Είμαστε φτιαγμένοι να αναζητάμε την ευχαρίστηση σε κάθε τι γύρω μας και σίγουρα δεν θα μπορούσε να λείπει το φαγητό. Η απόλαυση που αντλούμε από το φαγητό είναι φυσιολογική να συμβαίνει από άποψη βιολογίας και επηρεάζεται από προσωπικούς, πολιτιστικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες.
Διαβάστε επίσης: Η Ενσυνείδητη Διατροφή ξεκινά με το πρώτο Γεύμα της ημέρας
Σύμφωνα με μελέτες, η αλληλεπίδραση μεταξύ των έμφυτων αντιδράσεων και των διαμορφωμένων αντιλήψεων μας, δημιουργεί τη διατροφική μας συμπεριφορά και επηρεάζει την υγεία μας.
Ποια είναι τα οφέλη της απόλαυσης;
Το σώμα σου ανταποκρίνεται θετικά στις τροφές που απολαμβάνεις, απελευθερώνοντας ντοπαμίνη, έναν νευροδιαβιβαστή που συνδέεται με τα αισθήματα ευχαρίστησης και ικανοποίησης. Με αυτόν τον τρόπο η εμπειρία του φαγητού γίνεται απολαυστική αλλά και ενθαρρύνεται μια υγιή σχέση με το φαγητό, οδηγώντας ενδεχομένως σε καλύτερες διατροφικές συνήθειες. Πιο συγκεκριμένα, η απόλαυση στο φαγητό:
Επιδρά στην ψυχολογική ευημερία
Οι ευχάριστες διατροφικές εμπειρίες μπορούν να βελτιώσουν τη διάθεση, να μειώσουν το άγχος και να βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής σου, οδηγώντας και σε μια πιο υγιή σχέση με το φαγητό.
Προωθεί την προσεκτική κατανάλωση τροφής
Όταν δίνεις προσοχή στη γεύση, την υφή και το άρωμα του φαγητού, μπορείς να αναγνωρίζεις καλύτερα πότε χορταίνεις για να αποφύγεις την υπερκατανάλωση.
Οδηγεί σε καλύτερες διατροφικές επιλογές
Όταν μαθαίνεις να βρίσκεις χαρά στις φυσικές γεύσεις και στην ποικιλία τροφίμων, επιλέγεις συχνότερα αυτές τις τροφές. Πολλές μελέτες και πρόσφατες ανασκοπήσεις αναδεικνύουν τη σχέση της ευχαρίστησης κατανάλωσης τροφής και των καλύτερων διατροφικών επιλογών.
Ενθαρρύνει ένα σταθερό πρόγραμμα
Όταν τα γεύματα είναι ικανοποιητικά και απολαυστικά, είναι πιο πιθανό να διατηρήσεις ένα σταθερό πρόγραμμα διατροφής. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στη ρύθμιση του μεταβολισμού και των επιπέδων ενέργειάς κατά τη διάρκεια της ημέρας, ενώ είναι πιο πιθανό να αποφύγεις περιοριστικές δίαιτες και τον φαύλο κύκλου υπερκατανάλωσης και περιορισμού τροφής.
Ενισχύει πολιτιστικές και κοινωνικές σχέσεις
Το να μοιράζεσαι ευχάριστα γεύματα με άλλους μπορεί να ενισχύσει τις σχέσεις σου και να δημιουργήσει μόνιμες αναμνήσεις. Αυτές οι πτυχές του φαγητού συμβάλλουν στην αίσθηση του ανήκειν και της κοινότητας.
Πως να παίρνεις ευχαρίστηση από το φαγητό;
Το να βρίσκεις ευχαρίστηση στο φαγητό σημαίνει να εμπλέκεις όλες τις αισθήσεις σου και να είσαι παρόν/ούσα κατά τη διάρκεια του γεύματος. Ακολουθούν ορισμένοι τρόποι για να ενισχύσεις τη χαρά και την ικανοποίηση που αντλείς από το φαγητό:
Συνειδητή κατανάλωση τροφής
Επικεντρώσου στη στιγμή, απενεργοποίησε τους περισπασμούς, όπως οι δουλειές ή οι οθόνες. Παρατήρησε τις γεύσεις, τις υφές και τα αρώματα κάθε μπουκιάς. Η συνειδητή κατανάλωση φαγητού μπορεί να σε βοηθήσει να εκτιμήσεις τις χαρακτηριστικά του φαγητού και να ενισχύσεις την απόλαυσή του.
Εξερεύνησε την ποικιλία:
- Προσπάθησε να εισάγεις τακτικά νέα τρόφιμα και γεύσεις στη διατροφή σου. Ο πειραματισμός με διαφορετικές κουζίνες μπορεί να είναι μια απολαυστική περιπέτεια και μπορεί να σε βοηθήσει να ανακαλύψεις νέα τροφιμα.
- Πειραματίσου με νέες συνταγές ή τροποποίησε παλιές με διαφορετικά μπαχαρικά ή συστατικά. Το μαγείρεμα μπορεί να είναι μια δημιουργική και ικανοποιητική διαδικασία που προσθέτει στην απόλαυση του γεύματος.
Ενεργοποίησε όλες τις αισθήσεις σου:
- Κάνε το πιάτο σου πολύχρωμο και οπτικά ελκυστικό. Μια όμορφη παρουσίαση μπορεί να ενισχύσει σημαντικά την απόλαυση του φαγητού.
- Αφιέρωσε λίγο χρόνο για να μυρίσεις το φαγητό σου πριν αρχίσεις να τρως. Τα αρώματα μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά την αντίληψή σου για τη γεύση και να βελτιώσουν τη συνολική εμπειρία.
- Ενσωμάτωσε μια ποικιλία υφών στα γεύματά σου για να γίνει πιο ενδιαφέρον και απολαυστικό.
Εξάσκησε την ευγνωμοσύνη
Αφιέρωσε μια στιγμή για να σκεφτείς το ταξίδι του φαγητού μέχρι το πιάτο σου- τους ανθρώπους που το καλλιέργησαν, τη διαδικασία της προετοιμασίας. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στην προώθηση μιας βαθύτερης σύνδεσης με το γεύμα σου και να κάνει την εμπειρία πιο ουσιαστική.
Απόλαυσε τα γεύματα με άλλους
Μοιράσου τα γεύματα με την οικογένεια και τους φίλους σου, όταν είναι δυνατόν. Η κοινωνική αλληλεπίδραση και σύνδεση μπορεί να ενισχύσει την απόλαυση του φαγητού και να συμβάλει σε μια θετική σχέση με το φαγητό.
Δημιούργησε ένα ευχάριστο περιβάλλον
Κάνε τον χώρο του φαγητού ευχάριστο και φιλόξενο. Ακόμη και μικρές πινελιές, όπως η χρήση ωραίων πιάτων ή το άναμμα ενός κεριού, μπορούν να κάνουν τα καθημερινά γεύματα να μοιάζουν ξεχωριστά.
Άκου το σώμα σου
Φάτε όταν πεινάς πραγματικά και σταμάτα όταν έχεις χορτάσει. Το να τρως με βάση τις ανάγκες του σώματός σου μπορεί να είναι πιο ικανοποιητικό και απολαυστικό.
Απόλαυσε τις λιχουδιές χωρίς ενοχές
Επέτρεψε στον εαυτό σου να απολαμβάνει λιχουδιές με μέτρο χωρίς ενοχές.
Εξισορρόπησε τη διατροφή και την απόλαυση
Ανακάλυψε υγιεινές τροφές και μεθόδους προετοιμασίας που σου αρέσουν πραγματικά. Η εξισορρόπηση της διατροφικής αξίας με την ευχαρίστηση εξασφαλίζει ότι η καλή διατροφή δε θα είναι αγγαρεία.
Τρώγοντας για απόλαυση vs Ταΐζοντας τα συναισθήματα
Το συναισθηματικό φαγητό περιγράφει την κατανάλωση τροφής ως απάντηση στα συναισθήματα και όχι στην πείνα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε υπερκατανάλωση, ενοχές και έναν κύκλο συναισθηματικής δυσφορίας. Αντίθετα, όταν η απόλαυση του φαγητού και της εμπειρίας του γίνεται με μέτρο, περιλαμβάνει συνειδητές επιλογές και φέρνει θετικά συναισθήματα, τότε έχουμε την κατανάλωση φαγητού για ευχαρίστηση. Για να διακρίνεις τις δυο καταστάσεις:
Aναγνώρισε τι πυροδοτεί την ανάγκη για φαγητό
Πριν φας, ρώτα τον εαυτό σου τι αισθάνεται. Πεινάει πραγματικά ή προσπαθεί να καλύψει ένα συναισθηματικό κενό; Σε ικανοποιεί οποιοδήποτε τρόφιμο ή αναζητάς άμεση ικανοποίηση μέσω τροφών παρηγοριάς; Η συναισθηματική κατανάλωση τροφής συχνά πυροδοτείται από το άγχος, τη θλίψη, τη μοναξιά ή την πλήξη. Είναι ένας μηχανισμός για να καταπραΰνεις ή να καταπιέζεις αυτά τα συναισθήματα.
Ενσυνειδητότητα και την ικανοποίηση
Στο συναισθηματικό φαγητό μπορεί να μην παρατηρείς ή να μην απολαμβάνεις πλήρως αυτό που καταναλώνεις, ενώ τρώγοντας για ευχαρίστηση, συνήθως δίνεις πλήρη προσοχή στην εμπειρία του φαγητού, απολαμβάνεις κάθε μπουκιά και σταματάς όταν είσαι ικανοποιημένος/η.
Παρατήρησε πώς αισθάνεσαι μετά το φαγητό
Το συναισθηματικό φαγητό συχνά αφήνει αισθήματα ενοχής, ντροπής ή δυσαρέσκειας, επειδή δεν έχει αντιμετωπιστεί το η πραγματική αίτια. Αντίθετα, το να τρως για ευχαρίστηση σε αφήνει να αισθάνεσαι ικανοποιημένος/η και ικανοποιημένος/η, χωρίς αρνητικά συναισθήματα που συνδέονται με την εμπειρία του φαγητού.
Τι πρέπει να προσέχεις όταν απολαμβάνεις το φαγητό;
Την υπερκατανάλωση τροφής
Αν εστιάζεις σε τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, ζάχαρη και θερμίδες, μπορεί να οδηγηθείς επανειλημμένα σε θερμιδικό πλεόνασμα, με συνέπεια την αύξηση βάρους και συναφείς κινδύνους για την υγεία, όπως η παχυσαρκία, ο διαβήτης και οι καρδιακές παθήσεις.
Τις διατροφικές ανισορροπίες
Η ιεράρχηση της απόλαυσης χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η διατροφική αξία μπορεί να οδηγήσει σε μια διατροφή που στερείται βασικών θρεπτικών συστατικών.
Τη διαστρεβλωμένη σχέση (συναισθηματική εξάρτηση) με το φαγητό
Υπάρχει ο κίνδυνος το φαγητό να γίνει η κύρια πηγή ευχαρίστησης. Αυτή η εξάρτηση μπορεί να καταστήσει δύσκολη την εύρεση χαράς σε άλλες πτυχές της ζωής και μπορεί να οδηγήσει σε συναισθηματική κατανάλωση τροφής.
Τον κίνδυνο εμφάνισης διατροφικών διαταραχών
Η συνεχής αναζήτηση της μέγιστης ευχαρίστησης από το φαγητό μπορεί να οδηγήσει σε ανθυγιεινά διατροφικά πρότυπα, όπως η διαταραχή της αδηφαγίας ή άλλες μορφές διαταραγμένης διατροφής.
Την συνεχή αναζήτηση υψηλών επιπέδων ευχαρίστησης
Όπως και με πολλές άλλες απολαύσεις στη ζωή, η συνεχής αναζήτηση υψηλών επιπέδων ευχαρίστησης από το φαγητό, με την πάροδο του χρόνου, μπορεί να προκαλέσει απευαισθητοποίηση και να εμποδίσει την ικανοποίηση με απλές, υγιεινές τροφές.
Την κοινωνική απομόνωση
Η υπερβολική εστίαση στη μεγιστοποίηση της απόλαυσης των τροφίμων μπορεί να οδηγήσει σε κοινωνική απομόνωση, εάν οι διατροφικές συνήθειες γίνουν περιοριστικές ή αν προκαλούν την αποφυγή του φαγητού μαζί με άλλους.
Την οικονομική επιβάρυνση
Η επιδίωξη τροφίμων υψηλού κόστους ή η συχνή κατανάλωση φαγητού για τη μεγιστοποίηση της απόλαυσης μπορεί επίσης να οδηγήσει σε οικονομικό αδιέξοδο.
Τρόποι αποφυγής κινδύνων
Για να μετριάσεις αυτούς τους κινδύνους, είναι σημαντικό να βρεις μια ισορροπία μεταξύ της απόλαυσης του φαγητού και της διατήρησης μιας υγιεινής, ποικίλης διατροφής:
Εμφαση στο συναίσθημα
Αντί να στρέφεσαι στο φαγητό, ασχολήσου με αυτό που νιώθεις. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την αναζήτηση υποστήριξης από φίλους, την οικογένεια ή έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας και την εύρεση μη διατροφικών πηγών ευχαρίστησης, όπως τα χόμπι, οι σχέσεις, τα σπορ και δραστηριότητες εκτός του φαγητού.
Προσοχή στην εμπειρία του φαγητού
Δώσε προσοχή στην εμπειρία του φαγητού, απόλαυσε τις γεύσεις, τις υφές και τα αρώματα. Αυτό μπορεί να αυξήσει την ικανοποίηση και να αποτρέψει την υπερκατανάλωση τροφής. Προσπάθησε να τρως αργά και χωρίς περισπασμούς και να ακούς τα σήματα πείνας και κορεσμού του σώματός σου.
Συναισθηματική επίγνωση του γιατί τρως
Πεινάς πραγματικά ή τρως για να ικανοποιήσεις μια συναισθηματική ανάγκη; Η αναγνώριση αυτών των μοτίβων μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη του συναισθηματικού φαγητού. Η τήρηση ενός ημερολογίου τροφίμων και διάθεσης μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό μοτίβων συναισθηματικού φαγητού.
Ποικιλία τροφίμων
Η ενσωμάτωση μιας ποικιλίας τροφίμων μπορεί να εξασφαλίσει την κάλυψη των διατροφικών αναγκών, ενώ παράλληλα επιτρέπει την απόλαυση. Ο συνδυασμός των απολαυστικών γευμάτων με θρεπτικά τρόφιμα εξασφαλίζει μια ολοκληρωμένη διατροφή. Μερικές φορές, μια μικρότερη μερίδα από κάτι νόστιμο και θρεπτικό είναι πιο ικανοποιητική από μια μεγαλύτερη ποσότητα λιγότερο ευχάριστου φαγητού.
