Η παχυσαρκία, όπως εκφράζεται με το δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ=βάρος/ύψος2) συσχετίζεται με αυξημένη νοσηρότητα και θνητότητα. Εντούτοις, η κατανομή του λίπους είναι πιθανόν να συσχετίζεται με τον κίνδυνο θανάτου καλύτερα από το ΔΜΣ, καθώς μελέτες έχουν δείξει ότι η εναπόθεση λίπους στην κοιλιακή χώρα είναι πιο επιβλαβής από την εναπόθεση λίπους στους γλουτούς.
Τα φυσιολογικά όρια για την περιφέρεια μέσης είναι μέχρι 102 και 88 εκατοστά μετρούμενα στη μέγιστη κοιλιακή διάμτρο σε άνδρες και γυναίκες αντίστοιχα. Σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο New England Journal of Medicine (2008;359:2105-20), 359:2105-20) και συμπεριέλαβε ασθενείς από 9 ευρωπαϊκές χώρες μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, εξετάστηκε ο κίνδυνος θανάτου σε σχέση με το ΔΜΣ, την περιφέρεια μέσης και το λόγο περιφέρειας μέσης/περιφέρεια γλουτών. Συμμετείχαν 359,587 άτομα ηλικίας 25-70 ετών με μέση παρακολούθηση 9.7 ετών.
Στη διάρκεια της παρακολούθησης σημειώθηκαν 14,723 θάνατοι. Ο χαμηλότερος κίνδυνος θανάτου σε σχέση με το ΔΜΣ παρατηρήθηκε σε τιμές 25.3 kg/m2 για τους άνδρες και 24.3 kg/m2 για τις γυναίκες. Μετά από προσαρμογή ως πρός το ΔΜΣ, τόσο η περιφέρεια μέσης όσο και ο λόγος της προς την περιφέρεια γλουτών συσχετίστηκαν ισχυρά με τον κίνδυνο θανάτου. Συγκεκριμένα, ο σχετικός κίνδυνος θανάτου για άτομα με περιφέρεια μέσης στο υψηλότερο 25% του συνόλου ήταν 2.05 [95% όρια αξιποιστίας (CI): 1.80-2.33] και 1.78 (95% CI: 1.56-2.04) σε άνδρες και γυναίκες αντίστοιχα, ενώ για άτομα με περιφέρεια μέσης/περιφέρεια γλουτών στο υψηλότερο 25% του συνόλου ο σχετικός κίνδυνος θανάτου ήταν 1.68 (95% CI: 1.53-1.84) και 1.51 (95% CI: 1.37-1.66).
Συμπερασματικά, τόσο η γενική όσο και η κοιλιακή παχυσαρκία συσχετίζονται ισχυρά με τον κίνδυνο θανάτου. Η αυξημένη περιφέρεια μέσης αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου ακόμη και σε άτομα με φυσιολογικό ΔΜΣ. Συνεπώς, η μέτρηση της περιφέρειας μέσης είναι εξίσου σημαντική με τη μέτρηση του σωματικού βάρους.
Αναδημοσίευση από το περιοδικό Ευεξία & Διατροφή. Τεύχος 37 Μάιος - Ιούνιος 2009, 24