Η τακτική άσκηση αντίστασης αυξάνει τη δύναμη, τη μυϊκή αντοχή και την υπερτροφία των σκελετικών μυών, ενώ παράλληλα βελτιώνει τη σωματική σύσταση. Παρ όλα αυτά μια διατροφή χαμηλή σε θερμίδες κατά τη διάρκεια ενός προγράμματος αντίστασης μπορεί να επιφέρει απώλειες στην άλιπη μάζα και να μειώσει την απόδοση της άσκησης. Τα αμινοξέα διακλαδισμένης αλύσου (BCAA) πιθανώς δρουν θετικά στη διατήρηση της μυϊκής μάζας και της μυϊκής απόδοσης.
Η παρακάτω μελέτη πραγματοποιήθηκε με σκοπό να διερευνηθεί η επίδραση των BCAA, σε συνδυασμό με έντονη άσκηση αντίστασης και μια διατροφή περιορισμένη σε υδατάνθρακες και θερμίδες, στη σύσταση του σώματος και την υγεία των μυών.
Πώς σχεδιάστηκε η μελέτη;
Πρόκειται για μια μονά τυφλή, τυχαιοποιημένη, «matched- group» μελέτη, στην οποία συμμετείχαν 17 άνδρες (ηλικίας 21 με 28 ετών) που ασχολούνταν με προπόνηση αντίστασης. Οι εθελοντές κατανεμήθηκαν είτε στην ομάδα (n = 9) που λάμβανε συμπλήρωμα BCAA (14 g BCAA, 7γρ πριν την προπόνηση και 7γρ μετά την προπόνηση), είτε στην ομάδα (n = 8) που λάμβανε υδατάνθρακες (14γρ υδατανθράκων πριν και μετά την προπόνηση).Και οι 2 ομάδες έλαβαν τα συμπληρώματα για 8 εβδομάδες κατά τη διάρκεια ενός πρωτόκολλου για άσκηση αντίστασης τύπου «body building» (4 μέρες/ εβδομάδα). Τα άτομα κατά τη διάρκεια της μελέτης ακολουθούσαν μια εξατομικευμένη υποθερμιδική διατροφή (που είχε στηριχτεί στη μέτρηση μεταβολικού ρυθμού ηρεμίας). Οι αξιολογήσεις και οι μετρήσεις έγιναν αμέσως πριν και αμέσως μετά το πρόγραμμα παρέμβασης. Το ποσοστό του λίπους, η λιπώδης και η άλιπη μάζα εκτιμήθηκαν με υδροστατική ζύγιση. Η σύσταση της δίαιτας ήταν 30% υδατάνθρακες, 35% πρωτεΐνη και 35% λίπος για τις μέρες της προπόνησης και για τις άλλες μέρες 25% υδατάνθρακες, 40% πρωτεΐνη και 35% λίπος. Τα άτομα κρατούσαν ημερολόγια άσκησης τα οποία αξιολογήθηκαν 4 εβδομάδες μετά την έναρξη και αν δεν υπήρχε συμμόρφωση έφευγαν από τη μελέτη.
Τι έδειξαν τα αποτελέσματα;
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα η μάζα σώματος δεν άλλαξε στην ομάδα λήψης των BCAA, ενώ στην ομάδα των υδατανθράκων μειώθηκε κατά −2.3 ± 0.7kg (p < 0.05), αλλά υπήρξε σημαντική απώλεια στην άλιπη μάζα (−0.90 ± 0.06kg), απώλεια η οποία δεν παρατηρήθηκε στην ομάδα με τα BCAA. Παρόλα αυτά η ομάδα με τα BCAA, μείωσε σημαντικά το λίπος της (−0.05 ± 0.08kg, p < 0.05), κάτι που δε συνέβη στην ομάδα με τη λήψη υδατανθράκων. Και οι 2 ομάδες αύξησαν σημαντικά τη δύναμη στο κάτω μέρος του σώματος, αλλά η αλλαγή στην ομάδα με τα BCAA (15.1 ±2.2 kg) ήταν σημαντικά μεγαλύτερη από ότι στην ομάδα με τους υδατάνθρακες (4.8 ± 1.8 kg), (p<0.05). Επιπλέον, η ομάδα με τα BCAA αύξησε τη δύναμη στο πάνω μέρος σώματος (7.1 ± 1.6 kg; p < 0.05), ενώ στην ομάδα τω υδατανθράκων μειώθηκε (−3.7 ± 2.3 kg;P < 0.05), με στατιστικά σημαντική διαφορά. Η ομάδα με τους υδατάνθρακες εμφάνισε αύξηση των επαναλήψεων στην κούραση στα καθίσματα (5.3 ± 0.2; p < 0.05), ενώ δεν παρατηρήθηκαν αλλαγές στην ομάδα με τα αμινοξέα. Τέλος, στην ομάδα με τα αμινοξέα, μειώθηκε σημαντικά ο βασικός μεταβολικός ρυθμός ηρεμίας σε σχέση με την αρχή (−412 ±67kcal/ημέρα, p < 0.05), σε αντίθεση με την ομάδα με τους υδατάνθρακες που δεν παρατηρήθηκε μείωση, αλλά η μεταξύ τους διαφορά δεν ήταν σημαντική.
Ποια είναι τα συμπεράσματα για τον επαγγελματία υγείας;
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα η συμπληρωματική χορήγηση BCAA σε προπονημένα άτομα που ακολουθούν ασκήσεις με αντιστάσεις ενώ είναι σε υποθερμιδική διατροφή, μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της άλιπης μάζας και να διατηρήσει την απόδοση των σκελετικών μυών, ενώ υπάρχει απώλεια λίπους. Σίγουρα απαιτούνται περισσότερες μελέτες, με μεγαλύτερο αριθμό δείγματος, προκειμένου να διεξαχθούν πιο ασφαλή συμπεράσματα.