Στις περισσότερες αναπτυγμένες χώρες το 14-20% των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας είναι παχύσαρκες. Η παχυσαρκία αποτελεί ένα μείζον πρόβλημα για τη δημόσια υγεία και συγκεκριμένα για την αναπαραγωγική υγεία παρατηρούνται τα εξής:
- σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο δυσμηνόρροιας, απουσία ωορρηξίας και υπογονιμότητα
- η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή είναι λιγότερο επιτυχής σε παχύσαρκες γυναίκες σε σχέση με νορμοβαρείς γυναίκες
- ο κίνδυνος αποβολών, διαβήτη κύησης, υπέρτασης και προωρότητας του νεογνού αυξάνεται στις παχύσαρκες γυναίκες
Πρόσφατη πολυκεντρική μελέτη που διεξάχθηκε στην Ολλανδία, είχε σαν στόχο να μελετήσει την επίδραση που μπορεί να έχει η απώλεια βάρους στην αποτελεσματικότητα της θεραπείας υπογονιμότητας σε παχύσαρκες γυναίκες.
Πώς σχεδιάστηκε η μελέτη;
Γυναίκες με πρόβλημα υπογονιμότητας 18-39 ετών και με ΔΜΣ μεγαλύτερο του 29 διαχωρίστηκαν τυχαία σε δύο ομάδες. Η ομάδα παρέμβασης ακολούθησε ένα εξάμηνο πρόγραμμα αλλαγής του τρόπου ζωής και στη συνέχεια ακολούθησε θεραπεία υπογονιμότητας για 18 μήνες. Η ομάδα ελέγχου ακολούθησε θεραπεία υπογονιμότητας για 24 μήνες χωρίς να προηγηθεί κάποια άλλη παρέμβαση.
Το πρόγραμμα που ακολούθησε η ομάδα παρέμβασης είχε σαν στόχο την απώλεια του 5-10% του σωματικού βάρους των γυναικών και περιλάμβανε έξι επισκέψεις στα εξωτερικά ιατρεία και τέσσερις τηλεφωνικές συνεδρίες σε συνολικά 6 μήνες. Οι γυναίκες ενθαρρύνθηκαν να μειώσουν την ενεργειακή τους πρόσληψη κατά 600kcal, προσλαμβάνοντας όμως τουλάχιστον 1200kcal ανά ημέρα.
Επιπλέον, τους δόθηκε η συμβουλή να υιοθετήσουν την άσκηση στο καθημερινό τους πρόγραμμα με στόχο τουλάχιστον 10000 βήματα ημερησίως και τουλάχιστον 30 λεπτά μέτριας έντασης άσκηση 2-3 φορές /εβδομάδα. Το πρωταρχικό αποτέλεσμα (primary outcome) της μελέτης ήταν η γέννηση ενός υγιούς βρέφους με φυσιολογικό τοκετό 24 μήνες μετά την τυχαιοποίηση.
Τι έδειξαν τα αποτελέσματα;
290 γυναίκες εντάχθηκαν στην ομάδα παρέμβασης και 287 στην ομάδα ελέγχου. Η απώλεια βάρους στην ομάδα παρέμβασης ήταν κατά μέσο όρο ίση με 4.4kg, ενώ στην ομάδα ελέγχου ίση με 1.1kg και η διαφορά τους ήταν στατιστικά σημαντική. Ωστόσο, το πρωταρχικό αποτέλεσμα συνέβη στο 27.1% των γυναικών στην ομάδα παρέμβασης και στο 35.2% της ομάδας ελέγχου. Αξίζει να σημειωθεί ότι μόνο το 38% των συμμετεχόντων έφτασαν το στόχο της απώλειας βάρους, ενώ η συχνότητα φυσιολογικής σύλληψης ήταν μεγαλύτερη στην ομάδα παρέμβασης.
Ποιο είναι το συμπέρασμα για τον επαγγελματία διαιτολόγο;
Η συγκεκριμένη μελέτη έδειξε ότι η απώλεια βάρους προ της θεραπείας υπογονιμότητας δεν φαίνεται να αυξάνει την αποτελεσματικότητάς της. Ίσως η παράταση του χρόνου της παρέμβασης να είχε πιο θετικά αποτελέσματα. Ωστόσο, στόχος του επαγγελματία διαιτολόγου θα πρέπει να είναι η πρόληψη και η έγκαιρη αντιμετώπιση της παχυσαρκίας σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας προκειμένου να αποφευχθούν ή να διορθωθούν προβλήματα υπογονιμότητας.
