Τα γαλακτοκομικά προϊόντα αποτελούν μια ομάδα τροφίμων με μεγάλη και ευρεία κατανάλωση – ενώ σε διάφορες έρευνες, η κατανάλωσή τους έχει συσχετισθεί με αυξημένο κίνδυνο για εμφάνιση της νόσου Parkinson. Παραδείγματος χάριν, αποτελέσματα από τις έρευνες The Nurses’ Health Study (NHS) και Health Professionals Follow-up Study (HPFS) κατέγραψαν μία συσχέτιση μεταξύ της κατανάλωσης γαλακτοκομικών προϊόντων και του κινδύνου εμφάνισης της νόσου στους άντρες.
Στην παρούσα μελέτη χρησιμοποιήθηκαν πρωτογενή δεδομένα και από τις δύο παραπάνω μελέτες (NHS και HPFS), στις οποίες έχει ενσωματωθεί και η τελευταία επαναξιολόγηση, ενώ καταγράφηκαν συνολικά 1036 περιστατικά νόσου Parkinson.
Ποιός ήταν ο σχεδιασμός της μελέτης;
Οι μελέτες από τις οποίες προήλθε το δείγμα έχουν προοπτικό σχεδιασμό (έρευνες παρατήρησης) και αποτελούν μελέτες ορόσημο, τόσο για τον μεγάλο αριθμό συμμετεχόντων-εθελοντών (n= 80736 για την NHS και n= 48610 για την HPFS), όσο και για τη χρονική διάρκεια των επαναξιολογήσεων (26 έτη συνολικά για την NHS και 24 έτη για την HPFS).
Στις μελέτες αυτές οι συμμετέχοντες αξιολογούνταν κάθε 2 χρόνια για παραμέτρους υγείας και κάθε 4 χρόνια για τη διατροφή τους μέσω ερωτηματολογίων. Σε όλη τη διάρκεια της μελέτης 1036 άτομα συνολικά ανέπτυξαν τη νόσο Parkinson. Οι ερευνητές εξέτασαν τα ήδη των γαλακτοκομικών προϊόντων που κατανάλωναν οι εθελοντές, συμπεριλαμβανομένων των γάλα, κρέμα γάλακτος, τυριά, γιαούρτι, παγωτό και βούτυρο.
Τι έδειξαν τα αποτελέσματα;
Παρατηρήθηκε ότι η κατανάλωση γαλακτοκομικών πλήρων σε λιπαρά δεν εμφάνισε καμία συσχέτιση με την εξεταζόμενη νόσο. Αντιθέτως, βρέθηκε ότι άτομα που καταναλώνουν ημερησίως τουλάχιστον 3 μερίδες γαλακτοκομικών χαμηλών σε λιπαρά έχουν κατά 34% μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν τη νόσο συγκριτικά με τα άτομα που καταναλώνουν λιγότερο από 1 μερίδα κάθε μέρα.
Επίσης, άτομα με κατανάλωση μεγαλύτερη της 1 μερίδας χαμηλού σε λιπαρά ή αποβουτυρωμένου γάλακτος είχαν κατά 39% αυξημένη πιθανότητα να αναπτύξουν τη νόσο εν συγκρίσει με άτομα που κατανάλωναν λιγότερο από 1 μερίδα την εβδομάδα. Ωστόσο, είναι πολύ σημαντικό να επισημάνουμε ότι ο κίνδυνος εμφάνισης της νόσου παρέμεινε ακόμη πολύ χαμηλός. Πιο συγκεκριμένα, από τα 5830 άτομα που κατανάλωναν τουλάχιστον 3 μερίδες ημερησίως γαλακτοκομικών χαμηλών σε λιπαρά – μόλις 60 άτομα (ή 1%) εμφάνισαν τη νόσο. Αντίστοιχα, από τους 77864 εθελοντές που κατανάλωναν λιγότερο από 1 μερίδα ημερησίως, οι 483 (ή 0,6%) εμφάνισαν τη νόσο.
Ποια είναι τα συμπεράσματα για τον επαγγελματία υγείας;
Πρέπει να επισημανθεί ότι τα αποτελέσματα αυτής της μεγάλης μελέτης δεν έδειξαν ότι η κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων οδηγεί στη νόσο Parkinson, αλλά αντίθετα ότι υπάρχει μία συσχέτιση (βάσει του σχεδιασμού της μελέτης, δεν πληροίται η συνθήκη αιτίας-αποτελέσματος). Δηλαδή ότι η συχνή κατανάλωση αυτών των προϊόντων σχετίζεται με ελαφρώς αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου.
Μην ξεχνάμε εξάλλου και τους περιορισμούς μίας τέτοιας μελέτης, όπως παραδείγματος χάριν ότι οι πρώτες ενδείξεις για ύπαρξη της νόσου μπορούν να επιδράσουν στην διατροφική κατανάλωση (και αυτό να αποτυπωθεί στα ευρήματα της μελέτης).
Συνολικά, τα αποτελέσματα αυτά πρέπει να αποτελέσουν εφαλτήριο για περαιτέρω μελέτες για να αποσαφηνιστεί αυτή η συσχέτιση.