Έχει διαπιστωθεί συσχέτιση ανάμεσα στην αυξημένη πρόσληψη διαιτητικών ινών και την μείωση του κινδύνου ανάπτυξης σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Στην συντριπτική τους πλειοψηφία, τα επιστημονικά δεδομένα προέρχονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, ενώ έχουν πραγματοποιηθεί ελάχιστες μελέτες σε ευρωπαϊκά κράτη, όπου οι ποσότητες και οι πηγές πρόσληψης των ινών είναι σημαντικά διαφορετικές.
Το μεγαλύτερο δείγμα από ευρωπαϊκούς πληθυσμούς
Η ερευνητική ομάδα InterAct Consortium, με έδρα το Πανεπιστήμιο Wageningen της Ολλανδίας, αξιολόγησε τη συσχέτιση ανάμεσα στην πρόσληψη συνολικών ινών, καθώς και ινών από δημητριακά, φρούτα και λαχανικά, με την εμφάνιση διαβήτη τύπου 2, στα πλαίσια της European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition (EPIC)-InterAct study. Η μελέτη EPIC-InterAct αποτελεί την μεγαλύτερη παγκοσμίως μελέτη στο πεδίο του πρόσφατα διαγνωσμένου διαβήτη τύπου 2, συντονίζεται από την μονάδα επιδημιολογίας του Πανεπιστήμιου του Cambridge, και συμπεριέλαβε περίπου 350.000 εθελοντές από οκτώ ευρωπαϊκά κράτη. Για τους σκοπούς της παρούσας μελέτης, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ένα δείγμα 26.817 ατόμων, εκ των οποίων οι 11.559 ανέπτυξαν διαβήτη τύπου 2 κατά τη διάρκεια 10,8 ετών παρακολούθησης. Σε δεύτερη φάση, οι ερευνητές διεξήγαν μια μετα-ανάλυση, συνδυάζοντας τα δεδομένα της μελέτης τους με εκείνα 18 προοπτικών μελετών από όλο τον κόσμο.
Τα αποτελέσματα της ανάλυσης, λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες του τρόπου ζωής και διατροφής, έδειξαν ότι η πρόσληψη διαιτητικών ινών σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη (HRQ4 vs Q1 0,82; 95% CI 0,69, 0,97). Συγκεκριμένα, τα άτομα με την υψηλότερη συνολική πρόσληψη ινών (>26γρ/ημέρα) παρουσίασαν 18% χαμηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη, σε σύγκριση με εκείνους που είχαν την χαμηλότερη πρόσληψη (<19γρ/ημέρα). Όταν οι ερευνητές αξιολόγησαν την πρόσληψη ινών από διαφορετικές πηγές, βρήκαν ότι οι ίνες των δημητριακών παρουσιάζουν την ισχυρότερη αρνητική συσχέτιση, καθώς τα άτομα που είχαν την υψηλότερη πρόσληψη εμφάνισαν 19% χαμηλότερο κίνδυνο διαβήτη. Αρνητική συσχέτιση βρέθηκε, επίσης, ανάμεσα στην πρόσληψη ινών από λαχανικά και τον κίνδυνο διαβήτη (16% χαμηλότερος κίνδυνος). Αντίθετα, δεν παρατηρήθηκε συσχέτιση ανάμεσα στην πρόσληψη ινών από φρούτα και τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη. Όλες οι παραπάνω συσχετίσεις έπαψαν να είναι στατιστικά σημαντικές μετά την προσαρμογή ως προς το ΔΜΣ, υποδεικνύοντας ότι η ευεργετική δράση των ινών μεσολαβείται, τουλάχιστον εν μέρη, από τον ΔΜΣ.
Η ευρύτερη μετα-άλυση
Στη μετα-ανάλυση συμπεριλήφθησαν τα δεδομένα της EPIC-InterAct, οκτώ ερευνών από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τέσσερις από την Ευρώπη, τρεις από την Αυστραλία και τρεις από την Ασία, περιλαμβάνοντας συνολικά άνω των 41.000 περιπτώσεων πρόσφατα διαγνωσμένου διαβήτη τύπου 2. Ο σχετικός κίνδυνος για κάθε αύξηση 10γρ/ημέρα βρέθηκε ως 0,91 (95% CI 0,87, 0,96) για τις συνολικές ίνες, 0,75 (95% CI 0,65, 0,86) για τις ίνες δημητριακών, 0,95 (95% CI 0,87, 1,03) για τις ίνες φρούτων και 0,93 (95% CI 0,82, 1,05) για τις ίνες των λαχανικών.
Συνοπτικά, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η πρόσληψη ολικών ινών, και ιδιαίτερα των ινών που προέρχονται από δημητριακά, σχετίζεται αρνητικά με τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2. Τα δεδομένα της μελέτης προτείνουν ότι οι συσχετίσεις οφείλονται στην επίδραση των φυτικών ινών στον ΔΜΣ. Ωστόσο, παράλληλα με την επίδραση των ινών στη διατήρηση χαμηλότερου ΔΜΣ, οι διαιτητικές ίνες είναι πιθανό ότι επηρεάζουν τον κίνδυνο διαβήτη και μέσω άλλων μηχανισμών, όπως ο βελτιωμένος έλεγχος του σακχάρου, χαμηλότερες αυξήσεις της μεταγευματικής ινσουλίνης και αυξημένη ινσουλινοευαισθησία. Ως εκ τούτου, προσπάθεια αύξησης την κατανάλωσης διαιτητικών ινών από τον γενικό πληθυσμό είναι δυνατόν να βοηθήσει στην μείωση της εμφάνισης περιπτώσεων σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.
