Η διατροφολόγος Αναστασία Κόκκαλη αναλύει στο «HellenicMail» την καθημερινή διατροφική πραγματικότητα των φοιτητών και δίνει πολύτιμες συμβουλές για ένα ισορροπημένο και υγιές διαιτολόγιο.
Διαβάστε επίσης: Δίνω εξετάσεις, τι να προσέχω στη διατροφή μου; [Δωρεάν EBOOK]
Ποια διατροφικά προβλήματα παρουσιάζονται κατά τη «φοιτητική ζωή»;
Τα πλέον βασικά διατροφικά προβλήματα στην συγκεκριμένη χρονική περίοδο προκύπτουν από την μετάβαση της οικογενειακή ζωής και κατ’επέκταση της προετοιμασίας του γεύματος από την μητέρα ή τον πατέρα στη μη οργανωμένη κατάσταση ενός φοιτητικού σπιτιού! Η έλλειψη σπιτικού φαγητού καθώς και οι πολλές ώρες στο πανεπιστήμιο δημιουργούν μία άστατη διατροφική συμπεριφορά, με λίγα γεύματα κατά την διάρκεια της ημέρας, έλλειψη φρέσκων φρούτων και λαχανικών και κατανάλωση περισσότερων έτοιμων γευμάτων.
Ποιες τροφές πρέπει να περιλαμβάνονται στο ημερήσιο διαιτολόγιο ενός φοιτητή;
Η ισορροπημένη διατροφή αποτελεί το κλειδί στην προάσπιση της υγείας μας. Ειδικότερα κατά την διάρκεια της φοιτητική ζωής όπου οι απαιτήσεις σε θρεπτικά συστατικά είναι αυξημένες και η έλλειψη χρόνου και οργάνωσης συνήθη, θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στο ημερήσιο διαιτολόγιο. Θα συμβούλευα λοιπόν, να υπάρχουν διαθέσιμα πάντα φρέσκα φρούτα και νωπά λαχανικά, γάλα, γιαούρτι και τυρί με μειωμένα λιπαρά, κοτόπουλο , άπαχο μοσχάρι ή χοιρινό, φρέσκα ή κατεψυγμένα ψάρια, ψωμί, ζυμαρικά, δημητριακά ολικής αλέσεως και ανάλατοι ξηροί καρποί.
Με ποιο τρόπο η έντονη φοιτητικής ζωής επηρεάζει τη διατροφή;
Ακόμη και μέσα από έναν έντονο τρόπο ζωής, είναι δυνατή η υιοθέτηση υγιεινών διατροφικών συνηθειών. Όταν υπάρχει η σωστή οργάνωση και η θετική διάθεση, τότε η διατροφή του φοιτητή μπορεί να είναι σωστή. Η προετοιμασία γευμάτων που συντηρούνται στο ψυγείο ή στην κατάψυξη για παράδειγμα είναι ένας τρόπος! Ακόμη και η λίστα με τα ψώνια μπορεί να οργανωθεί σωστά , ώστε να υπάρχει η σωστή ποικιλία τροφίμων στο σπίτι.
Τα ετήσια κρούσματα νευρικής ανορεξίας αυξάνονται χρόνο με το χρόνο. Τι πρέπει να προσέχουν οι φοιτητές;
Πράγματι, αυξάνονται. Αυτό είναι αρκετά ανησυχητικό και σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στα λάθος πρότυπα που έχουν οι νέοι. Οι υπερβολικά μικρές ποσότητες φαγητού, τα συχνά επεισόδια εμέτου και η απότομη και ανεξήγητη μείωση του βάρους αποτελούν σοβαρές ενδείξεις ώστε να επισκεφτεί κάποιος τον ειδικό. Καλό θα ήταν φυσικά να μην καθυστερήσει η επιστημονική βοήθεια και στήριξη γιατί η νευρογενής ανορεξία μπορεί να οδηγήσει με μη αναστρέψιμες καταστάσεις της υγείας.
Ανοδικό ρυθμό ανάπτυξης εμφανίζει και η παχυσαρκίας, ιδιαίτερα σε νέα άτομα. Που οφείλεται αυτο;
Οφείλεται στην συχνή κατανάλωση junk food σε συνδυασμό με την έλλειψη φυσικής δραστηριότητας και σωστού προγράμματος διατροφής. Το αρνητικό , εκτός από την εξωτερική εικόνα που αφορά περισσότερο τους νέους, είναι οι βλαβερές επιπτώσεις που έχουν τα περιττά κιλά στην υγεία μας και η επιδείνωση χρόνιων νοσημάτων. Δεν είναι πλέον σπάνια τα φαινόμενα αυξημένης χοληστερίνης ή υπέρτασης σε νέους ανθρώπους.
Δύο στους τρεις φοιτητές καταναλώνουν fast food ημερησίως. Τι άλλο μπορεί να προκαλέσει αυτό;
Η αλόγιστη χρήση fast food οδηγεί σε αυξημένη πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών και αλατιού και σε μειωμένη λήψη βιταμινών και φυτικών ινών. Σαφώς και υπάρχουν υγιεινές επιλογές στα περισσότερα ταχυφαγεία. Επιλέξετε σαλάτα με τόνο, κοτόπουλο ή καπνιστό σολωμό, μπαγκέτα με τυρί και λαχανικά, αραβική πίτα με κοτόπουλο και λαχανικά και αποφύγετε τις τηγανιτές πατάτες και τα burger.
Πόσο κοντά είναι οι νέοι στα πρότυπα της μεσογειακής διατροφής;
Δυστυχώς απομακρύνονται (αυτό δείχνουν τουλάχιστον οι έρευνες). Όμως υπάρχουν και αρκετοί νέοι που προσπαθούν να επιστρέψουν σε παραδοσιακές γεύσεις. Η μεσογειακή δίαιτα έχει καταδειχθεί ως η πιο υγιεινή διατροφή παγκοσμίως. Είναι επομένως αρκετά άδικο για εμάς τους Έλληνες που ζούμε εδώ να την αμελούμε.
Πόσο σημαντική είναι η «στροφή» προς το σπιτικό φαγητό;
Υψίστης σημασίας , όπως και για όλους μας! Η επιλογή του φαγητού επηρεάζει όχι μόνο την εξωτερική αλλά και την εσωτερική ομορφιά! Και κανένας δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι το σπιτικό φαγητό προκαλεί περισσότερα γευστικά ερεθίσματα και απόλαυση από το έτοιμο.
Πως κρίνετε τη στάση των νέων απέναντι στα βιολογικά προϊόντα;
Έρευνες έχουν δείξει ότι η πλειονότητα δεν γνωρίζει καν την ύπαρξή τους.Η σωστή ενημέρωση οδηγεί πάντα στις σωστές αποφάσεις σε όλους του τομείς της ζωής μας. Έτσι, λοιπόν και με το φαγητό, οι άνθρωποι που προσπαθούν να μάθουν και να ενημερωθούν , μπορούν να υιοθετήσουν και καλύτερες διατροφικές συνήθειες., Τα βιολογικά προϊόντα είναι προϊόντα απαλλαγμένα από χημικές ουσίες και κατάλοιπα φυτοφαρμάκων. Όπου μπορούμε να αντικαταστήσουμε τα συμβατικά με τα βιολογικά, η ευεργετική τους δράση στην υγεία μας είναι σίγουρη.
Βρισκόμενοι σε περίοδο εξεταστικής, τι θα συμβουλεύατε ως ειδικός τους φοιτητές;
Θα πρότεινα ένα σωστό πρωινό το οποίο θα περιλαμβάνει γάλα ή γιαούρτι, δημητριακά, τοστ με τυρί και ντομάτα, βραστό αυγό, μέλι και φρούτα. Δεν πρέπει να αμελούμε ότι το πρωινό αποτελεί το βασικό γεύμα ώστε να έχουμε καλή απόδοση όλη την ημέρα. Τα μικρά και συχνά γεύματα επίσης διατηρούν σταθερά τα επίπεδα γλυκόζης με αποτέλεσμα ο εγκέφαλος να μην «ξεμένει» από καύσιμα. Επίσης τα ω3 λιπαρά οξέα συμβάλλουν αρκετά στην πνευματική απόδοση. Προσθέστε στο διαιτολόγιό σας ψάρι, θαλασσινά, καρύδια και λιναρόσπορο.
Διαβάστε επίσης: Δίνω εξετάσεις, τι να προσέχω στη διατροφή μου; [Δωρεάν EBOOK]
Τι να προσθέσουν στο διαιτολόγιο τους αυτοί που έχουν προβλήματα συγκέντρωσης;
Θα πρέπει αρχικά να υιοθετήσουν την συνήθεια των τακτικών γευμάτων. Ιδανικά είναι τα 5-6 μικρά γεύματα κατά την διάρκεια της ημέρας. Συστήνεται η αυξημένη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών καθώς και η συχνή κατανάλωση θαλασσινών και ξηρών καρπών. Σε κάθε περίπτωση, καλό θα είναι να ακολουθήσουν ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα διατροφής προσαρμοσμένο στις προσωπικές τους ανάγκες που θα τους υποδείξει ο διαιτολόγος τους.
Ποιες τροφές αποτελούν σύμμαχο των νέων κατά του άγχους;
Υπάρχουν κάποια επιστημονικά ευρήματα ότι κάποιες τροφές συμβάλλουν στην καταπολέμηση του άγχους αφού μπορούν μέχρι ένα βαθμό να επηρεάσουν το πώς νιώθουμε. Ιδιαίτερα σημαντικές είναι οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β γιατί ευθύνονται για την ομαλή λειτουργία του νευρικού συστήματος.
Σημαντικά είναι τα ιχνοστοιχεία, όπως ο ψευδάργυρος που βοηθάει να δυναμώσει το ανοσοποιητικό σύστημα και το μαγνήσιο που χάνεται σε πιο μεγάλες ποσότητες όταν έχουμε πολύ άγχος. Στην καλή λειτουργία του εγκεφάλου συντελούν και τα ω-3 λιπαρά οξέα.
Τέλος συστήνεται η συχνή κατανάλωση τροφών που περιέχουν το αμινοξέο τρυπτοφάνη που βοηθά στην παραγωγή της ορμόνης σεροτονίνη, ορμόνη που μας ανεβάζει τη διάθεση και μας ηρεμεί. Επομένως το διαιτολόγιο κατά του άγχους περιλαμβάνει: αρκετό νερό, όσπρια, ανάλατους ξηρούς καρπούς, πράσινα φυλλώδη λαχανικά, λιπαρά ψάρια, γάλα και άπαχο γιαούρτι, ακατέργαστο ρύζι, πολύσπορο ψωμί ή ψωμί σικάλεως και φρέσκα φρούτα (ιδιαίτερα μπανάνες).
Επίσης, η άσκηση έκτος από τις υπόλοιπες γνωστές ευεργετικές τις δράσεις είναι απολύτως απαραίτητη στη καταπολέμηση του άγχους ενώ τέλος και ο καλός ύπνος σίγουρα βοηθάει στη μείωση του άγχους.
Πολλοί φοιτητές σε περιόδους εξεταστικής καταφεύγουν στα συμπληρώματα διατροφής. Τι θα πρέπει να γνωρίζουν;
Τα συμπληρώματα διατροφής είναι κατάλληλα σε περιόδους όπου το σώμα δεν διατρέφεται σωστά . Σίγουρα είναι ασφαλής η χρήση τους αλλά καλό θα είναι να συμβουλεύονται κάποιον διαιτολόγο προκειμένου να βελτιωθεί η διατροφή τους καθώς δεν είναι δυνατόν να λαμβάνονται εφόρου ζωής.
Ένα άλλο φαινόμενο είναι η μεγάλη χρήση αλκοόλ από φοιτητές; Που οφείλεται αυτο;
Προφανώς συνυπάρχει με την έναρξη μίας ζωής πιο «ελεύθερης» όπου η δοκιμή καινούριων καταστάσεων αποτελεί πρόκληση. Καλό θα ήταν σε κάθε περίπτωση να μην υπερβαίνονται τα ασφαλή όρια, έτσι ώστε να μην δημιουργηθούν προβλήματα υγείας στο μέλλον αλλά και να μην χαλάσει η ωραία διάθεση!
Ποια είναι αυτά τα ασφαλή όρια κατά την κατανάλωση αλκοόλ;
Τα φυσιολογικά ασφαλή όρια κυμαίνονται σε 1 με 2 μερίδες αλκοόλης την ημέρα, με ενδιάμεσες μέρες χωρίς λήψη αλκοόλ. Δηλαδή η κατανάλωση 1-2 ποτών την μέρα δεν προκαλεί πρόβλημα ή εθισμό στο αλκοόλ αρκεί να μην συμβαίνει καθημερινά.
Ποια συμπτώματα υποδηλώνουν εθισμό στο αλκοόλ;
Για να μπορέσεις να προσδιορίσεις εάν κάποιος είναι εξαρτημένος ή εθισμένος στο αλκοόλ αυτό το άτομο πρέπει να πληροί συγκεκριμένα κριτήρια το οποία έχουν καθοριστεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO). Κάποια από αυτά είναι η ψυχολογική εξάρτηση (να έχεις επιθυμία για αλκοόλ, που ποικίλει από πολύ μικρή μέχρι πολύ μεγάλη), τα στερητικά συμπτώματα (να εκδηλώνονται σωματικές αντιδράσεις μετά τη διακοπή),καθώς και η χρήση αλκοόλ για τον περιορισμό των στερητικών συμπτωμάτων.
Τι μπορεί να προκαλέσει στους νέους αυτός ο εθισμός;
Πολλές είναι οι οργανικές αλλά και οι ψυχικές διαταραχές από την βραχυχρόνια και μακροχρόνια χρήση του αλκοόλ. Ο εθισμός μπορεί να οδηγήσει σε πολύ σοβαρά προβλήματα υγείας όπως π.χ κίρρωση ήπατος ή αυξημένες πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου τα οποία οδηγούν τον οργανισμό ακόμη και σε μη αναστρέψιμη κατάσταση. Για αυτό καλό θα ήταν όσοι αντιμετωπίζουν προβλήματα αλκοολισμού να καταφεύγουν έγκαιρα σε εξειδικευμένα κέντρα απεξάρτησης.
