Τι είναι ο Σακχαρώδης Διαβήτης Κύησης (ΣΔΚ);
Ο σακχαρώδης διαβήτης κύησης (ΣΔΚ) είναι ο διαταραγμένος μεταβολισμός γλυκόζης που πρωτοεμφανίζεται κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης. Εμφανίζονται αυξημένες τιμές σακχάρου νηστείας ή και μετά από γεύμα και εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Οι τιμές του σακχάρου επιστρέφουν -συνήθως- στα φυσιολογικά επίπεδα μετά τον τοκετό.
Ο Διαβήτης κύησης αφορά περίπου στο 5 - 10% του συνόλου των κυήσεων, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις όπου η πιθανότητα αυξάνει
Ποιες γυναίκες έχουν αυξημένους παράγοντες κινδύνου;
Αυτό αφορά συνήθως γυναίκες με αυξημένους παράγοντες κινδύνου, όπως:
- θετικό οικογενειακό ιστορικό (ιδιαίτερα σε πρώτου βαθμού συγγενείς)
- ηλικία άνω των 25 ετών
- προηγούμενες ανεξήγητες αποβολές
- σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών
- παχυσαρκία
- \προηγούμενη κύηση με ΣΔΚ, κ.ά.
Τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότερες γυναίκες προσέρχονται στα γραφεία των διαιτολόγων με σύσταση από τους γυναικολόγους ή διαβητολόγους, λόγω της εμφάνισης διαβήτη κύησης. Οι γυναίκες αυτές ανήκουν σε όλη τη γκάμα των ηλικιών και σε όλο το εύρος του σωματικού βάρους, δίνοντας την εντύπωση πως τα ποσοστά του διαβήτη κύησης αυξάνουν. Είναι όμως έτσι;
Είναι όντως πραγματικότητα, ότι τα ποσοστά τόσο του Διαβήτη που εμφανίζεται πριν από την εγκυμοσύνη (pre-pregnancy) όσο και του διαβήτη κύησης (gestational diabetes) έχουν αυξηθεί από το 1980, με μεγαλύτερη αύξηση στον διαβήτη πριν την εγκυμοσύνη, διαπιστώνουν οι ερευνητές.
Από το 1980 έως το 2008, το εκτιμώμενο ποσοστό του διαβήτη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης -που συνδυάζει τόσο το διαβήτη κύησης και το διαβήτη προ-κύησης- αυξήθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες από 5% σε 8,7% μεταξύ των λευκών γυναικών και από 5,7% σε 9,7% μεταξύ των μαύρων γυναικών, σύμφωνα με την Kelly Hunt, PhD, του Medical University της Νότιας Καρολίνας στο Charleston.
Γιατί αυξάνονται τα ποσοστά του ΣΔΚ;
Το γιατί αυξάνονται τα ποσοστά του ΣΔΚ έχει μάλλον σχέση με τον σύγχρονο τρόπο ζωής και διατροφής των γυναικών, πριν μείνουν έγκυες, την ηλικία έναρξης της εγκυμοσύνης, αλλά και το αυξανόμενο κληρονομικό ιστορικό Διαβήτη Τύπου 2 στους γονείς.
Αύξηση βάρους και ορμονικές αλλαγές
Έτσι, η αύξηση του σωματικού βάρους και οι ορμονικές αλλαγές που παρατηρούνται στη γυναίκα που εγκυμονεί, συμβάλλουν στη γένεση του διαβήτη κύησης ή στην επιδείνωση προϋπάρχοντος διαβήτη. Το βάρος της γυναίκας πριν την εγκυμοσύνη παίζει επίσης καθοριστικό ρόλο σύμφωνα με πολλές μελέτες στην εμφάνιση ΣΔΚ. Χαρακτηριστικές επίσης είναι πρόσφατες μελέτες που συσχετίζουν π.χ. το ροχαλητό με τον διαβήτη κύησης.
Ροχαλητό
Στις μελέτες αυτές οι γυναίκες που αναφέρουν ότι ροχαλίζουν συχνά (3 ή περισσότερες νύχτες την εβδομάδα) κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν διαβήτη κύησης. Το ροχαλητό είναι μια ένδειξη μειωμένης οξυγόνωσης κατά τη διάρκεια του ύπνου, που αυξάνει τον κίνδυνο διαβήτη ή ανεπαρκούς ανοχής της γλυκόζης και σχετίζεται με την αύξηση του βάρους και της συσσώρευσης υγρών στο σώμα.
Διατροφή
Επίσης, η διατροφή πριν την εγκυμοσύνη φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση αυτής της μορφής διαβήτη. Βρέθηκε λοιπόν, πως οι γυναίκες που καταναλώνουν πολλά λίπη, κυρίως ζωικής προέλευσης, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο αν μείνουν έγκυες, σε σχέση με αυτές που προσέχουν τον τύπο, αλλά και την ποσότητα των λιπαρών στη διατροφή τους. Επίσης, πρόσφατα φάνηκε μέσα από μελέτη ότι και η λήψη συμπληρωμάτων διατροφής όπως π.χ. σιδήρου σε μη αναιμικές γυναίκες που έχουν ιστορικό και αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης ΣΔΚ μπορεί να παίζει καθορστικό ρόλο στην ανάπτυξή του κατά την κύηση.
Άσκηση
Ένας ακόμα σημαντικός παράγοντας πρόληψης είναι η άσκηση. Έχει βρεθεί ότι η τακτική άσκηση μειώνει τα ποσοστά κινδύνου εμφάνισης διαβήτη κατά την κύηση. Την ίδια στιγμή, η μειωμένη κίνηση, η καθιστική εργασία και τρόπος ζωής και η απουσία δραστηριότητας αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης ΣΔΚ. Βέβαια, στις γυναίκες που, αν και ασκούνται, δεν προσέχουν τη διατροφή τους και για παράδειγμα τρώνε πολλά ζωικά λιπαρά, η ύπαρξη άσκησης δεν είναι ικανή να μειώσει την πιθανότητα εμφάνισης του διαβήτη κύησης.
Συμπερασματικά
Ακριβώς λόγω αυτής της αυξητικής τάσης στον διαβήτη κύησης, υπάρχει μεγαλύτερη συνειδητοποίηση και ενημέρωση για το διαβήτη, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Όλοι οι επιστήμονες υγείας που συμβουλεύουν τις γυναίκες πλέον στη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους, δίνουν οδηγίες και προειδοποιούν για τις συνέπειες από την εμφάνιση ΣΔΚ. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τόσο ο διαβήτης πριν από την εγκυμοσύνη, όσο και ο διαβήτη της κύησης να αντιμετωπίζονται σωστά, χωρίς να δημιουργούνται προβλήματα στη μητέρα και με τις επιπτώσεις για το βρέφος να ελαχιστοποιούνται.
Ο διαβήτης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης έχει συσχετιστεί με συγγενείς ανωμαλίες, υψηλότερο βάρος γέννησης και μεγαλύτερο κινδύνο παχυσαρκίας τόσο στην παιδική ηλικία όσο και στην ενήλικη ζωή.
