Η νεφρολιθίαση, γνωστή και ως «πέτρες στα νεφρά», αποτελεί μια νόσο του ουροποιητικού συστήματος που παρουσιάζεται όταν υπάρχει στα ούρα αυξημένη συγκέντρωση μερικών ουσιών, όπως άλατα ασβεστίου και ουρικού οξέος, με αποτέλεσμα το σχηματισμό κρυστάλλων. Η διατροφή που ακολουθείτε μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο τόσο στην εμφάνιση της συγκεκριμένης νόσου όσο και στην πρόληψή της, καθώς υπάρχουν τροφές οι οποίες ευνοούν την δημιουργία των συγκεκριμένων κρυστάλλων στα νεφρά σας.
Πόσο συχνή είναι όμως η εμφάνιση της νεφρολιθίασης;
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αυξημένη συχνότητα εμφάνισης της συγκεκριμένης νόσου σε ποσοστό που κυμαίνεται στο 10-15%. Αυτό σημαίνει ότι περίπου 1 στους 10 ενήλικες θα παρουσιάσει κάποια στιγμή στη ζωή του πέτρες στα νεφρά, με τους άνδρες να έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα σε σχέση με τις γυναίκες.
Ποιες τροφές πρέπει να τρώτε ή να αποφύγετε για να προλάβετε την εμφάνιση της νεφρολιθίασης
Αποφύγετε την υπερβολική κατανάλωση ζωικής πρωτεΐνης
Έχει φανεί ότι η αυξημένη κατανάλωση τροφίμων, όπως το κόκκινο κρέας (χοιρινό, μοσχάρι, αρνί, κατσίκι), τα πουλερικά, τα ψάρια, τα θαλασσινά και τα αυγά αυξάνουν τα επίπεδα του ουρικού οξέος και συνεπώς τον κίνδυνο εμφάνισης λίθων στα νεφρά. Σε κάθε περίπτωση, αυτό που θα πρέπει να προσέξετε, ιδιαίτερα σε περίπτωση που έχετε εμφανίσει και στο παρελθόν πέτρες στα νεφρά, είναι η συχνότητα κατανάλωσης και το μέγεθος της μερίδας των συγκεκριμένων τροφίμων. Αν είστε επιρρεπείς στην εμφάνιση λίθων στα νεφρά, φροντίστε να περιορίσετε την ποσότητα που καταναλώνετε σε λιγότερο από 80 γραμμάρια ημερησίως (μέγεθος μιας τράπουλας). Μια καλή λύση είναι να αντικαταστήσετε τα συγκεκριμένα τρόφιμα με πρωτεΐνη φυτικής προέλευσης, όπως τα όσπρια.
Ακολουθήστε μια διατροφή χαμηλή σε αλάτι/νάτριο
Μια διατροφή που είναι πλούσια σε αλάτι/νάτριο αυξάνει την απέκκριση του ασβεστίου στα ούρα, με αποτέλεσμα να αυξάνει την πιθανότητα σχηματισμού κρυστάλλων στα νεφρά. Γι’ αυτό το λόγο, προσπαθήστε να αποφύγετε τα τρόφιμα που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι, όπως κονσερβοποιημένα τρόφιμα (σούπες, ζωμοί, λαχανικά), επεξεργασμένα κρέατα (π.χ. λουκάνικα, αλλαντικά), αλμυρά τυριά, παστά ψάρια, αλατισμένα σνακ, έτοιμους χυμούς/σάλτσες. Επίσης μειώστε την ποσότητα αλατιού που προσθέτετε στο φαγητό σας σε λιγότερο από 1 κουταλάκι του γλυκού ημερησίως.
Αποφύγετε την κατανάλωση τροφίμων πλούσια σε οξαλικά οξέα
Αν είστε επιρρεπείς στη δημιουργία λίθων στα νεφρά φροντίστε να περιορίσετε τρόφιμα που είναι πλούσια σε οξαλικά, όπως τα παντζάρια, οι μπάμιες, το σπανάκι, το σέσκουλο, οι γλυκοπατάτες, τα καρύδια, το τσάι, η σοκολάτα, οι ξηροί καρποί και τα προϊόντα σόγιας.
Φροντίστε να λαμβάνετε επαρκείς ποσότητες ασβεστίου μέσω της διατροφής σας
Η πρόσληψη μειωμένης ποσότητας ασβεστίου μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των επιπέδων οξαλικού οξέος με αποτέλεσμα τη δημιουργία κρυστάλλων στα νεφρά. Για να το αποφύγετε, φροντίστε να λαμβάνετε την ποσότητα ασβεστίου που χρειάζεστε για την ηλικία σας μέσω της διατροφής σας (γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλά σε λιπαρά) και όχι μέσω συμπληρωμάτων ασβεστίου, καθώς ορισμένες μελέτες τα έχουν συνδέσει με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης νεφρολιθίασης.
Αυξήστε την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών
Σε άτομα που έχουν αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης νεφρολιθίασης, συστήνετε η κατανάλωση τουλάχιστον 5 μερίδων φρούτων και λαχανικών ημερησίως, καθώς περιέχουν κάλιο, μαγνήσιο, φυτικές ίνες, αντιοξειδωτικά, καθώς και φυτικό και κιτρικό οξύ που μπορούν να συμβάλλουν στη μείωση του σχηματισμού κρυστάλλων στα νεφρά.
Αυξήστε την πρόσληψη υγρών
Η κατανάλωση επαρκούς ποσότητας υγρών, και κυρίως νερού, έχει φανεί ότι έχει προστατευτική δράση στην εμφάνιση της νεφρολιθίασης. Συνεπώς αν είστε επιρρεπείς στο σχηματισμό λίθων στα νεφρά φροντίστε να καταναλώνετε τουλάχιστον 2,5 με 3 λίτρα υγρών την ημέρα (10-12 ποτήρια ημερησίως). Για να είστε σίγουροι ότι λαμβάνετε επαρκή ποσότητα υγρών, ελέγξτε το χρώμα των ούρων σας. Όσο πιο ανοιχτόχρωμα είναι τόσο πιο ενυδατωμένοι είστε.
Μείωση αυξημένου βάρους
Τέλος, λάβετε υπόψη σας ότι το αυξημένο σωματικό βάρος παίζει σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση νεφρολιθίασης. Αν και δεν υπάρχουν αρκετές μελέτες που να δείχνουν ότι η μείωση σωματικού βάρους μπορεί να συμβάλλει στην πρόληψη της εμφάνισης της νεφρολιθίασης, ωστόσο είναι σημαντικό αν έχετε υπερβάλλον βάρος να επιδιώξτε τη σταδιακή απώλεια του.
