφήβων, με σκοπό την πρόληψη και τη θεραπεία καρδιομεταβολικών παραγόντων κινδύνου.