Η πρώτη γραμμή αντιμετώπισης της παχυσαρκίας περιλαμβάνει τον περιορισμό της θερμιδικής πρόσληψης καθημερινά κατά περίπου 25% των ενεργειακών απαιτήσεων (μείωση κατά περίπου 500kcal) σε συνδυασμό με τη φυσική δραστηριότητα. Ωστόσο, ο καθημερινός περιορισμός της ενεργειακής πρόσληψης καθιστά τη συμμόρφωση για μεγάλο χρονικό διάστημα δύσκολη για τα παχύσαρκα άτομα. Για το λόγο αυτό τα τελευταία χρόνια προτάθηκε η λεγόμενη δίαιτα της νηστείας (διαλειμματικής νηστείας) που περιλαμβάνει μία ημέρα νηστείας (κατανάλωση περίπου 500 kcal) σε εναλλαγή με μία «ελεύθερη» ημέρα.
Η δίαιτα αυτή έχει γίνει πολύ διάσημη στις ΗΠΑ και για το λόγο αυτό Αμερικάνοι ερευνητές θέλησαν να «ρίξουν φως» στη μακροπρόθεσμη αποτελεσματικότητα της δίαιτας νηστείας στην απώλεια και τη διατήρηση του βάρους.
Πώς σχεδιάστηκε η παρέμβαση;
Εκατό παχύσαρκοι ενήλικες (18-64 ετών, μέσος όρος ΔΜΣ 34kg/m2) διαχωρίστηκαν τυχαία σε τρεις ομάδες για ένα χρόνο: η πρώτη ομάδα ακολούθησε δίαιτα νηστείας (25% των ενεργειακών απαιτήσεων την ημέρα νηστείας σε εναλλαγή με 125% των ενεργειακών απαιτήσεων την ελεύθερη ημέρα), η δεύτερη ομάδα ακολούθησε δίαιτα ενεργειακού περιορισμού (75% των ενεργειακών απαιτήσεων καθημερινά) και η τρίτη ομάδα αποτέλεσε την ομάδα ελέγχου. Η μελέτη ξεκίνησε με μία εξάμηνη περίοδο απώλειας βάρους και συνέχισε με μία εξάμηνη περίοδο διατήρησης του σωματικού βάρους.
Κατά τη διάρκεια της μελέτης συλλέχθηκαν ανθρωπομετρικά δεδομένα, καταγράφθηκε η διαιτητική πρόσληψη και προσδιορίσθηκαν καρδιομεταβολικοί παράγοντες κινδύνου.
Ποια ήταν τα αποτελέσματα της μελέτης;
Αρχικά είναι πολύ σημαντικό να αναφέρουμε πως το ποσοστό οικειοθελούς αποχώρησης από τη μελέτη ήταν μεγαλύτερο στην ομάδα της δίαιτας νηστείας. Η απώλεια σωματικού βάρους ήταν παρόμοια τόσο στην ομάδα δίαιτας νηστείας και στην ομάδα δίαιτας ενεργειακού περιορισμού στον 6ο και στο 12ο μήνα. Οι εθελοντές της πρώτης ομάδας έτρωγαν περισσότερο την ημέρα νηστείας και λιγότερο την ελεύθερη ημέρα, ενώ η συμμόρφωση της δεύτερης ομάδας με τους ενεργειακούς στόχους ήταν εντός του προτεινόμενο πλαισίου. Σε ό,τι αφορά τους δείκτες καρδιομεταβολικού κινδύνου δεν υπήρξαν σημαντικές διαφορές στην αρτηριακή πίεση, τα τριγλυκερίδια, τη γλυκόζη και ινσουλίνη νηστείας, την ινσουλινοαντίσταση, τη CRP και την ομοκυστεΐνη μεταξύ των ομάδων στον 6ο και στο 12ο μήνα. Τα επίπεδα της HDL αυξήθηκαν σημαντικά στην ομάδα δίαιτας νηστείας κατά τον 6ο μήνα αλλά όχι στο 12ο μήνα. Τέλος, τα επίπεδα της LDL αυξήθηκαν σημαντικά το 12ο μήνα στην ομάδα δίαιτας νηστείας.
Ποια τα συμπεράσματα για τον επαγγελματία διαιτολόγο;
Η δίαιτα νηστείας δε φαίνεται να προσφέρει περισσότερα οφέλη στη συμμόρφωση, την απώλεια βάρους, τη διατήρησή του και στην καρδιοπροστασία σε σύγκριση με τη συμβατική δίαιτα θερμιδικού προσδιοριμού.
