Η γκουάβα (Psidium guajava L.) θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι το «μήλο των τροπικών περιοχών». Θεωρείται μια από τις πιο εκλεκτές, διατροφικά πολύτιμες και ανταποδοτικές καλλιέργειες φρούτων των τροπικών και υποτροπικών περιοχών του κόσμου. Είναι διάσημη για το μοναδικό της έντονο άρωμα και έχει γλυκόξινη γεύση.
Ξεπερνά τα άλλα τροπικά φρούτα σε παραγωγικότητα, ανθεκτικότητα και εξασφαλίζει υψηλότερες οικονομικές αποδόσεις στον καλλιεργητή με ελάχιστες εισροές.
Διαβάστε επίσης: Ανανάς: Πόσα γνωρίζεις για το εξωτικό φρούτο;
Η καλλιέργεια γκουάβας αυξήθηκε τα τελευταία χρόνια, λόγω της αυξανόμενης διεθνούς ζήτησης. Η Ινδία είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός γκουάβα στον κόσμο και ακολουθούν η Κίνα, η Κένυα, η Ταϊλάνδη, η Ινδονησία, το Πακιστάν, το Μεξικό, η Βραζιλία, το Μπαγκλαντές, η Νιγηρία, οι Φιλιππίνες, το Βιετνάμ και η Αίγυπτος.
Οι ποικιλίες γκουάβα ταξινομούνται σε δύο ευρείες κατηγορίες, με βάση το σχήμα του καρπού. Δηλαδή, το γκουάβα σε σχήμα αχλαδιού και το γκουάβα σε σχήμα μήλου, αντίστοιχα. Μπορούν να κατηγοριοποιηθούν περαιτέρω ωστόσο να ομαδοποιηθούν με βάση το χρώμα της σάρκας του ώριμου φρούτου, σε ερυθρόσαρκα ή λευκόσαρκα.
Σε ποιες συνθήκες ευδοκιμεί;
Η γκουάβα μπορεί να καλλιεργηθεί με επιτυχία σε τροπικά και υποτροπικά κλίματα, σε πεδιάδες και υποορεινές περιοχές με επαρκή φροντίδα και καταφύγιο ενάντια στον παγετό και τους ψυχρούς ανέμους κατά τα πρώτα στάδια ανάπτυξης. Η βέλτιστη θερμοκρασία ανάπτυξης κυμαίνεται μεταξύ 23OC και 28OC. Ωστόσο, η καλύτερη ποιότητα καρπού γκουάβας επιτυγχάνεται στις περιοχές όπου επικρατεί χαμηλή νυχτερινή θερμοκρασία (10OC) τους χειμερινούς μήνες. Είναι αρκετά ανεκτική σε συνθήκες υψηλών θερμοκρασιών και ξηρασίας, αλλά επιρρεπής σε σοβαρό παγετό καθώς μπορεί ακόμη και να σκοτώσει τα νεαρά φυτά. Οι ετήσιες βροχοπτώσεις που κυμαίνονται από 1000 έως 2000mm είναι ιδανικές για καλλιέργεια γκουάβας, υπό την προϋπόθεση ότι δεν πρέπει να συμπίπτουν με τις περιόδους ανθοφορίας και συγκομιδής.
Είναι προτιμότερο να καλλιεργούνται τα δέντρα σε αρκετά καλά στραγγιζόμενα εδάφη. Ιδανικά, η γκουάβα προτιμά τα ελαφρά αμμώδη από τα αργιλώδη αργιλώδη εδάφη. Μάλιστα, η καλύτερης ποιότητας καρποί γκουάβας παράγονται στις λεκάνες απορροής των ποταμών. Αποτελεί ένα από τα λίγα τροπικά φρούτα που έχουν κάποιο βαθμό ανοχής στην αλατότητα.
Ποια είναι η διατροφική της αξία;
Η γκουάβα είναι εξαιρετικά θρεπτική, μέτρια πηγή ασβεστίου και σιδήρου και αρκετά πλούσια σε φώσφορο. Οι καρποί περιέχουν υψηλή περιεκτηκότητα βιταμινών Α, Β1 (θειαμίνη), Β2 (ριβοφλαβίνη) και C (ασκορβικό οξύ). Η περιεκτικότητα του φρούτου γκουάβα σε βιταμίνη C είναι 2-5 φορές μεγαλύτερη από αυτή των εσπεριδοειδών. Η φλούδα είναι πιο πλούσιο σε ασκορβικό οξύ και φαινόλες από τη σάρκα.
Οι λευκόσαρκες ποικιλίες περιέχουν υψηλότερες συγκεντρώσεις ασκορβικού οξέος, φαινολών και σακχάρων σε σύγκριση με τις ερυθρόσαρκες ποικιλίες. Η κόκκινη γκουάβα αποτελεί υψηλότερη πηγή σε λυκοπένιο, ασκορβικό οξύ, προβιταμίνη Α και ανθοκυανίνες.
Τα φρούτα γκουάβα έχουν χαμηλή θερμιδική αξία (περίπου 68 kcal/100 g).
Κυρίως το κιτρικό, το μηλικό, το γλυκολικό, το τρυγικό και το γαλακτικό οξύ συμβάλλουν στην οξύτητα των φρούτων γκουάβα ενώ οι ποικιλίες γκουάβα διαφέρουν ως προς την περιεκτικότητά τους σε σάκχαρα. Συγκεκριμένα, η φρουκτόζη, η γλυκόζη και η σακχαρόζη έχουν αναφερθεί ότι είναι τα κυρίαρχα σάκχαρα στη γκουάβα. Οι φαινολικές ενώσεις μειώνονται με τη σκληρότητα, πιο γρήγορα αρχικά στη λευκοσάρκη ποικιλία παρά στη ερυθρόσαρκη.
Ο καρπός γκουάβα είναι μια από τις πιο πλούσιες πηγές πηκτίνης που επηρεάζεται από την ποικιλία, το στάδιο ωρίμανσης και την εποχή της καλλιέργειας. Η γκουάβα είναι καλή πηγή καροτενοειδών. Τα κλάσματα του πολτού και της φλούδας είναι γνωστό ότι περιέχουν υψηλή περιεκτικότητα σε διαιτητικές ίνες και εκχυλίσιμες πολυφαινόλες. Η συχνή κατανάλωση μάλιστα γκουάβας έχει αποδειχθεί ότι έχει υπογλυκαιμική δράση. Ως εκ τούτου, η γκουάβα μπορεί να καταταχθεί μεταξύ των πιο θρεπτικών φρούτων των τροπικών και υποτροπικών περιοχών του κόσμου.
Ποια είναι τα οφέλη της;
Σύμφωνα λοιπόν με τα παραπάνω, προκύπτει ότι:
- Τα φρούτα γκουάβα μπορεί να έχουν θετική επίδραση στην υγεία της καρδιάς μειώνοντας την αρτηριακή πίεση, την κακή χοληστερόλη και αυξάνοντας την καλή χοληστερόλη.
- Η κατανάλωση γκουάβας μπορεί να αποτρέψει ή να μειώσει τη διάρροια και τη δυσκοιλιότητα.
- Τα φρούτα γκουάβα είναι γεμάτα φυτικές ίνες και χαμηλά σε θερμίδες, που σημαίνει ότι μπορούν να σας βοηθήσουν να αισθανθούμε χορτάτοι και χωρίς να υπάρξει αυξημένη πρόσληψη θερμίδων.
- Τα υψηλά επίπεδα αντιοξειδωτικών στη γκουάβα έχει αποδειχτεί ότι έχουν ισχυρή αντικαρκινική δράση.
- Τα φρούτα γκουάβα είναι πλούσια πηγή σε βιταμίνη C. Η βιταμίνη C είναι πολύ σημαντική για το ανοσοποιητικό μας σύστημα.
- Τα αντιοξειδωτικά και οι βιταμίνες που περιέχει η γκουάβα μπορούν να βοηθήσουν στην υγεία του δέρματος.
Που μπορώ να τη βρω;
Ο εντοπισμός των φρούτων γκουάβα σίγουρα δεν είναι τόσο εύκολος όσο το να βρούμε μήλα, όμως θα τα εντοπίσουμε κυρίως σε αγορές και καταστήματα που εμπορεύονται τροπικά φρούτα. Μπορείτε επίσης να δοκιμάστε να φυτέψετε ένα δέντρο γκουάβα! Για παράδειγμα στην Κρήτη ευδοκιμεί η καλλιέργεια λόγου του κλίματος